Dünya, sermaye piyasalarından çökecek!
1990’lı yılların borsa tarihine damga vuran ünlü borsacısı Nasrullah Ayan, Gaziantep’ten İsviçre’ye uzanan hayat öyküsünü ‘Borsa Kralı’ adlı kitapta anlattı. Ayan, “Tarihe tanıklık denilen türden bir hayat benimkisi. Bu kitap da tanıklığımın bir belgesi” diyor.
“Dünya artık 1.3 katrilyon dolarlık türev ürünleri kaldıracak boyutu geçmiştir. Dünya, sermaye piyasalarından çökecek.”
Bu sözler bir döneme damga vuran ve her ne kadar spot ışıklarının altından çekilse de 'borsa' denilince akla gelen ilk isimlerden Nasrullah Ayan’a ait. 1994 yılında bir gazetenin manşetiyle ‘Borsa Kralı’ diye anılmaya başlayan Ayan, sermaye piyasalarındaki yolculuğunu aynı isimle kitaplaştırdı. ‘Borsa Kralı’nda çocuk sayılabilecek yaşta başlayan ticaret hayatını ve borsa günlerini, başardıklarını, başaramadıklarını, hatalarını ve kendi deyimiyle 4 kez nasıl battığını anlatan Ayan, anılarında “çürük paracı”, “altın kaçakçısı”, “hayali ihracatçı” ve “borsa kralı” gibi sıfat ve suçlamalarla nasıl karşılaştığını ya da üzerine nasıl yapıştırıldığını da aktarıyor. ‘Hatalarımla sevaplarımla kendimle ilgili herşeyi yazdım’ diyen Ayan’ın İsviçre’den borsa krallığına, cezaevinden fındık kabuğu kırıcılığına uzanan bir hayat hikayesi var.
1988’de Türkinvest’i satın aldı
1958 yılında Mardin’de doğan ve liseye kadar eğitimini Gaziantep’te tamamlayan Ayan, evlendikten sonra ailenin gıda ihracatı işi ile uğraşmış. 1980 yılında İsviçre’ye yerleşen ve 3 sene sonra kamuoyunda altın kaçakçılığı davası olarak bilinen davada yargılanan Ayan, 1984 yılından itibaren Türkiye’ye gidip gelmeye başlamış. 1988’de dönemin en popüler aracı kurumu olan Türkinvest şirketini satın alarak borsaya giren ünlü borsacı, hızlı bir büyüme süreci yaşamış ve 1994’e kadar birçok şirket kurmuş. Türkinvest dışında, Türkom Döviz, Hürriyet Grubu’ndan satın aldığı Tam Sigorta, Altın Tavuk, Polar Buz, Trend Yayıncılık, Trend Filmcilik gibi şirketleri kurmuş ve Trend Holding bünyesine katmış. Öyle ki borsada ‘ilk halka açık şirket ele geçirmesi’ olan Çelik Halat operasyonunu yönetmiş. Fakat 1994 ekonomik krizinde işleri bozulan Ayan, iflas ederek yargılanmış ve bir süre cezaevine girmiş. Hakkında açılan tüm davalardan beraat eden ve şirketlerin borçlarını özkaynaklarıyla ödeyen Ayan, İsviçre’ye geri dönmüştü.
‘Bu piyasalarda zamanlama her şeydir’
Türk sermaye piyasalarıyla ilgili görüşlerini sorduğumuz da Ayan, kısa vadeli Türkiye ekonomisi hakkında konuşmaktan ve yatırımcılara öneri vermekten özellikle kaçıyor. “Bu piyasalarda zamanlama her şeydir” uyarısını yapmayı da ihmal etmeyen Ayan, sadece altın konusunda tahminde bulundu. Ayan, 2017 yılında altının gram fiyatının 165 liraya çıkacağını öngörüyor.
1990’lı yıllarda 'Türkiye, sermaye piyasalarından yükselecek’ sloganı ile tanınan ünlü borsacı Nasrullah Ayan, küresel piyasalar hakkındaki görüşlerini ise şöyle aktarıyor: “Bugün dünyanın geldiği noktada artık yeni bir slogan benimsedim. O da şu; ‘Dünya, sermaye piyasalarından çökecek.’ Neden?.. Dünya artık 1.3 katrilyon dolarlık türev ürünleri kaldıracak boyutu geçmiştir. Duvarlar yıkıldığında, yani Sovyetler Birliği ve onunla beraber hareket eden ülkelerin yıkıldığında ‘anti tez’ olan sistem çöktü; buna bağlı olarak ‘tez’ de beraberinde çöktü. Sadece ‘tez’ o zaman yıkıldığını bilmiyordu. 2008 krizinde 800 trilyon dolar olan türev ürünler yüzündün dünya krize girdi ve toplam 80 trilyonluk yani yüzde 10’luk bir kayıpla dünya bitme noktasına geldi. Bugün bu rakam 1.3 katrilyon dolara ulaştı.. Yani dünyanın 15 yıllık GSMH’sını biz yemiş durumdayız. Bu sistem devam edemez.”
ABD Aspirin vermedi, neşter attı
“Bu sistem devam edemeyeceği için ABD artık sisteme Aspirin vermek yerine neşter vuracak bir başkan seçti” diyen Nasrullah Ayan’a göre, Trump’ın gelişinin arkasında bu var. Ayan, “Önümüzdeki 5 yılda yeni paralar mı oluşur, yeni bir dünya mı oluşur, ya da bunlardan önce bir dünya savaşı ile olay biraz daha mı netleşir göreceğiz. Ama her halukarda sermaye piyasalarının bu durumu dünyayı çöküşe götürmektedir” öngörülerinde bulunuyor.
‘Fındık kabuğu kırıyorum’
2010 yılında İsviçre’den Türkiye’ye dönüş yapan Nasrullah Ayan, “Filler ölümlerine yakın doğdukları topraklara dönerler” diyerek Gaziantep’e yerleşmiş. ‘Gaziantep’te ne yapıyorsunuz’ diye sorduğumuzda hemen esprili bir dille: “Fındık kabuğu kırıyorum” diyor. Ayan, aslında sert kabukları kıran bir tesis kurarak bu defa ‘reel sektöre’ giriş yapmış. Ayan, “Türkiye’de ilk olarak sert kabuklu meyvelerin kabuklarını kıran bir tesis kurdum. Fındık, ceviz, kayısı ve badem kabuklarını kırıp granül haline getiriyoruz. Bunun yüzey temizleme, kozmetik gibi değişik kullanım alanları var” diyor.
Siyasi anılar ikinci kitapta
Nasrullah Ayan, ikinci kitabında siyasi tarihini anlatacak. Ayan, “Bu kitap; Türk ekonomisi ve yaşadığımız döneme bakış. Cezaevinde ve yurtdışında olan eski arkadaşlarımın görüşleri olmadan bir kitap almayı etik bulmadığım için siyasi anlamdaki anılarımı yazmayı uygun bulmadım. İkinci kitapta siyasi tarafı ele alacağız. Borsa Kralı’nın ikinci bölümünde borsa hayatım var. İlk bölümüne kadar kendi hayatımı anlatıyorum; çünkü ben borsacı doğmadım” diyor.
Bu manşeti kime atsanız batardı!
Borsada günlük işlem hacmi 25 bin dolarlardayken 50 milyon dolarlara ulaştıran, Hürriyet gazetesinin “Borsa Kralı” diye manşete çıkardığı Nasrullah Ayan, “Bu manşeti kim için atsanız batar zaten” diye serzenişte bulunuyor. 14 Ocak 1994 yılında bir gecede 250 milyon dolar kaybettiğini anlatan Nasrullan Ayan, “Bugüne kadar 4 kez iflas ettim. Babam 3 kere batmayan adam olamaz derdi” diyerek bu sözleri espri ile anıyor.