Donald Trump nasıl düşünür?
Bu aralar dünyayı yöneten -veya yönettiği söylenen diyelim- ekibin değişmesiyle herkeste bir merak oluştu. Acaba Donald Trump, bu olay karşısında ne yapacak veya şu olay karşısında ne karar verecek? Suriye politikası ne olacak, Rusya’yla ilişkileri nasıl götürecek, tabii bizim için en önemlisi de Türkiye ile ilişkisi nasıl olacak...
Eskiden olsa kolaydı tabii; Demokratların ne diyeceğini veya Cumhuriyetçi neoconların hangi olay karşısında ne tavır takınacağını bilen yüzlerce uzman var. Ancak Trump, her ne kadar Cumhuriyetçi olsa da öncekilere pek benzemiyor. Bu nedenle de davranışları önceden tam olarak kestirilemiyor. Bugün bakmışsın Rusya ile Putin’le iyi ilişkisi var, ertesi gün başka türlü.
Bir iki hafta önce bir kitap ararken kütüphanemde Trump’ın kitabı gözüme çarptı. Adı “Büyük Düşün”. Trump'ın Amerikalı girişimci Bill Zanker ile birlikte yazdığı, aslında bir konferans dizisinden oluşan bu kitap bir ekonomi dergisinin hediyesi olarak dağıtılmış. Alıp kütüphaneme koymuşum, ama okumamışım. ABD'de 2007'de Türkiye'de ise 2009'da Özlem Tüzel Akal'n çevirisiyle Optimist tarafından yayınlanan kitap elbette Trump’ın başarı sırlarını anlatıyor...
Merak edip şöyle bir göz gezdirmeye başladım. Tabii eskiden pek önemi yoktu, ama bugünlerde Trump’ın düşünce biçimini kavramak önemli. Kitabın önsözünde Zanker'la birlikte yazdıkları bu kitabı “Bir ezip geçme deneyimi” olarak tanımlıyor Trump. Zanker da kitabın girişinde Trump sayesinde “Ezip geçmede ustalaştığını” söylüyor. Çok karmaşık olmayan ve her bir bölümündeki sonuçlar ayrıca maddeler halinde paylaşılan bu kitabın en vurucu noktalarını size özetlemek isterim.
Toplamı 10 bölümden oluşan kitapta “Ezip geçme” kavramı, “Sizde gereken şey var mı” başlıklı ilk bölümde açıklanıyor. Bu bölümde 15 soruluk bir testle kendinizde zengin olmak için gerekli potansiyel var mı ölçebiliyorsunuz. Sonuçta zenginleşmek için katı olmanız ve ezip geçmeye hazır olmanız gerekiyor. Bunun için de büyük bir hayale sahip olmak, çok çalışmak, enerjik ve atik olmak zorundasınız. Başarmak için içgüdülerinize güvenmeli, başkalarına güvenmemeli, size yanlış yapanlarla mutlaka hesaplaşmalısınız. Ha bir de mutlaka evlilik sözleşmesi yapmanız tavsiye ediliyor ki, elinizdeki parayı Trump gibi eski karınıza kaptırmayın. Doğrusunu isterseniz ben de testi yaptım, zengin olmak için potansiyelim olduğunu, ama geliştirmem gerektiğini öğrendim...
İkinci bölüm ise “Tutku” başlığını taşıyor. Buradaki en önemli mesaj “Tutkunuzu bulmanız ve yaptığınız işi sevmeniz” elbette. Trump da hoşlanmadığınız şeyleri para için yapmamanız gerektiğini vurguluyor. Trump'a göre para bir skor tabelası olsa da amaçlarınızı paraya değil parasal olmayan şeylere bağlamanız gerekiyor. Bunun için keyf alacağınız işi yapmanızı, yaptığınız işten çok keyif almanızı, soruna değil çözümlere odaklanmanızı, başarısızlık ve hatalardan ders çıkartmanızı tavsiye ediyor.
Kitabın “Temel içgüdüler” başlığını taşıyan bölümünde ise iş hayatında başarılı olmak için sezgilerinizi geliştirmeniz gerektiğinin altı çiziliyor. Elle tutulamayan ipuçlarını, satır aralarını okumak ve altıncı hisse kulak vermenin öğrenilebilir olduğunu söyleyen Trump'a göre sezgiler başarının en büyük anahtarı. Tüm bulguları topladıktan sonra sezgilerinize göre en iyi zamanlamayı ve kararı verebiliyorsunuz. Burada Trump'ın önemli bir prensibi daha var: “Biriyle el sıkıştığınızda bir anlaşma yapmışsınızdır, sözünüzde durun.”
Kitabın beşinci altıncı bölümlerini oluşturan “Korku” ve “İntikam” ise Trump'ın halihazırda elinde tuttuğu güç nedeniyle özellikle önemli ve ilginç. Trump; dünyanın kötü insanlarla dolu acımasız bir yer olduğunu, insanların sırf zevk ve açgözlülük nedeniyle başkalarının her şeyini isteyebildiklerini düşünüyor. Bu nedenle kimseye güvenmemeniz ve “arkanızı kollamanız” çok önemli. Sadakate çok değer veriyor ve bir dolandırıcıyı ya da kötü birini asla affetmemeniz gerektiğini söylüyor. İntikam konusundaki düşünceleri de aynı paralelde. Biri size bir kötülük yaptığında ya da kazıklamaya kalktığında misliyle karşılık vermenizi, peşine düşüp hesaplaşmanızı tavsiye ediyor. Çünkü bunun başkalarına ibret olacağını ve bunu yaptığınızda insanların size bulaşmak istemeyeceğini düşünüyor.
Trump'ın bir başka tavsiyesi ise “Gözünüzü toptan ayırmamanız”. Yaptığınız iş ne olursa olsun en uzun süre odaklanabilenlerin kazanabildiğini söylüyor. Ancak odaklanmanın da dar bir bakış açısıyla karıştırılmaması gerektiğinin altını çiziyor. Son bölümde ise büyük düşünmek için büyük gibi davranmanın, ego sahibi olmanın, büyük konuşmanın, büyük düşünenlerle vakit geçirmenin öneminden söz ediyor.
Sonuç olarak Donald Trump'ın kendi tavsiyelerine uygun davrandığını ve gelmek istediği en üst noktaya geldiğini söyleyebiliriz. Kitabın evlilik konusuna ayrılan bir bölümü var ve neredeyse her bölümde Trump'ın evlilikle ilgili de bir tavsiyesi yer alıyor. O kısımları artık merak edenler alıp okur. Benim Trump'la ilgili düşüncemi sorarsanız, Trump'ın dediği gibi “Herkes arkasını kollasın...”