Dünyada enflasyonu en yüksek 10 ülke listesinden çıkıyoruz
2019 yılı haziran ayında TÜFE aylık yüzde 0.03 artış gösterdi ve yılık enflasyon 18.71’den 15.72’ye geriledi. Böylece ocak ayında 20.35 seviyesinde olan enflasyon, yıl sonu beklentisi yüzde 14.6’yı tutturabilecek bir seviyeyi geldi. Düşüşün kasım ayına kadar süreceği beklentisi yıl sonu tahminini güçlendiriyor. 2018 yılında temmuz ayında yüzde 0.55, ağustosta 2.30, eylülde 6.30, ekimde 2.30 Tüfe artışı olması bize Kasım’a kadar enflasyonun düşeceğini, son iki ayda artabileceğini gösteriyor. Buna bağlı olarak mart ayında yüzde 19,71’lik enflasyonumuzla, dünyada en yüksek enflasyonlu ülkeler arasında 9. sırada ilk 10 içinde yer alırken, düşen enflasyonumuzla ilk on dışına çıkacağımız görülüyor.
Yurt içi üretici fiyat endeksi Yİ-ÜFE ise haziran ayında aylık yüzde 0.09, yıllık 25.04 artış gösterirken, Yİ-ÜFE’de de gerileme oldu.
Bu ay 12 ana harcama grubundan gıda ve alkolsüz içecekle yüzde 1.65, giyim ayakkabı yüzde 1.57, eğlence ve kültür 0.04 fiyat düşüşü gösterirken, alkollü içecekler, konut, ev eşyası, sağlık, ulaştırma ve haberleşmede yüzde birin altında artış gözlendi. En yüksek artışlar yüzde 1.50 ile eğitim, yüzde 1.86 ile çeşitli mal ve hizmetler ve yüzde 2.86 ile lokanta ve oteller harcama kalemlerinde meydana geldi.
Geçen hafta şekere yüzde 16, çaya yüzde 15, elektiriğe yüzde 15 zam yapıldı. Bunlar TÜİK’in haziran endekslerine yansımadı. Bu nedenle memur ve işçi emekli maaşlarına yapılacak temmuz zammında da bu zamların etkisi olmayacak. Temmuz ayında memur emeklilerinin maaşı yüzde 1.01 enflasyon farkına 6 aylık yüzde 5’lik enflasyonun eklenmesiyle yüzde 6.01 artışla ödenirken, işçi emeklilerinin maaşları yüzde 5 zamlı olacak. Son zamların haziran enflasyonu içinde yer almaması, temmuz zammının emekli maaşlarına eksik yansımaya neden olacak.
Nisan ayında enflasyon sepetinden yenilenme yapıldı. Sepetten tek çıkarılan anaokulu ücreti olurken, konserve balık, hazır sütlü tatlılar, evcil hayvan gıda harcamaları gibi sepete 12 ekleme yapıldı. 418 madde ve 895 madde çeşitli yeni liste oluşturuldu. TÜİK enflasyon hesabı için her ay 28 bin 711 işyeri, 4 bin 274 konuttan 544 bin 256 fiyat derleyerek enflasyon hesaplamasını yapıyor.
Yıl başında 20 35 olan enflasyon ay ve ay düşerek haziran ayında yılbaşına göre 5 puan gerileyerek 15.72 seviyesine inmiş oldu. Ama bu da hedeflenen yıllık yüzde 5’lik enflasyonun uzağında olduğumuzu gösteriyor. Merkez Bankası bu yıl sonu enflasyon tahmininin yüzde 14.6, gelecek yılın yıl sonu tahmininin yüzde 8.2, 2021 yılı yıl sonu tahmininin yüzde 5.4 olduğunu belirterek, yüzde 5 seviyesini ondan sonra yakalayabileceğimizi belirtiyor.
Hedeflediğimiz yüzde 5 enflasyona ulaşmak için, yatırımların, üretimin ve büyümenin artması, döviz kurunda istikrar sağlanması gerektiğine, ancak bu durumda enflasyonu indirebileceğimize inanıyorum.