Durmuş Yılmaz: Bu koşullarda dövizde trend yukarı doğrudur

Doların son dönemde hızla yükselişe geçmesi karşısında bunun nedenlerinin ne olduğu, sonuçlarının ne olabileceği konusunda piyasalar arayış içersindeler. Doların TL değerinin yıl sonunda, 2017’de ne olabileceği konusunda sağlıklı bilgilendirmeler, yorumlar arıyorlar, Bu konuyu Merkez Bankası eski Başkanı Durmuş Yılmaz’la ele aldım. Anlattıklarının özeti şu: “Bu anki siyasal gelişmeler ve içinde bulunduğumuz durum trendin yukarı doğru olduğunu gösteriyor.”

Önce şu anki yükselişi tetikleyen nedenlerden başlayalım:

-Şu anda doların yükselişine bölgedeki sorunlar, yetkililerin demeçleri ve özel sektörün yüksek borç yükü etki ediyor. Siyasal demeçlerin siyasal maliyeti olmasa da ekonomik maliyetleri oluyor. “Dış güçleri” suçlayarak belki siyaseti kurtarabiliyoruz, ama başkalarını suçlayacağımıza, kendi eylemlerimizin öznesinin önemli olduğunu görmeliyiz. Fed faiz artış beklentisi ve Japonya’daki gelişmelerden filan söz edilebilir, ama aslında çok şey bizim elimizde. Siyasilerin mutedil davranmaları, eldeki imkanlarla, araçlar arasında denge kurulması, tekrar hukuk, tekrar adalet, tekrar insan hakları denmesi kısa vadede sonuç verecek olmasa da topluma umut verecek, olumlu etki edecektir. Mehmet Şimşek, demokrasinin, hukukun öneminden söz ederken bir nota söz konusu iken, diğer ekonomi kurmayları başka bir notadan farklı sesler veriyor. Ekonomi kurmayları söylemleri ahenk içinde olmalıdır.

Hükümetten ne beklenmeli...

• Hukukun geçerli olduğu, kimsenin malına hukuksuz el konulmayacağı bile topluma anlatılsa, bunun sonucunda yüzde 1’lik bir büyüme sağlanır. 16-17 dönemdir, gereken yatırımları gerçekleştiremiyoruz. Yatırım ortamını iyileştirmek için eğitimden, sağlığa birçok alanda reforma ihtiyaç var. Ayrıca, kurumlarda zayıflamalar yaşanıyor. Buna son verecek adımlar atılmalı. Tüketimle büyüme kurguluyoruz. Yatırım yapılacak ortamı sağlamalıyız. Orta ve uzun vadede özel sektör borçluluğunu aşağıya çekecek önlemler almalıyız. Türkiye’yi ayakta tutan kamu maliyesinin bozulmasına fırsat vermemeliyiz. Bütçe ilk altı ayda fazla verdi. Ardından bozulma başladı buna engel olmalıyız.

Dolar yükselişi karşısında Merkez Bankası ne yapabilir?

• Merkez Bankası zorunlu karşılıklarla ilgili kararlarla günü rahatlatıcı önlemleri tıpkı dünyanın diğer Merkez Bankaları gibi alıyor. Ama elindeki imkanlarla trendi değiştirmek Merkez Bankası’nın gücünde ve işi de değil. Sonucu değiştirici, trendi değiştirici kararları hükümet reformlarıyla ortaya koyabilir. Piyasa aktörleri yıl sonu ve gelecek yıl doların fiyatının ne olacağını merak ediyor. Sizin tahmininiz var mı?

• Dalgalı kurda nokta hedef göstermek olmaz. Geçmişte böyle gösterilen hedeflerin yanlış olduğunu gördük. Trendden söz edilebilir. Bugünkü koşullar, doların trendinin yukarı olduğunu gösteriyor. Asıl yapılması gereken trendi değiştirici kararlar alınmasını sağlayacak adımlar ve reformların hayata geçirilmesi, hukuku üstün kılıp, yatırım ortamının iyileştirilmesidir.

Merkez Bankası eski Başkanı Durmuş Yılmaz ile hızlı yükselen dolar konusundaki söyleşimizde, değerlendirmeleri ve önerileri bunlar oldu. Siz okurlarımla paylaşmak istedim...