”Dönüşümü” yöneten işyerleri kârlı çıkacak
Çözümü de ba?kalaryndan bekleme yerine, bir ortak irade ile nasyl üretece?imizi kararla?tyrmalyyyz.
Az sayydaki "piyasa yapycysy kurulu?" çevresinde toplanan "yeni i? örgütlenmesi" kendimize özgü bir subjektif de?erlendirme de?ildir; tam tersine, enformasyona dayaly, küresel ve a? kurumu çevresinde geli?en yeni kapitalist ekonominin yaratty?y e?ilimlerin sonucudur. Bu süreç ilerledikçe piyasa yapycysy kurulu?lar, onlarla i?birli?i içinde olanlar ve tüketimin bireyselle?mesinin yaratty?y ni? pazarlardan yararlananlar olmak üzere üç de?i?ik i? örgütlenmesini yaygyn hale getiriyor.
Çok genel çizgileri ile tanymlanan üç temel kategorinin hiçbiriyle ba?lanty kuramayan i?yerleri de hyzly bir tasfiye süreci ya?amakta oldu?unu da hep birlikte gözlüyor ve izliyoruz.
Yeni kefi?lere gerek yok
Asya-Pasifik ülkelerinde 1900’lü yyllaryn sonlarynda ya?anan krizleri ve dönü?ümleri ciddi bir biçimde analiz eden Manuel Castells’in ça?rylaryna kulak vermeliyiz:
"...biliyoruz ki, kapitalizm sadece serbest piyasa anlamyna gelmez. Tarihten alynan derslerin bir de?eri varsa, güvenilir kurumlar ve düzenlemelerin bulunmady?y dizginlenmemi? piyasalaryn ya?ma, spekülasyon, suiistimale yatkyn mal edinmeye ve nihayetinde kaosa vardy?yny biliyoruz. Kalkynmacy devletin yeni, düzenli kapitalizme geçi?in yaratty?y kurumsal bo?luk çabucak küresel finans piyasalarynyn borç verenleriyle, spekülatörleriyle ve onlaryn yerel ba?lantylaryyla dolduruluyor."
Ders alaca?ymyz örnekler olmasa, yol haritamyzy yeniden çizebiliriz. Ama bir dizi örne?in dersleri varken, öylesine bir israfçy yolu seçmemek gerek.
Me?rula?tyrma
Kalkynmacy devlet önderli?inde olu?turulan bugünkü yapynyn sürdürülebilir olmady?y konusunda uzla?maya varmalyyyz. Entelektüel düzlemde dönü?ümün yönünü ve hyzyny do?ru algylamalyyyz. Alynacak önlemleri dü?ünce düzleminde "me?rula?tyrmalyyyz" ki, ba?aryly sonuçlar yaratabilelim.
Dönü?üm kaçynylmaz gözükmektedir. "Vah?i bir dönü?ümün" a?yr bedellerini ödememek için, kimseden bir ?ey bekleme yoluna gitmemeliyiz. Hep birlikte oturup üç alanda karar vermeliyiz: Birincisi, biz "piyasa yapycysy kurulu?" olabilme potansiyeline sahip miyiz? E?er sahipsek, o rolün gereklerini yerine getirmeliyiz. Ykincisi, piyasa yapycysy kurulu?larla i?birli?i içinde olacaksak, pozisyonumuzun ne olmasy gerekti?ini kararla?tyrmalyyyz. Üçüncüsü de ba?ymsyz kalarak kendi pazarymyzy yaratabileceksek, piyasa ko?ullaryny netle?tirmeliyiz. E?er dönü?üm sürecinin belirginle?en bu üç alanda gerekli bilgimiz, netle?en fikrimiz, somutla?an projemiz varsa, devlet, özel kesim i?letmeleri ve sivil inisiyatifler ile bir "ortak irade" olu?turabiliyorsak, pani?e hiç gerek yok. Dingin bir biçimde i?lerimizi yapabiliriz.
Ülkemiz küçük ve orta ölçek i?yerlerinin ya?amakta oldu?u süreç çok net ipuçlary vermektedir. Onu yakalayyp, piyasadan dy?lanmadan var olmayy sürdürmenin de?i?ik yol ve yöntemleri vardyr. Öneli olan niyet etmek, kendimize yatarym yapmak, ba?kalarynyn bilgilerinden yararlanmak ve bir çyky? yolu bulmaktyr.