Dövizdeki yangını faiz değil barış ve demokrasi söndürür

Merkez Bankası kritik faiz toplantısını dün yaptı ve kararını açıkladı. Merkez Bankası’nın saat 14:00’teki açıklamasını merakla beklerken gazetelerde ve haber sitelerinde şu haberleri okuduk:

• ABD Merkez Bankası (FED) faiz toplantısı tutanakları açıklandı. Tutanaklardan anlaşıldığı kadarıyla FED’in gelecek toplantıda faiz artıracağına kesin gözüyle bakabiliriz.

• Kredi derecelendirme kuruluşu Standard and Poors’ kıdemli direktörü Frank Gill, Türkiye’nin “Trumpflasyon”un yarattığı riskten ön sırada etkileneceğini söyledi. Merkez Bankası’nın yoğun siyasi baskı altında olduğunu belirten Gill, “TCMB faizleri artırmak zorunda kalabilir” dedi.

• Adana Valiliği önünde patlama. 2 kişi hayatını kaybetti, 16 kişi yaralandı. Canlı bomba ihtimali üzerinde duruluyor.

• Şırnak’ta el yapımı patlayıcının infilak etmesi sonucu 1 asker şehit oldu, 2 asker ve 3 korucu yaralandı.

• Tutuklu bulunan Mardin Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Kürt siyasetçi Ahmet Türk, tutuklanma talebiyle mahkemeye sevk edildi.

• Bitlis ve Kızıltepe belediyelerine operasyon.

• Avrupa Parlamentosu, Türkiye ile üyelik müzakerelerinin askıya alınması önerisini bugün oylayacak.

• Almanya Türkiye’ye nota verdi. Almanya, Türkiye’den yöneltilen “PKK’ye destek veriyor” suçlamalarına tepkisini bir notayla Ankara’ya iletti.

• Sıra Menbiç’te. El Bab’dan sonra Türk Askeri ve ÖSO’nun Afrin’e mi yoksa Menbiç’e mi ilerleyeceği merak ediliyordu. Kararını veren Ankara, Menbiç’e yapılabilecek bir operasyon için gerekli çalışmaları yaptı. Ankara zamanlamayı kollayıp operasyon için düğmeye basacak.

• Genel Kurmay Başkanı Hulusi Akar, Kara Kuvvetleri Komutanı Salih Zeki Çolak ile birlikte Kilis’e giderek sınırdaki birlikleri denetledi.

• Suriye uçakları, El Bab yakınlarındaki Türk askerlerini bombaladı. 3 asker şehit oldu, 10 asker yaralandı. Suriye topraklarına giren Türk Silahlı Kuvvetleri, böylece ilk kez Suriye ile sıcak çatışma ortamına girmiş oldu. Uzmanlar bu olayın savaş çıkarma potansiyeli taşıdığını belirtiyorlar. Suriye’nin dengelerde değişiklik yaratabilecek bu adımı, Ankara ile Moskova arasındaki “1 Kasım mutabakatı”- nın da geçersiz hale geldiği yorumlarına yol açtı. Başbakanlık, bu saldırıya ilişkin yayın yasağı getirdi.

• Dolar 3.42 TL’yi de aşarak rekor tazeledi.

Bu haberlerle saat 14:00’ü bulduk ve Merkez Bankası faiz kararını açıkladı. Haftalık repo ihale faizi 0.5 puan, gecelik borç verme faizi 0.25 puan artırıldı. Siyasi baskısı yüzünden Merkez’den en fazla 0.25 puanlık bir faiz artışı bekleyenler için 0.50 puanlık artış sürpriz oldu. Ve dolar kuru hızla 3.37’nin altına indi.

Ancak Merkez Bankası’nın son dönem ortalama fonlama faizinin zaten yüzde 7.9 olduğunu dikkate alınca faizin üst bandının 0.25 puanlık artışla yüzde 8.5’e çıkması, piyasadaki dalga karşısında cılız bir adımdı.

15 dakika sonra Avrupa Parlamentosu’nun 37’ye karşı 479 oy gibi ezici bir farkla müzakerelerin askıya alınmasını onayladığı haberi geldi. Bu haber, Merkez Bankası’nın cılız adımını bir anda silip süpürdü ve dolar kuru sabahki rekorunu da aşarak 3.44’ün üzerine çıktı.

Bu bir günün hikayesi bile dövizin ateşini, tek başına Merkez Bankası’nın teknik önlemlerinin söndüremeyeceğini açıkça gözümüze sokuyor. Hal böyleyken kurlardaki artış ve oynaklık, ekonominin taşıyabileceği noktayı aşmış durumda. Bu yangın kontrol altına alınmazsa, sarsıcı bir kriz kaçınılmaz hale gelir.

Bu yangını artık Merkez Bankası önlemleri de söndüremez. Çünkü yangının asıl kaynağı siyasi riskler. O yüzden bu yangını döviz ve faiz politikaları değil, barış ve demokrasi politikaları söndürebilir.