Dünya ısındıkça, ülkelerin “sıfır karbon” yarışı hız kazanıyor

2015 yılında Paris İklim Anlaşması’nın imzalanması ile birlikte, çok sayıda ülke, karbon emisyonunu sıfırlamak için net hedefler belirledi. Bazıları ise, iklim krizinin yarattığı ve yaratacağı sorunların hala farkında değil…

Bilim insanları tarafından yayımlanan son çalışmalar, iklim krizi ile aşırı sıcaklar arasındaki ilişkiyi ne bir şekilde ortaya kuruyor.

Dünya İklim Atıf Çalışmaları Grubu tarafından Haziran 2019’da yayımlanan çalışma 2018 yazında kuzey yarım küredeki yerleşim ve tarım yerlerinin yüzde 22’sinin aşırı sıcaklar ile boğuştuğunu ortaya koydu. Çalışmada ortaya konan veriler; sıcaklıkların iklim değişikliğinden kaynaklandığını da kanıtladı.

Dünya İklim Atıf Çalışmaları Grubu’nun Temmuz ayında yayımladığı farklı bir çalışma ise, aşırı sıcaklar ile iklim değişikliği ilişkisi hakkında yeni bir analize yer verdi. 230’dan fazla bilimsel makale ve analizi temel alan çalışmaya göre, iklim değişikliği Avrupa başta olmak üzere, dünyanın bir çok yerinde rekor sıcaklıkların görülmesine neden olan hava olaylarının gerçekleşme olasılığını en az 5 kat arttırmış durumda.

Sonuç olarak, yıllar süren çalışmalardan sonra, bugün geldiğimiz noktada, bilim insanları iklim krizinin aslında çok basit bir cevabı olduğunda hem fikir oldular: Ekonomik açıdan mümkün olan en hızlı şekilde, karbon emisyonlarını net olarak sıfıra indirmek.

Bilim insanlarına göre, bugün küresel ısınmaya yol açan tek unsur, atmosferdeki sıcak havayı tutan gazlar. İşin “sıfır karbon” tarafını ise şöyle açıklıyorlar: Örneğin hava taşımacılığında, karbon emisyonlarını sıfıra indirecek bir teknolojiye sahip değiliz. Bu durumda; madem karbon emisyonlarını sıfırlayamıyoruz, o zaman onları yakalayacak ‘havza’lara ihtiyacımız olacak.

Bu basit mesaj aslında 2015 yılında Paris İklim Anlaşması imzalandığında gündeme gelmişti. 2015 yılından bu yana, çok sayıda küçük ve büyük ülke, sıfır emisyon hedefine ulaşmak için farklı politikaları hayata geçirdi ve karbonsuz ekonomiye geçmek için hedef tarih belirledi.

15 ülke hedef belirledi

Energy and Climate Intelligence Unit geçtiğimiz günlerde karbon sıfırlama yarışındaki ülkelerin listesini yayımladı.

Listeye göre, 15 ülke 2050 yılında veya daha önce net sıfır emisyon hedefini ortaya koymuş durumda. Bazıları için bu hedef henüz yasa tasarısı düzeyindeyken, Norveç ve İsveç’ta, sıfır karbon hedefi yasalaşmış durumda. Listenin ilk sırasında ise sıfır emisyon hedefini gerçekleştirmeyi başaran Bhutan ve Surinam var.

Energy and Climate Intelligence Unit (ECIU) Direktörü Richard Black, ülkelerin net sıfır emisyon hedeflerini 2050 veya öncesi için belirlemiş olmalarının, Paris Anlaşması’nı ne derece ciddiye aldıklarının bir göstergesi olduğunu ifade ediyor. Black, “Küresel ekonominin bu kadar büyük bir diliminin karbonsuz ekonomiyi hedeflemesi çok önemli. Hükümetlerin, bölgelerin, şehirlerin ve iş dünyasının net sıfır karbon hedefleri belirlemeye başlamaları, iklim değişikliğine yönelik endişenin artığının da bir işareti” diyor.

Bu arada, ECUI tarafından gerçekleştirilen bir diğer analiz de, yıllık cirosu 1 milyar doların üzerinde olan en az 34 şirketin net sıfır emisyon hedefi belirlediğini ortaya koyuyor.

Bazı ülkelerin hareketsizliğine rağmen, şehirler iddialı

Listede yer almayan ülkeler arasında en dikkat çekici olanlar ise, ABD başta olmak üzere, Avustralya, Körfez bölgesinde yer alan Arap ülkeleri ve tabi ki Türkiye.

Her ne kadar, bazı ülkeler karbon emisyonlarını sıfırlama konusunda herhangi bir taahhütte bulunmasalar da, bu ülkelerin sınırları içinde yer alan bazı küçük ekonomiler kendi net-sıfır karbon hedeflerini belirlemiş durumdalar. ABD’de California, New York ve Hawai; Avustralya’da ise New South Wales, Victoria ve Queensland, kendi hedeflerini belirleyen eyaletler.

Şehir seviyesinde ise; New York City, Los Angeles, Londra, Paris, Washington DC, San Francisco, Seattle, Sydney, Boston, Stokholm, Barselona, Kopenhag, Austin, Melbourne, Helsinki, Manchester, Oslo, Nottingham, Adelaide, Bristol, Heidelberg ve Reykjavik, karbon konusunda cesur ve kararlı adımlar atmayı başarmış durumdalar.

Bu ekonomilerin toplamı küresel GSYİH’nin yüzde 17’sine ulaşıyor. Yüzde 100’e ulaşmak için daha gidilecek çok yol olduğu kesin; ama bir hedef belirlemiş olmak bile, iklim krizi ile mücadele kararlılığını göstermiş olmak anlamına geliyor. Darısı hala bekleyenlerin başına…