Dükkana sahip çıkıyorlar mı?

Temizlikçi gelmemişti

Yine bir kıştı. Yine kar yağmıştı İstanbul’a. Yine belediye başkanımız “Dışarı çıkmayın” demişti. Korkumuzdan iki gün dışarı çıkamamıştık. Üçüncü gün bankada işim olduğu için çıkmak zorunda kalmıştım. Ana yollar temizdi. Arabalar gide gide karı eritmişti. Bankanın bulunduğu yere sorunsuz geldim. Fakat bankanın park yerine park edemedim. Parka giren, çok az meyilli, 2-3 metrelik bir yoldu. Ancak kar temizlenmediğinden içeri giremedim. Arabayı yola park ettim. Eşimi arabada bıraktım, ama dörtlü flaşörleri de yaktım. Koşa koşa bankaya girdim.

Sıra numaramı aldım, bir gözüm arabada, cam kenarında beklemeye başladım. Bankanın güvenlik görevlisi de benim yanımda idi. O da dışarıya bakıyordu.

Eğer aceleniz varsa önünüzdekilerin işi uzun sürer. Yine sanki öyle olmuştu. Bir yandan bir türlü ilerlemeyen numaratöre, bir taraftan da arabama bakıyordum. Derken bir başka araba göründü. Bizim arabadan daha heybetli ve daha yeni bir araba idi. Onun da niyeti bankanın park yerine girmekti. Büyük bir güvenle parka giden yola girdi, ama başarılı olamadı. Gerileyip bir ikinci hamle daha yaptı, ama nafile. Üç-dört deneme sonunda o da pes edip, bizim arabanın arkasına park etti.

Güvenlik görevlisine baktım. Suratında “Biz bu filmi çok gördük, araban bu kadar yeni, bu kadar lüks de olsa bizim park yerine girmek o kadar kolay değil işte” der gibi bir ifade vardı. Müşterilerin parka girememeleri onu hiç ilgilendirmiyordu. Kendisine sordum “Neden park yerine giden bu yol temiz değil?” Güvenlikçi, mirasyedi bir asilzade edası ile karşılık verdi “Temizlikçi gelmedi bugün.” Saat öğlene yanaşıyordu.

Çamı deviremedim (!)

Eğitim tesisinden içeri girerken kapıdaki güvenlikçi durdurdu. “Uğur Bey değil mi?” dedi. İsmim kapıya bildirilmişti. “Evet, benim” deyip arabayı içeri sürdüm. Hava oldukça sıcaktı. Çıkışta çok ısınmış bir arabaya girmek istemiyordum. Bu nedenle ulu çam ağaçları arasındaki gölgelik park yerine sürdüm. Eğitimden çıktıktan sonra akşamki dersime yetişecektim. Çıkışta zaman kaybetmemek için arabanın yönünü çevirmeliydim. Geri geri park edecektim.

Otobüs sürücüleri gibi yandaki dikiz aynalarını kullanarak park etmek geldi içimden İki ağaç arasından geri geri gitmeye başladım. Birden aynaların birinde el sallayıp koşan güvenlikçiyi gördüm. Acaba burasını başka birisine mi ayırmışlardı? Frene basıp durdurdum arabayı. Sonra başımı pencereden çıkarıp koşan güvenlikçiye sordum: “Hayır ola, ne var?”. Güvenlikçinin yüzünde büyük bir endişe vardı. “Hocam, ağaca çarpıyordunuz” dedi Arkama baktığımda tam ortadan bindirmeme ramak kalmış çam ağacını gördüm. Geri geri giderken yandaki iki ağaca yoğunlaşmıştım.

Tam arkamdaki çamı görmemiştim. Ne hikmetse park sensörleri de uyarı vermemişti, ya da ben duymamıştım. Bu kez iyi bir çam devirecektim (!). Güvenlikçiye teşekkür ettim.

Bir yorum

İki güvenlikçi öyküsü anlattım. Banka güvenlik görevlisinin görev tanımında kar yağdığında parka giden yolu temizlemek yoktur. Ama olağanüstü bir durumdu. Ve o yoldaki karı temizlemek, onun yaşındaki bir babayiğidin üstesinden beş dakikada gelebileceği bir işti. Ama yol temizlenmemişti. Bu durum, gelen müşterilerin parka girememesi, güvenlikçiyi zerre kadar ırgalamıyordu. Beni en çok şaşırtan, onun bu vurdum duymaz tavrı oldu.

Sanırım ikinci öyküdeki güvenlikçinin de görev tanımında “Gelen konukların arabalarını sağ salim park etmelerini sağlamak” yazılmamıştı.

Ama o beni sonuna kadar izlemişti. Durumu gördü ve koşa koşa gelerek arabamın ağaca çarpmasını önledi. Hem arabamın hem de çamın zarar görmesini önledi.

Konunun sırrı, görev tanımında yatmaktadır. İşletmelerde tüm işi tek kişi yapamayacağı için ana iş, ufak işlere bölünür. Ve organizasyon şemasına göre işleri dağıtırız. Buna “iş bölümü” deriz. Yapılacak iş somut olarak belli olsun, kimse kimsenin işine burnunu sokmasın diye de görev tanımı yaparız. Ama bütün bu iş bölümü ve yapılan işler, ana işi görmek içindir. Ana iş, “dükkân”ın açık kalması, çarkın dönmesidir. Çalışan herkesin ana işe sahip çıkması gerekir. “Hatt-ı müdafaa yoktur, sath-ı müdafaa vardır. O satıh, bütün kuruluştur”. Bunu görev tanımlarına yazmayı ihmal ederiz.

İşletmenizde insanlar iş yapmamak için eksik görev tanımlarına mı sığınıyorlar, yoksa dükkâna sahip mi çıkıyorlar? İşletmenin başarısında fark yaratan sır budur.