Dördüncü çeyrekte iş dünyasından olumlu beklentiler
Merkez Bankası’nın 2000’in üzerinde işyerinde peryodik olarak uyguladığı İktisadi Yönelim Anketi sonuçlarına göre, dördüncü çeyrekte iç piyasada canlanma ve ihracatta artış olacak. Yüzde 88.9’una göre ya üretim potansiyelini koruyacaklar yada artıracakları inancındalar. Daralma bekleyenlerin oranı ise sadece yüzde 11.1. Bakalım bu yıl dördüncü çeyreği yaşarken, iş dünyasının olumlu beklentileri ne oranda yaşanan hayatla örtüşecek...
Arkadaşımız Naki Bakır’ın araştrmanın verilerine dayalı haberinde altını çizdiği unsurlar ve onlara bağlı değerlendirmelerim şöyle:
0-Toplam üretimin yarıdan fazlasını gerçekleştiren firmalardan yüzde 52.4’ü son çeyrekte üretimlerini aynı seviyede sürdüreceklerini açıklarlarken, yüzde 36.5’i üretimlerini artıracakları beklentisini ortaya koyuyorlar. Üretim daralması bekleyenlerin oranı sadece yüzde 11.1 oranında kalıyor. Doğal olarak 88.9’unun üretimlerini koruyacağı yada artıracağını belirtmeleri hem üretim, hem istihdam artışlarına neden olacak. İç piyasada canlılık yaratırken, ihracattada artışlara yol açacak. İhracat artışında uzun süredir daralma gösteren euro bölgesi ülkelerinin ekıonomilerinin son çeyrekte binde 4’ler seviyesinde de olsa artış göstererek, daralmadan büyümeye dönmesi de etkili olacak.
-Ankete katılan işletmelerin yüzde 40’ı maliyet birim fiyatlarının artacağı beklentisinde iken, iç piyasada fiyat artırabileceklerini düşünen sanayicilerin oranı yüzde 24.7 seviyesinde kalıyor. Son Anadolu gezilerinde görüştüğüm işadamları da hem iç piyasa hem de ihracatta fiyat artırma düşüncesinde olmadıklarını, üretim ve siparişlerini artırmayı beklediklerini belirtiyorlar. Denizli’li bir takstilci dostum, “Hem iç piyasada hem ihracatta siparişlerde artışlar var. Ama ihracatta ya başa başla pazarı korumak için fiyat verebilerek satış yapıyoruz. Yada çok küçük karlara razı oluyoruz ve buna da şükür diyoruz” diyerek içinde bulundukları durumu özetledi.
-Bu canlanma beklentisinin istihdam artışı getirmesi bekleniyor. Ama bu yönde istihdam artışı yapmayı düşünen firmaların toplam içersindeki oranı yüzde 19.2 seviyesinde kalıyor. Yüzde 76’sı istihdamlarını koruyarak üretimlerini sürdüreceklerini belirtirlerken, küçük oranda da olsa istihdam azaltacağını açıklayan firma sözkonusu. Bunda biraz da iş dünyasında yeni yasal düzenlemelerin beklentisi de etkili olabilir. Son dönemde hızla artan kadın istihdamını, yeni doğum sonrası iznin artıracağı söylemlerinin frenleyeceğini öne süren işverenlerin görüşleri bunun bir gerekçesi olabilir. Ayrıca, Kıdem tazminatıyla ilgili düzenleme beklentisi de bu alandaki bir başka konu....
-FED’in parasal sıkılaştırmaya gideceği beklentisi ankete katılan iş dünyası temsilcilerinin önümüzdeki üç ayda faiz artış beklentisinde önemli beklenti farklılaşmasına yol açmış durumda. Mayıs ayı faizlerde yükseliş bekleyenlerin toplam içindeki oranı yüzde 5.4 iken, son ankette faiz artışı bekleyenlerin oranı yüazde 45’e yükselmiş durumda. Ancak, Merkez Bankası bu konuda aksine bir söylem ortaya koyuyor. Denizli toplantısında da Erdem Başçı, daha önceki söylemini sürdürerek, faiz artırmayacaklarını tekrarladı. FED’in tahvil alım daraltmasının satın alındğını, önümüzdeki dönemde alımlarda daralma başlasa da bunun önemli bir dalgalanma yaratmayacaığını da öne sürdü.
Bakalım dördüncü çeyrekte iş dünyasının üretim ve sipariş artışı beklentileri, iç piyasada canlanma, ihracatta artış getirecek mi? Beklentileri ne oranda gerçekleşecek? Ankatta sonuç veren olumlu sinyaller ne oranda sonuç verecek...
NOT: Yeni dönemde yeni DÜNYA
Dünya gazetesi Nezih Demirkent’in ortaya koyduğu bağımsız tarafsız habercilik ve okurun yol göstericiliğiyle Anadolu’nun sesi olma özelliğiyle sabit tutarak zamana uygun sürekli değişimler içinde 33 yıldır yayınını sürdürüyor. Şimdi yeni bir değişim ve atılımımız söz konusu. Bugünlerde size sunulacak bu atılımda ailemize katılan yerli yabancı yeni yazarlar olacak. Yeni baskı makinemizin yarattığı imkanla sayfa sayımız artarken, görsel olarak daha rahat bir mizanpaj yabancı bir görsel yönetmenin katkılarıyla sizlere sunulacak. Yeni dönemin değişen koşullarına bağlı değişen yeni DÜNYA’nın size daha yararlı olacağına inanıyor, kuruluşumuzdan bu yana olduğu gibi yeni dönemde yol göstericiliğinizi bekliyoruz...