Dolar fiyatı aldı başını gidiyor
Türkiye’de dolar fiyatlarındaki artışın, dünya piyasalarındaki gelişmelerle ilgisi ilişkisi kalmadı.
Dünya piyasalarını yakından izleyen Eral Karayazıcı’dan öğrendiğim kadarı ile:
-2016 yılında dolar dünya piyasalarında yüzde 4 değer kazanırken, Türkiye’de dolar fiyatı yüzde 20 arttı.
-2017 yılının ilk on gününde dünya piyasalarında dolar yüzde 0.5 değer kaybederken Türkiye’de dolar fiyatı yüzde 7.6 oranında arttı.
Dolar fiyatı pazartesi sabahı 3.64 TL’den başladı, 3.73 TL oldu.
Salı öğle saatlerinde 3.78 TL’ye tırmandı. Doların dışarıda değeri değişmezken, bizde dolar fiyatı bir günde yüzde 2.4 oranında yükselebiliyor. Salı günü Merkez Bankası dolar artışını frenlemek için piyasaya dolar sürdü.
Bankaların zorunlu karşılık olarak Merkez Bankası’na yatırdıkları dövizlerden 1.5 milyar doları serbest bıraktı.
Merkez Bankası’nın piyasaya sürdüğü 1.5 milyar dolar sayesinde dolar fiyatı 3.78 TL’den3.75 TL’ye doğru geriler gibi olduktan sonra gün içinde tekrar 3.77 TL’nin üzerine çıktı.
Çarşamba sabahına 3.82 TL’den dolar fiyatıyla başladık.
Dünyada doların değer kaybederken içeride dolar fiyatının artması, bizim ülkemizde olan bitenden kaynaklanıyor.
Normal dönemlerde içeride enflasyonun yükselmesi dolar fiyatının artmasına yol açardı.
Ama şimdilerde olağan dışı gelişmeler dolar fiyatında devamlı ve yüksek oranda artışa yol açıyor.
Olağan dışı gelişmelerin ortak yanı geleceğin belirsiz olması. Güven kaybı. Üretimin yavaşlaması. Büyümenin duraklaması.
Anayasa değişikliği çalışmaları devam ediyor. Referandum veya erken seçim bekleyişi var. Sınır ötesinde Irak ve Suriye’de sıcak çatışmalara taraf olduk. İçeride terör devam ediyor. FETÖ belasından kurtulma çabaları sürüyor. İç ve dış talepteki daralma sonucu üretim ve büyümede atış sağlanamıyor. İhracat gelirlerini artıramıyoruz, turizm gelirleri yarıya indi. ABD ve AB ile siyasi ilişkilerdeki soğukluk ekonomik ilişkileri olumsuz etkiliyor. Dolar fiyatında kısa sürede yüksek artış ekonomide maliyetleri artırıyor. Döviz borçlarının TL karşılığını yükseltiyor. Eral Karayazıcı’dan öğrendiğime göre, Dünyada dolar fiyatındaki gelişmelerden bağımsız olarak parası değer kaybeden 3 ülke var.
Türkiye, Meksika ve Fransa
Türk Lirası 52 haftada yüzde 23.94, İngiliz Sterlini yüzde 19.98, Meksika Pezosu yüzde 19.80 değer kaybetti.
Üçünün de başı dertte. Meksika’nın derdi yeni Başkan Trump’un Meksika’lılarla uğraşması. İngiltere’nin derdi AB’den çözülmek. Türkiye’nin derdi... O kadar çok ki... Saymakla bitmez.