Dünyadan rekabet içeriden üretici aynası

TÜSİAD ve MÜSİAD’ın dün düzenlediği iki toplantıda, biri dışarıdan bize küresel rekabetçilik aynası tutan, biri içerden üreticilerin ayna tuttuğu iki raporun sonuçları açıklandı. İki raporun sonuçları da olumsuzluklar içerse de bizim dışarıdan ve içeriden ekonomimizin nasıl göründüğünü göstermesi açısından önemli bilgiler veriyor.

TÜSİAD’da SEDEFED ve Sabancı Üniversitesi Rekabet Forumu REF ile birlikte düzenlenen toplantıda, 2009 yılından bu yana Dünya Ekonomik Forumu tarafından yayınlanan Küresel Rekabetçilik 2013-2014 raporu sonuçları açıklandı. Rapora göre, Türkiye,  geçen yıl rekabetçilik sıralamasında 144 ülke arasında 43. sıradayken, bu yıl sayıları 148’e çıkan araştırmada yer alan ülke arasında bir sıra gerileyerek 44. sırada bulunuyor.

12 bileşenden oluşan verilere göre 10 kriterde verilerimiz ortalamanın üzerinde iken, iki kriterde ”Emek Piyasalarının Etkinliği” sıralamasında 130. sırada  ve “Makro Ekonomik İstikrar” sıralamasında da 76. sırada 148 ülke ortalamasının altında yer alıyoruz.

Raporla ilgili değerlendirme yapan TÜSİAD Başkanı Muharrem Yılmaz, sağlanması gereken makro ekonomik istikrarın yanı sıra hükümetin mikro ekonomik reform alanında da reform dinamizminin yeniden kazanılması gerektiğinin altını çizdi. Yılmaz, dünyanın 20 büyük ekonomisi içerisinde yer allan ülkemizin 148 ülke arasında rekabetçilikte 44. sırada bulunmaması gerektiğini belirtip, o alanda da ilk 20 içinde yer almamız için çalışmamızın önemli olduğunu söyledi.

MÜSİAD’da  dün ilki yayınlanan Satınalma Müdürleri Endeksi (SAMEKS)’nin 6 bileşenden oluşan sanayi sektörü endeksi 1.90 ve 5 bileşenden oluşan hizmetler endeksi 3.41 puanlık gerilemelelerle 50 baz puanın altına düştüğünü gösteriyor. Bileşik endeks de yine 50 baz puanın altında.

2013 yılı başından bu yana özel örnekleme ile seçilmiş 1100 MÜSİAD üyesi şirketin en az 500’ünün katılımıyla yürütülen SAMEKS Ocak 2014 sonuçlarını Başkan Nail Olpak ile çalışmada yer alan iki profesör, Fatih Çalışır ve Fuat Erdal sundular. Olpak, SAMEKS’in uzun süredir üzerinde titizlikle çalıştıkları sanayi toplumunda  bilgi ekseninin önemine dönük bir çalışma olduğunu belirtti. “Zamanında ve doğru bilgi aktaran bir öncü gösterge olacağına inandıklarının” altını çizdi.

Prof. Çalışır, 2012’de start verilen çalışmanın üzerinde uzun süreli çalışma sonunda ilk kez sonuç açıkladıklarını söyledi. Çalışmanın amacının sanayi ve hizmet sektöründeki satın almacıların algılarına dayanan, dünyadakiler benzeri bir endeksin oluşturularak topluma sunulması olduğunu açıkladı. Amerika ve Kanada’daki benzer endekslerden farklı özellikler taşıdığını belirterek, sanayi ve hizmet alanını içerdiğini, sorulara verilen cevapların, üç seçenekli olarak, “arttı”, “azaldı”, “değişmedi” şeklinde yanıtlandığını, genel olarak yüzde 50’nin üzerinde “arttı” yanıtının iyiye gittiğini, altının negatif gelişmeyi ifade ettiğini söyledi. Çalışmanın her ayın 20-21 ve 22’sinde yapılan soruşturmalarla süreceğini ve ayın son günü açıklanacağını belirtti. 2013 yılı sonuçlarına bakıldığında Gezi Parkı Olayları ve 17 Aralık dönemlerinde endekste büyük düşüşler kaydedildiğini açıkladı. Endeks değerinin yüzde 42’nin altında olmasının resesyon habercisi olacağınıda ifade etti. Sanayi endeksinin üretim, yeni sipariş, stoklar, satın alma, tedarik teslim süresi ve istihdamla ilgili yanıtları, hizmetler endeksinin satın alma, stoklar, hacim, tedarikçilerin teslim süresi ve istihdam ile ilgili yanıtları içerdiğini belirtti.