DÜNYA anketinde iş dünyasının gelecek beklentileri

Yurt Haberleri Servisimizin anketinden dün Anadolu iş dünyasının gözünden, yaşanan dönemin fotoğrafını size sunup yorumlamıştık. Bugün anketin ikinci ayağında yer alan “gelecek beklentilerini” haberde ve yazımda sunarken, onun yorumunu yapacağım. Şu anda piyasada yaşanan en önemli sıkıntının “belirsizlik” ve “tahsilat” konuları olduğunu belirtiyorlar.

Buna karşın yüzde 43’ü üretime dönük yeni yatırım kararında olduklarını açıklıyor. Yatırım kararındakiler birden çok seçeneği belirtirken, yeni yatırım alanlarının işlerini geliştirmek için yüzde 49.3 ile modernizasyon, yüzde 44.9 ile tevsii ve kapasite artırımı yönünde olacağını açıklıyorlar. Yatırım yapacaklar ayrıca yüzde 33.3 ile yeni yatırımı, yüzde 27.5’i Ar-Ge yatırımı düşündüklerini söylüyorlar. Anketin gelecek konusundaki sorularına verilen diğer yanıtlar şöyle:

“Firma verimliliği ve karlılığına yönelik ne tür önlemler alacaksınız?”

-Maliyet düşürme önlemleri alacaklar yüzde 82.7. Bu soruda çok seçenekli olduğu için yüzde 54.5 müşteri seçiciliği kararı alacaklarını, yüzde 28.2’si küçülmeye, yüzde 39.7’si bekle gör dönemine gireceklerini açıklıyorlar.

“Piyasanın ne zaman düzeleceğini bekliyorsunuz?”

-Bu konuda katılımcıların üçte biri kadarı yüzde 30.7’si süre belirmiyor ve “belirsiz” demekle yetiniyor. 2017 yılı içinde ve ikinci yarısında düzeleceği beklentisi içersinde olanların toplamı yüzde 26.1. 2018 yılında düzeleceğini düşünenler yüzde 29.5, 2019 beklentisi içinde olanlar yüzde 10.2, 2020 diyenler yüzde 3.4. Son yıllarda uluslararası ve ulusal krizler yaşamış olan iş dünyasının bu yanıtları, “düzelme” konusunda temkinli beklenti içersinde olduklarını gösteriyor.

“Şu anda piyasada yaşanan en önemli sıkıntı nedir?”

-Birden çok seçenek işaretli bu soruya verilen yanıtlarda ilk sırayı yüzde 69.6 ile belirsizlik ortamı alıyor. Bunu üç alanda tahsilat sıkıntısı yanıtları izliyor. Yüzde 52.5 nakit sıkışıklığı, yüzde 46.2 vadelerin uzaması, yüzde 43.3 ödenmeyen çekler olarak belirtiliyor. Bunların yanı sıra yüzde 31 talep yetersizliği, yüzde 19.6 ile kur artışından söz ediyorlar.

“Türkiye ekonomisinde şu anda çözülmesi gereken üç önemli sorunu redir?”

-Buna verilen yanıtlarda bir dönem gerilere düşmüş olan “Terör sorunu” yüzde 81 ile ilk sırada yar alıyor. Bunun ardından yüzde 56.3 ile dış politika, yüzde 39.9 ile üretim ve sanayi politikaları, yüzde 30.4 ile girdi maliyet artışı, yüzde 27.2 ile finansa erişim, yüzde 25.3 ile cari açık-tasarruf yetersizliği, yüzde 10.1 ile döviz politikası, yüzde 1.9 ile barış sağlanamaması,yüzde 1.3 ile kayıt dışı ekonomi, yüzde 1.3 ile eğitim politikaları olarak sıralanıyor. Bunun yanı sıra ankette yer alan “genel seçime” ihtiyaç var mı sorusuna yüzde 75.3 “hayır”, yüzde 24.7’si “evet yanıtını verirlerken, “2017 yılında seçim bekliyor musunuz?” sorusuna verilen yanıtlarda oran çok az beklenti yönünde gelişiyor. “Evet” oranı yüzde 32.3’e yükselirken, “hayır” oranı yüzde 67.7 oluyor.

Yurt Haberleri Servisimizin anketinin iş dünyası açısında ortaya çıkan gelecek beklentileri de böyle.

Peki bu konuda son sözüm ne? Krizle yaşamayı bilen iş dünyamız şöyle bir geriye çekilip, olanları gözlemeye başlamışlar. Ama bir yandan kendi kurumlarına çeki düzen vermeyi, diğer yandan da ilk fırsatta yeniden “bir şeyler yapma” kararında olduklarını gösteriyorlar.