“Dünya Süt Günü”nde süte destek beklentisi

Bugün Dünya Süt Günü. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü tara­fından sütün küresel bir gıda olarak önemini kabul etmek için oluşturulan ulus­lararası bir gün olarak tanımlanıyor bugün. 2001'den bu yana her yıl 1 Haziran'da kut­lanıyor. Süt ve süt ürünlerinin önemini vurgulayarak insanları sağlıklı beslenme­ye teşvik etmeyi, süt üretimi ve tüketimini artırmayı, çiftçilere destek olmayı ve sür­dürülebilir tarım uygulamalarını teşvik et­meyi amaçlıyor.

Sütün, sağlığa faydalarını anlatmaya ge­rek yok. Biz üretici ve üretim tarafından bakalım. TÜİK’in son verilerine göre ocak mart döneminde ticari süt işletmelerince 911 bin 760 ton inek sütü toplandı. Tica­ri süt işletmeleri tarafından toplanan inek sütü miktarı, mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,2, ocak-mart döne­minde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,8 arttı.

Mart ayında bir önceki yılın aynı ayı­na göre içme sütü üretimi yüzde 10,9, inek peyniri üretimi yüzde 3,4 ve yoğurt üreti­mi yüzde 2,9 artarken; ayran üretimi yüz­de 2,9, tereyağı üretimi yüzde 28,2 azaldı. Ocak-Mart döneminde ise bir önceki yı­lın aynı dönemine göre, içme sütü üretimi yüzde 10,7, inek peyniri üretimi yüzde 7,7, yoğurt üretimi yüzde 2,4 ve ayran üretimi yüzde 1,2 artarken; tereyağı üretimi yüzde 25,5 azaldı.

Sütte değişken çok

Türkiye Süt Üreticileri Merkez Birliği Başkan Tevfik Keskin’le sohbet ediyoruz. Öncelikle Dünya Süt Günü için birlik ola­rak sütün önemine ilişkin farkındalık yarat­mayı amaçladıklarını söylüyor. Birliklerin ilçelerde, okullarda zaman zaman etkinlik­ler düzenlediğini belirtiyor Keskin. Ve kla­sik bir soruyu soruyorum başkana. Üretici­nin beklentisi ne? Elbette yaptığı işin karşı­lığını almak. “Maliyetlerin üzerinde satmak istiyorlar sütü” diyor Keskin. “Süt ente­resan bir ürün, mevsimsel fazlalıkları var, saklamak zor, hayvan bakmak zor, velhasıl üretmek zor bir iş” diyor. Bu yüzden üreti­ci emeğinin karşılığını almak istiyor. Bu da ya fiyatların artması ya da üreticiye verilen desteğin artırılması anlamına geliyor. Kes­kin ürün desteklerinin artırılması duru­munda fiyat artışının da tüketiciye yansı­mayacağına dikkat çekiyor.

Süt mevsimsel değişkenlerden etkile­nen bir ürün. Bahar mevsiminde sütün ar­tıyor olması, yazın sıcak stresinin hayvan­ları etkilemesi gibi pek çok etken var. Yağın azalması, artması, sütün korunması her bi­ri ayrı bir maliyet. Süt ineklerinin ayrı bes­lenmesi, bakımı, ilacı onların maliyeti de ayrı. Bir de üstüne işçilik var. Üretici eme­ğinin karşılığını, tüketici parasının karşılı­ğını almak istiyor haliyle. Bize de “umarız” demek düşüyor.