Doğalgazı ucuzlatın...
Türkiye’nin petrol ve doğalgaza ödediği fiyat bir yılı aşkın süredir düşüyor. Vatandaş bunun etkisini benzin ve motorin alırken görüyor ama doğalgaz faturalarında görmüyor.
Oysa daha bu yılın başında Rusya'dan alınan doğalgazın fiyatı bin metreküp başına 375 dolar iken petrol fiyatlarına ilişkin öngörülere bakılırsa, 2016 başından itibaren 200 doların altında gerçekleşecek. İçerideki iletim ve dağıtım gibi sistem maliyetleri buna eklendiğinde kullanıma hazır doğalgazın maliyeti yaklaşık 215 dolara karşılık geliyor.
Rakamları Türk Parası'na çevirelim. Bugünkü dolar kuru (2.85 TL) ile hesaplarsak bin metreküplük doğalgaz için yaklaşık 615 TL'lik bir maliyet söz konusu. Serbest tüketiciye satış fiyatına bakarsak 800 TL'ye yakın bir rakam görüyoruz. Aradaki fark neredeyse yüzde 25!
Tersinden söylersek, 615 liraya maledilen doğalgaza yüzde 10 kâr payı koysanız en fazla 665 lira eder. Yüzde 15 kâr koysanız 700 TL eder. Ama şu anda yaklaşık 800 TL'lik bir satış fiyatından söz ediyoruz.
Hadi öyle olmasa bile yüzde 10'luk kâr payını düşük kabul edelim ve yüzde 15 kâr payı ile satışına, yani 700 TL'ye razıyız diyelim. O halde bile doğalgazın bugünkü satış fiyatından yüzde 12-13 daha aşağıda olması gerekiyor. Yüzde 15 de kabul edilebilir bir kâr payı olmadığına göre, bugün itibariyle doğalgazın tüketiciye satış fiyatında en az yüzde 15'lik bir indirim yapılması gerekiyor.
Hele hele yıllarca "pahalıya alıp ucuza satıyoruz" dediğiniz gazı, "ucuza alıp çok pahalıya satar" hale gelmişseniz.
Hem bugün hem ilerleyen dönemler için fiyatları üç aşağı beş yukarı bilinen bu gazın, 1 Aralık 2015’ten itibaren kaç liraya satılacağını bugünden ilan etmek inanın herkesin işine yarayacaktır.
Fatura yüksek gelmesin diye evin tek odasına toplaşıp kazaklarla, battaniyelerle oturan vatandaşı da rahatlatırsınız, “gelecek altı ayda enerji, daha doğrusu üretim maliyetim ne olacak" diye düşünen sanayiciyi de...
Ha, BOTAŞ'ın geçmiş dönem zararlarından mı söz ediyorsunuz? Olsun. O zararları zaten bugüne kadar muhasebeleştirdik, bütçeledik ve toplum olarak sineye çektik, ödedik.
Hem zaten BOTAŞ Ruslarla gazın fiyatlama formülünde yapılacak değişiklikte ekstradan yüzde 10.25'lik bir indirim imkânı (hatta bu indirim, geriye dönük olarak da işleyecek) yakalamamış mıydı?
Siz yüzde 15'lik indirimi şimdiden ilan edin, size söz veriyorum, BOTAŞ'ın alacağı yüzde 10.25'lik indirimden sonra, tüketici fiyatında ekstra indirim isteyen olursa sizden önce ben karşı çıkacağım...
Tabii BOTAŞ bu fiyatı indirmediği için bu işin kaymağını yiyen bazı özel sektör oyuncularımız olduğunu da unutmuş değiliz.
Öyleyse sonuç itibariyle şunu söyleyebiliriz...
Ey vatandaş, sık dişini. Doğalgaz faturanda düşüş yakın. Artık o vakte kadar artık battaniyeye mi sarılıp oturursun, yoksa nasıl olsa ucuzlayacak, iki üç hafta daha pahalı gaz yaksak da olur mu dersin, senin bileceğin iş...
Büyük ölçekli gaz tüketicisine, yani sanayiciye ve büyük ölçekli ticarethanelere gelince... Onların bizim aklımıza ihtiyacı yok, işlerini bilirler…
Bu arada, doğalgaz fiyatlarının yüksek kalmasının elektrik fiyatlarının oluşumunda yükseltici bir faktör olmaya devam edeceğini de hatırlatalım. Yani gazı ucuzlatarak aslında ekonomideki genel fiyat oluşumunu da etkileyecektir. Yani enflasyonu da aşağıya çekecektir.