Doğum borçlanmasında önemli ayrıntılar

Temmuz 1986 SSK girişliyim. Halen bir işyerinde SSK'lı olarak çalışmaya devam ediyorum. Temmuz 1990, Ekim 1991, Ağustos 1993 tarihlerinde yapmış olduğum doğumlar var. 1986-2000 yılları arasında sigorta ödemem bulunmuyor. 2000-2006 yılları arası isteğe bağlı ve sonrasında da bir işyerine bağlı olarak sigortam devam ediyor. Toplam 2950 gün sigortam var. Doğum borçlanması yapabilir miyim? Yapabilirsem ne yapmalıyım? Doğum öncesi çalışmam olmadığından dava açmamız ve ona göre hareket etmemiz gerektiği söyleniyor. Gülay YEŞİLYURT

Kadın sigortalıların; kanunlar gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izin süreleri, 4-1/a bendi (SSK) kapsamındaki kadın sigortalıların, ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladıkları tarihten sonra iki defaya mahsus olmak üzere doğum yaptıkları tarihten itibaren geçen en fazla iki yıllık süreleri, bu sürede adlarına prim ödenmemiş olması kaydıyla ve çocuklarının yaşaması şartıyla borçlandırılmaktadır.

Bu düzenleme ile doğum nedeniyle çalıştığı işinden ayrılmak zorunda kalan kadın sigortalılara doğumdan sonra sigortasız geçirdikleri belli süreleri borçlanarak hizmet olarak değerlenme imkanı sağlanmıştır.

Sigortalı kadının doğumdan sonraki sekiz haftalık, çoğul gebelik halinde ise on haftalık süreleri, doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası istirahat süresine eklenen süre dahil toplam istirahat süresinde adına prim ödenmemiş olması kaydıyla bu sürelerle birlikte toplam iki yıllık süre borçlandırılacak, prim ödenmiş ise bu süreler iki yıllık süreden düşülerek kalan süre borçlandırılacaktır.

2925 sayılı kanuna tabi kadın sigortalılar da doğumdan sonra adlarına prim ödenmemiş olması kaydıyla iki yıllık sürelerini borçlanabileceklerdir. Ancak, bunların sigortalılıkları doğum nedeniyle sona ermeyeceğinden, doğum tarihinden itibaren primi ödenmemiş süresi olsa dahi doğum yapılan yılın sonuna kadar olan süre için tarım sigortası primleri tahsil edilecek, bu süre iki yıllık süreden düşüldükten sonra kalan süresi borçlandırılacaktır.

4-1/a bendi (SSK) kapsamında olup hizmet akdine tabi çalışmakta iken doğum nedeniyle işinden ayrılan kadın sigortalılara doğumdan sonra geçen iki yıllık süreyi borçlanma imkanı sağlandığından isteğe bağlı sigortalı iken doğum yapan kadın sigortalılar söz konusu süreyi borçlanamayacaklardır.

4-1/a bendi (SSK) bendine tabi kadın sigortalılardan ücretsiz doğum izin süreleri ya da analık izin süreleri ile doğumdan sonra geçen iki yıllık sürelerini borçlanmak isteyenlerin borçlandırılacak süreleri, sigortalının işten ayrıldığı tarih, sigortalının doğum yaptığı tarih ve kadın sigortalı adına doğumdan sonra prim ödenip ödenmediği hususları göz önünde bulundurularak kurumca belirlenecek, bu süreler için ayrıca belge istenmeyecektir. Bunların borçlanma talep dilekçesiyle başvurmaları yeterli olacaktır.

4-1/a bendi (SSK) kapsamındaki sigortalı kadının doğum nedeniyle çalışamadığı iki yıllık süreyi borçlanabilmesi için;

- Sigortalı kadının doğumdan önce çalışmaya başlayarak sigortalılık şartını yerine getirmesi,

- Doğumun çalıştığı işinden ayrıldıktan sonra 300 gün içinde gerçekleşmesi,

- Doğumdan sonra adına prim ödenmemesi ve borçlanacağı sürede çocuğunun yaşaması, gerekmektedir.

Kadın sigortalı, doğumdan sonra iki yıldan daha az bir süreyi çalışmadan geçirmiş ise bu süreleri de borçlanabilecektir.

Sigortalı olarak çalışmaya başladıktan sonra ilk doğumunu yapan ve iki yıllık süre dolmadan ve sigortalı olarak tekrar çalışmaya başlamadan ikinci doğumunu yapan kadın sigortalı, ilk doğumdan ikinci doğuma kadar geçen süre ile ikinci doğum için borçlanabileceği iki yıllık sürenin toplamı kadar geçen süreyi borçlanabilecektir.

Birinci doğumun gerçekleştiği tarihten itibaren iki yıllık süre geçtikten sonra ve sigortalı olarak tekrar çalışmaya başlamadan ikinci doğumunu yapan kadın sigortalı birinci doğum nedeniyle çalışmadan geçirdiği iki yıllık süreyi borçlanabilecek, ancak ikinci doğum için iki yıllık süreyi borçlanamayacaktır.

İlk defa 4-1/a bendi (SSK) kapsamında çalışırken doğum nedeniyle çalışmasına ara verip iki yıllık süreyi tamamladıktan veya tamamlamadan 4-1/b bendi (Bağ-Kur) ve 2008 yılı Ekim ayı başından sonra ilk defa 4-1/c bendi kapsamında çalışan kadın sigortalılarda borçlanma talep tarihinde kanunun 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi olma şartı bulunmadığından, doğumdan sonra geçen sürelerini borçlanabileceklerdir.

Dolayısıyla 1986 yılından sonra çalışmanız olmadığı için Temmuz 1990, Ekim 1991, Ağustos 1993 tarihlerinde yapmış olduğunuz doğumlar için borçlanma talepleriniz SGK tarafından kabul edilmeyecektir. Ancak, yargıya başvurma hakkınız bulunmaktadır.