Döngüsel batarya ekonomisi

Koray ÖZTOPÇU
Koray ÖZTOPÇU Mobilitiye Doğru

Bataryalar, elektrikli otomobillerde ve yeni ortaya çıkan elektrik depolama endüstrisinde tercih edilen aynı zamanda karbonsuz bir ekonomiye küresel geçişte hayati öneme sahip bir değer olarak öne çıkıyor.

Elektrikli araç bataryaları, üretilen tüm lityum iyon pillerin yaklaşık %80'ini oluştururken, 2030'a kadar lityum iyon bataryaların küresel üretiminin beş kat artarak 5.500 GWh'ye çıkması bekleniyor. Bu hızlı büyüme, hammadde tedarikçilerinden elektrikli batarya üreticilerine ve geri dönüşüm ihtiyacına kadar tüm tedarik zinciri için fırsatlar ve zorluklar yaratıyor Elektrikli araç üretici ve tedarikçileri, lityum, kobalt, nikel ve manganez gibi kritik hammaddelerden oluşan bataryaların maliyetlerini optimize etmeye yönelik önemli adımlar atıyor.

Hem güvenlik hem de sürdürülebilirlik açısından bu pillerin, araçlar sürüş ömürlerinin sonuna ulaştığında geri dönüştürülmesi veya dikkatli bir şekilde imha edilmesi gerekiyor. Tüm geri dönüşüm biçimleri gibi elektrikli araç batarya geri dönüşüm işi de sürdürülebilir dünya için çok önemli... Lityum iyon bataryalarda nikel ve kobalt gibi metaller geri dönüştürülürken, bu malzemelerin yüzde 95'inden fazlasının kurtarılabilmesi öncelikli hedefler arasında yer alıyor.

Elektrikli araç bataryası geri dönüşümü

Bir elektrikli araç batarya pili nikel ve kobalt dışında plastik, bakır, alüminyum ve diğer malzemeleri de içerir. Elektrikli araç bataryasının geri dönüştürülebilmesi için öncelikle parçalarına ayrılması gerekir. Bazı bileşen metallerin geri kazanılması için bir fırında çok yüksek sıcaklıklara veya batarya parçalarını, istenen metallerin süzülmesi için suda çözünmüş kimyasal çözeltilere maruz bırakılır.

Geri dönüştürülmeyen malzemeler ise çöp sahasına gönderilir veya çok tehlikeliyse güvenli bir şekilde depolanır. Elektrikli araç bataryalarının birçoğunun geri dönüştürülmek yerine yeniden kullanılması mümkündür. Eski bir elektrikli araç bataryası artık uzun mesafeli sürüş için kullanışlı olmayabilir ancak yine de başka bir yerde ikinci bir hayat bulmak için yeterli depolama kapasitesine sahip olabilir.

Kullanılmış elektrikli araç pillerinin ikinci bir ömrü var mı?

 Bir elektrikli araç bataryası, orijinal kapasitesinin yüzde 70 ila 75'inden fazlasına sahip olmadığı durumlarda ömrünün sonuna geldiği varsayılır. Genelde batarya ömürleri kullanıma bağlı olarak 10 yıl olarak öngörülür. En yüksek kapasitenin dörtte biri veya daha fazlası tükenmiş olsa bile, yaşlanan bataryalar yeniden değerlendirilerek "ikinci kullanım" endüstrisinin ortaya çıkabileceği üzerine çalışmalar devam ediyor.

Elektrikli araç batarya geri dönüşümünün geleceği

 Dünyada yeni ekosistem dönüşümü devam ettikçe, otomobil pazarları elektrikli araçlara geçiş yaparak bataryaya olan talebi artıracak. 2023 yılında, elektrikli araç batarya sektör büyüklüğü 57,4 milyar dolar iken, 2036 sonunda 624 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Temiz enerji hedeflerimiz doğrultusunda, kritik minerallerdeki üretimi bugün sahip olduğumuzdan altı ila sekiz kat artırmamız gerekecek. Ve bu sayı, lityum veya grafit söz konusu olduğunda üstel bir sayıdır. Örneğin bugün kullandığımızın 42 katı lityuma ve 25 katı grafite ihtiyacımız olacak.

Çin, elektrikli araç bataryaları lityum iyon batarya temel hammaddelerinde, dünyadaki grafitin üçte ikisinden fazlasını, kobalt madenlerinin neredeyse yarısını ve lityumun dörtte birini, manganezin %95'ini ve nikelin %60'ından fazlasını kontrol ediyor. Sektör aynı zamanda gelişmekte olan endüstrilerde Çin'e olan bağımlılığı sınırlamaya ve yerel tedarik zincirleri kurmaya çalışan Avrupa ve ABD'deki teknolojik gelişmeler ve politikalar ekseninde de şekillenecek.

Amerika tarafından imzalanan Enflasyonu Azaltma Yasası, 2030'lara kadar ABD'nin pil üretimine yönelik 369 milyar dolarlık sübvansiyon paketini içeriyor. AB ise bataryalarda döngüsel ekonomi yaratmak için tasarlanan ve bunların kobalt için yüzde 16, lityum ve nikel için yüzde 6 oranında minimum geri dönüştürülmüş içeriğe sahip olmasını zorunlu kılan düzenlemeleri kabul ederken, Brüksel, 2025 sonuna kadar lityum iyon pillerin ağırlığının yüzde 65'inin geri dönüştürülmesini hedefliyor.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar