Dolar ne zaman yeniden gülümseyecek?

Serhat GÜRLEYEN
Serhat GÜRLEYEN GENİŞ AÇI [email protected]

DXY dolar endeksi Ocak ayı başında gördüğü en yüksek seviye olan 103.8 seviyesinden yüzde 12 değer kaybederek 91.2 düzeyine geriledi.  Kuzey Kore ile jeopolitik risklerin artmaya başladığı bir ortamda tarihin tekerrür edeceğine ve doların değer kazanacağına inanan yatırımcılar büyük zarar etti.

Geçtiğimiz haftalarda dolardaki sert zayıflamaya gerekçe olarak Fed Başkan Yardımcısı Fisher'in istifasının piyasalarda yarattığı belirsizlik ile Irma ve Harvey fırtınalarının ABD ekonomisine vereceği zarar gösteriliyor.

Biz  altı aydır arka arkaya gerileyerek son 14 yılın  en kötü performansını gösteren dolardaki zayıflığın arkasında iki temel gerekçe görüyoruz.: (i) Trump döneminde ABD büyümesinin artacağı efsanesinin yıkılması, (ii) Fed faiz artışının 2017  Eylül'ünden 2018 ilk yarısına kayması.

Sebebi ne olursa olsun… Dünya rezervlerinin ve gelişmekte olan ülke dış borçlanmalarının yüzde 60'ından fazlasını oluşturan doların değer kaybetmesi önemli bir gelişme ve ayrıntılı incelenmeyi hakkediyor.

Ama öncelikle ABD ekonomisinde işler yolunda gittiği dönemlerde popüler olan "gülümseyen dolar" kuramını hatırlayalım. ABD ekonomisinin kartal olduğu ve doların yüksekten uçtuğu dönemlerde döviz piyasalarında uzun dönemli döngüler "gülümseyen dolar" kuramı  ile açıklanıyordu.

Morgan Stanley döviz stratejisti Stephen Jen tarafından 2008 küresel krizi sırasında öne sürülen  kuram doların uzun dönemli tepe ve dip seviyelerini gülümseme sembolünün tepe ve dip noktalarını kullanarak anlatıyor.

Doların güçlü olduğu gülümsemenin sol tepesi risk iştahının bozulduğu dönemlerde emin liman arayan yatırımcıların dolara yönelmesiyle açıklanıyor.  Dip nokta ABD büyümesinin yavaşlayacağı beklentisi nedeniyle Fed faiz artırım döngüsünün ötelenmesini, sağ tepe ise  ABD büyümesinin hızlanacağı beklentisi ile Fed faiz artışlarının hızlanmasını gösteriyor.

ABD ekonomisinin yavaşladığı dönemlerde bile doların güçlenebildiğini açıklayan "gülümseyen dolar"  kuramı  2008 küresel  krizi sonrasında döviz yatırımcıları arasında çok popüler bir açıklama idi.

2017 yılında dolardaki sert gerileme "gülümseyen dolar" kuramındaki  dip noktaya mı  gösteriyor, yoksa  ABD  ekonomisinde işlerin kötüleşmeye başladığını gösteren "üzgün dolar"  hipotezine mi işaret ediyor emin değiliz.

Üzgün dolar hipotezinde  resmin sol dip noktası ABD ekonomisine duyulan güvenin bozulması nedeniyle alternatif para birimlerine yönelmeyi gösteriyor.  Tepe nokta ABD  büyümesinin güçleneceği ve Fed  faiz artışlarının hızlanacağı  beklentisini, sağ dip nokta ise  ABD büyümesinin yavaşlayacağı ve Fed faiz artışının öteleneceği endişesini gösteriyor.

Gülümseyen  dolar kuramı ABD dolarını küresel risk iştahının bozulduğu dönemlerde emin liman olarak görürken üzgün dolar hipotezi  ABD yönetimine - Başkan Trump'a diye okuyun- duyulan güven eksikliği nedeniyle dolardan kaçış yaşanması olasılığına işaret ediyor.  

"Dolar ne zaman yeniden gülümseyecek"   uzun zamandır açık pozisyon taşıyan Türk şirketleri  için 200 milyar dolar değerinde  bir soru.  Dolardaki zayıflık  "üzgün dolar" hipotezinin güçlenmeye başladığına işaret ediyorsa uzun süreli bir satış dalgası ile karşı karşıya kalabiliriz.  

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Petrol şoku sonrası… 23 Eylül 2019
Ağlatma beni Arjantin… 02 Eylül 2019
Emin liman aranıyor… 26 Ağustos 2019