Dünya yüksek teknolojili ürün ihracatında 102 sıradayız

Yıllardır konuştuğumuz en önemli konunun başında ihracat gelmekte. Bir ülkenin kalkınmasında dünyaya açılmasında en iyi göstergelerin başında geliyor. Eğer mal ve servis sektörü ihracatınız toplamı fazla veriyorsa o zaman zenginleşmeniz kişi başı geliriniz artacak, yabancıların tasarruflarına ihtiyacınız olmayacak, yatırımlarınızı kendi öz kaynaklarınızla yapacak, cari açık, bütçe açığı vermeyeceksiniz demektir. Eğer ihraç ettiğiniz ürünler içinde ileri teknoloji çoğunlukta ise sizi daha fazla zenginleştirecektir. "Yükte hafif pahada ağır" atasözümüz de olduğu gibi.

2014 yılı sonunda petrol varil fiyatlarındaki düşüş ile başlayan dünya mal ticaretindeki daralma 2016 yılı sonunda hala toparlanamadı. Petrol fiyatlarındaki düşüş makine yatırımlarını da etkiledi, son iki yılda 260 milyar dolarlık bir ticaret hacminin kaybolmasına sebep oldu. Bunun sonucunda petrol türevleri ihracatını etkileyip, plastik ve yan ürünlerde 100 milyar dolarlık bir fiyat düşüşüne sebep oldu. Ülkemizde bu daralmadan payını aldı. Petrol fiyatlarının düşmesi cari açığımızın azalmasında 2015 yılında 17, 2016 yılı sonunda ise 2014 yılına göre 28 milyar dolar civarında katkı sağladı.2016 yılı Ocak ayında petrol varil fiyatının 29 dolara inmesi petrol ihracatçısı ülkeleri adeta krize soktu çok büyük bütçe açıkları vermelerine sebep oldu. Bu yıl fiyatlar 52-55 dolar aralığında seyretmekte.

Son yıllarda Çin ve Kore’nin ön plana çıkmasındaki en önemli sebeplerin başında bunlar gelmektedir. Peki, bu kadar konuşmamıza rağmen son 5 yılda ülkemiz için durum nedir?

Tabloyu analiz edecek olursak

1) İhracatımız son beş yılda 140-150 milyar dolar aralığında seyretmektedir. Dünya İhracatındaki duraksama ülkemize de yansımaktadır.

2) Son beş yıl içersinde dünya mal ihracatından aldığımız pay %10 civarında artmıştır.

3) En çok ihraç ettiğimiz ürünler Otomotiv ve yan sanayi, hazır giyim, makine, altın ve mücevher ve tekstil ürünleridir. Ortalama İhracatımızın %40'nı oluşturmaktadır.

4) En çok ihracat yapılan ülke grubu %45-50 aralığı ile Avrupa Birliği (AB) ülkeleridir. Körfez ve komşu ülkelere yapmış olduğumuz ihracat gerilemekte ve ortalama toplam ihracat içindeki payı %21, AB pazarının yarısı bile etmemektedir. AB ülkelerinde ise istikrar sürmektedir. İhracatımızın en büyük ve en istikrarlı kapısı AB ülkeleridir.

5) Nerdeyse tarihten beri en büyük ihracat yaptığımız ülke Almanya %10.

6) Son yıllarda doların aşırı değer kazanması ihracat yaptığımız ürünlerin ortalama kilogram fiyatını düşürmektedir. 2013 yılında zirveye çıkan ihracat kg fiyatı 2007 yılındaki kilogram fiyatları seviyesine gerilemiştir. Miktar olarak daha çok ürün satmamıza rağmen tutar olarak daha az ihracat geliri elde etmekteyiz. Bizim 1 dolara sattığımız bir ürünü Japonya 2.81, Almanya 2.69, Güney Kore 1.97 dolara satmaktadır. Kısacası daha çok çalışıp daha az kazanmaktayız. Dünya yüksek teknolojili ürün ihracatı sıralamasında 102, tutar bazında ise 39 sırada yer alıyoruz.

7) Yüksek teknoloji olarak kabul edilen ürünleri payı son beş yıldır %3-3.5 mertebesinde seyretmektedir. Bu sebeple ihracatımız yerinde saymakta ve ihracatımızın kilogram fiyatı artmamaktadır.

8) Dünya ihracat sıralamamızda son beş yıldır sadece 1 basamak olarak artış kaydetmiş bulunmaktayız. Petrol fiyatlarının düşmesi petrol ihraç eden ülkelerin ihracat gelirlerini düşürmektedir. Bunun sonucunda bizim bir basamak atlamamıza sebep oldu.

9) İhracatın ithalatı karşılama oranı petrol fiyatlarının düşmesiyle yükselmiştir. Cumhuriyet dönemi ortalaması olan %76.7 oranının altında seyretmeye devam etmektedir.
Son yıllarda Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi ve yönetim kurulu üyeleri ciddi gayretler ortaya koymaktadır. İstanbul ve Ankara ticaret ve sanayi odaları gibi büyük küçük tüm odalar ile iş birliği yapılarak ihracatın artması için nelerin yapılabileceği ortaya konmalıdır.

''Son söz olarak 2012-2016 Döneminde ortalama % 5,5 büyüme neden ihracatımıza yansımadı? Bunun cevabını sağlıklı veriler ile açıklayabilecek miyiz?''