Döviz kredisi hariç net finansal borçlar

Cüneyt DİRİCAN
Cüneyt DİRİCAN [email protected]

Rusya Ukrayna Savaşı henüz yoktu, ilk A Haber’de sonra birçok kanal ve haberde “bu dönem 1970-1986 arası (ekonomik) dö­neme çok benziyor, stagflasyon riski ile ade­ta yarısı sürede hızlanmış hali” dedim.

Yine A Haber’de ticaret yollarını “Yeni İpek Yo­lu” proje güzergahları ve Rusya Ukrayna Sa­vaşı ile değerlendirirken, “Arktik Denizi, Bal­tıklardan aşağıya Ukrayna’dan geçen düz hat, Doğu Akdeniz’e haliyle Süveyş ve (savaş yok­ken) İsrail’e denk geliyor” demiştim.

1971 Nixon “Altın Standardı” için tamam demiş ve 1974 Smithsonian sonrası “Serbest Dalgalı Kur Rejimi” başlamıştı. Sonrasında altın ve petrolde hareketlilik, enflasyon ve stagflasyon ile Ortadoğu’da değişimler gel­mişti. 2023 Temmuz sonrası LIBOR kalkın­ca “Serbest Dalgalı Faiz Rejimi” adını ilk defa “İstanbul Ekolü” olarak burada koyduk. 2025 için stagflasyon riskini hala konuştuğumuz bir süreçteyiz.

BRICS parası, dolardan kaçış, ulusal para­larla dış ticaret, merkez bankalarının altın alımları ile “Altın Standardı” geri mi dönü­yor deniyor. “BRICS Standardı” veya “Bitco­in Standardı” daha doğru bir tanım olabilir. Nitekim Trump’ın söylemi ve SEC tercihi buraya işaret ediyor. Net olan “1991 Körfez Savaşı ve Küreselleşme” ile başlayan küresel ve bölgesel döngünün hızlandırılmış bir ben­zerine girdik.

Swap hariç net rezerv

Hazır net demişken ana akıma bazı ufak ha­tırlatmalar yapalım tekrar. “Swap Hariç Net Rezerv” diye bir hesaplama şekli ve tanım ne iktisat biliminde ne muhasebede ne dünyada yoktur. Bilimsel olan tek tanım IMF’in 2013 yılında güncellediği “Uluslararası Rezervler ve Döviz Likidite” dokümanındadır. Kaldı ki swaplar dünyada rezervlerin içinde sayılır (BOE).

Nakit akım tablosundaki faaliyetlerden na­kit akışının negatif, finansmandan kaynakla­nan nakit akışının pozitif olması ile bilanço­daki kasa hesabına eksi bakiye var derseniz muhasebe ve finansal tablolara deneysel (ik­tisat heterodoks iktisat dalıdır) ama bilim­sel olmayan bir yaklaşım getiriyorsunuz de­mektir. Kasa hesabı eksi bakiye vermez. Na­kit akım tablosu verebilir.

Kasa hariç hazır değerler, sermaye hariç özkaynak, çek hariç kambiyo senetleri, alyu­var hariç kan, köşe vuruşu hariç korner, yanıt hariç net cevap, gıda hariç yemek, banknot hariç emisyon, yanlış hariç net hatalar gibi swap hariç net rezerv anlamsızdır, bilim dı­şıdır. Kiralık gelen Osimhen’in attığı gollerin puan ve avantaj tablosundan düşülmesi gibi­dir. Bankadan alınan kredinin kasa hesabın­dan düşülmesi, finansal borçlar içinde sayıl­maması gibidir. Yoksa bu hesaplama ve tanım Nobel İktisat Ödülüne net aday olur.

Hazır Nobel demişken aslı “Riksbank Eko­nomi Ödülü” olan ödül bu sene ARJ’ye ku­rumlar ve önemi çalışmaları ile verilmişti. Güney ve Kuzey Kore (ve Çin) örnekleri üze­rinden demokrasi, hukuk, kalkınmışlık iliş­kisi söylemleri üzerinden 2 ay geçmeden Gü­ney Kore’den gelen haber ile şimdi Riksbank dahil net Nobel Akademisi düşünsün.

Ters indikatör Jim Cramer

CDS primimiz 250 altına indi, 3 kurum no­tumuzu arttırdı. Geçen 1,5 yılda dış borç çe­virme ve döviz ticari kredi faiz oranı Mayıs 2023 ile aynı kalırken, Fed para politikası de­ğişikliği ve pandemi sonrası kamuya geçen döviz riski döviz kredilerindeki hızlı artış­la yerine dönüyor. Bankaların swap ile iç, dış carry trade ile bulduğu dövizler rezerve ekle­niyor!?

KKM dövize endeksli mevduattır, dolari­zasyon hesabına ve DTH hacmine katılmaz. Ayrıca doğrusu döviz mevduatı değil döviz tevdiatıdır. Sorun KKM değil DTH’lardır.

Milton Friedman FT’de “para arzı kontrolü ile enflasyonu yönetmek mümkün değil, şim­di olsa bu kadar ısrarcı olmazdım” diye dü­zeltmişken, asgari ücretin (para arzı artışı­nın) hala enflasyon yaratacağı inancına karşı, bizde çift yönlü nedensellikle bu ilişki uzun vadede %43.

Hane halkı inanmıyor, atalet var, toplum enflasyon istiyor, rasyonel değiller gibi söy­lemlere karşı, Eugene Fama yine FT’de rasyo­nelliği de dikkate alan kendi “Etkin Piyasalar Hipotezi” için “benimki sadece bir hipotez, insan (yatırımcı) irrasyoneldir” dedi.

Atom salata 1 ayda %117 artarken, Bitco­in %40 arttı. Bilançolardaki yıllık net görün­tü için faiz sabit kalmalı. Bakalım endojen bir değişken faiz, mevcut enflasyonun hedeften sapmasının bir fonksiyonu mu? Yoksa linkler bağlanmış mı?

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
İşte öyle bir şey 03 Aralık 2024
Yıldızlararası 4D 19 Kasım 2024
Alo Muhittin, Arif ben 12 Kasım 2024
Falan filansyon 15 Ekim 2024
300 Fransalı 08 Ekim 2024
Tüketici tükeniyor 01 Ekim 2024