Doğu Akdeniz’de enerji diplomasisi hızlanıyor
Enerji kaynakları bölgemizdeki çatışmaların ve yeni iş birlikleri arayışlarının temelini oluşturmaya devam ediyor.
Kuzey Irak petrolünün uluslararası pazarlara sevki için Türkiye ile Irak arasındaki görüşme trafiğinin hızlandığı bir dönemde Kerkük özelinde bu ülkede gerilimlerin de arttığını görüyoruz. Her ne kadar durum sakinleşmiş gibi görünse de Kerkük’ün statüsüne yönelik sorun çözüme kavuşmadan çatışmaların tekrar başlaması an meselesi. Yine bu dönemde Suriye’nin kuzeyinde de hareketlenmeler başlamış durumda.
Arap aşiretlerin terör örgütüne yönelik harekâtı ABD’nin devreye girmesi ile yeni bir aşamaya geçmiş bulunuyor. Irak ve Suriye, etnik ve aşiret yapısından dini inançlarına kadar farklı grupların yaşadığı ülkeler ve bu dinamiklerde dengelerin bozulması bölgeyi dış müdahaleye daha da açık hale getiriyor. Başta ABD ve Rusya gibi uluslararası güçlerle birlikte Türkiye ve İran’ında etkin olduğu bölge, bu ülkeler arasında bazen iş birliğini bazen de yeni çatışma alanlarını da beraberinde getiriyor.
Farklı alanlarda iş birliği yaptığımız ülkeler ile bölgede bazen çıkar çatışması yaşanırken bazen de çıkar çatışması içinde olunan ülkelerle iş birlikleri de gündeme gelebiliyor. Bu anlamda Türkiye, Suriye’de farklı oluşumlara izin vermeyeceğini baştan açıkça belirterek bunun için gerekir ise askeri güç kullanacağını göstermiş ve Suriye’nin kuzeyine gerçekleştirdiği askerî harekât ile kimilerinin ‘enerji koridoru’ olarak adlandırdığı, terör koridorunu engellemişti.
Bugün gelinen noktada geçmişteki harekâtın öneminin daha da iyi anlaşılmış olduğunu düşünüyorum. Diğer yandan Doğu Akdeniz havzasındaki enerji kaynaklarının da dünya pazarlarına ulaştırılması için yeni iş birliği arayışlarının da arttığına şahit oluyoruz. İsrail tarafından bir süredir Mısır, Güney Kıbrıs ve Yunanistan arasında doğal gaz diplomasi trafiği yürütülmekteydi.
Türkiye olmadan gerçekleştirilmesi istenen projelerin başarılı olamayacağı, başarılı olsa dahi sürdürülebilirliğinin tartışmalı olduğu gerçeğinin İsrail ile Türkiye arasındaki görüşmeleri hızlandırdığı anlaşılıyor. Enerji bakanları arasında başlayan trafik, İsrail Başbakanı’nın önümüzdeki günlerde Türkiye ziyareti ile yeni bir aşamaya geçecek gibi görünüyor… Süreci yakından takip etmekte fayda var. Çatışma alanları yerine yeni iş birliklerinin hayata geçirilmesi tüm bölge ülkelerinin menfaatine olacaktır. Çünkü doğu ile batı arasındaki tüm yollar Türkiye’den geçmektedir.