Diyarbakır OSB ulusal zincir market üssü mü?
Mantık bu olursa ilerleme nasıl olur? 2010 yılında zannedersem, ulusal marketler zinciri bulunan bir firmaya Diyarbakır Organize Sanayi Bölgesi'nde 20 dönümlük bir alan tahsis edildi. Gıda paketlemeye yönelik bir tesis kurulması bekleniyordu. Ancak bu ulusal zincir market, hala söz konusu tesisle ilgili
bir adım atmış değil. Ordan şu anda bölgedeki ulusal market şubelerine ürün dağıtımı yapılıyor. Diyarbakır OSB'de bu markaya tahsis edilen alan önceleri sosyal donatı alanıydı. Yani tüm OSB çalışanlarının yararlandığı bir yerdi. O dönem üretim için tahsis edilecek yer olmadığı halde, o kadar sanayici yer tahsisi için müracaatta bulunmuş ve beklerken bu ulusal zincir markete yapılan yer tahsisi ilgimizi çekmişti.
Şimdi yine bir ulusal bir zincir market daha Diyarbakır OSB'de faaliyet sürdürmeye başladı. Sözkonusu market zinciri de sezonluk çalışan bir çırçır ve prese fabrikasını kiralamış durumda. OSB mevzuatında bu şekilde depo amaçlı kiralamalar var mıdır bilmiyorum. Ya da üretim izin belgesi olmadan OSB'lerde faaliyet gösterip kar elde etmek. Bildiğim kadarıyla yok!
Ulusal zincir marketlere yapılan bu tahsis ve kiralamaların bizim kendi bölgesel markalarımızın rekabet şansını olumsuz yönde etkilediğini düşünüyorum. Siz hangi ulusal markette Diyarbakır üretimi bir ürün gördünüz? Ben göremedim. Bunun yanı sıra bu ulusal zincir marketler, gıda sektörünü başından sonuna etkiliyor ve adım adım yok olmalarına yolaçan süreci tetikliyorlar. Örneğin bölgemizde faaliyet gösteren bir gıda toptancısı bu zincir marketlere mal satamıyor. Yerel marketlerimiz bu zincir marketler ile rekabet etmek de zorlanıyor ve çoğu zaman rekabetin kaybeden tarafı oluyorlar. Üstüne üstlük , bizim yerel bir marketimizde en az 10 kişi istihdam edilirken , bu zincir marketlerin bir şubesinde 2 yada 3 kişi ancak istihdam ediliyor.
Ulusal zincir marketlerin yerel ticarete zararları üzerine düşüncelerini açıklayan, bu konuda
memnuniyetsizliklerini dile getirenlere yönelik olarak genelde dile getirilen karşı yanıt 'efendim bu marketler bölgede istihdam yaratıyor' yönlü oluyor. Ancak o yer tahsisi ulusal zincir market dışındaki bir firmaya da yapılsa yine orada istihdam yaratılmayacak mıydı? Elbette yaratılırdı. Sonuçta 20 dönümlük atıl duran bir alandan bahsediyoruz. Belki de 100 kişinin istihdam edileceği bir tesis kurulacaktı o arazide. Bugün arsa tahsisi için yer arayan tekstil firmalarından birine tahsis edilmiş olsa belki 200 kişi bile istihdam edilecekti.
Yeni yatırım, yeni istihdam derken sanırım istediğimiz böyle birşey değildi. Diyarbakır'da yerel sanayicinin elinden tutulacaksa bu tür haksız rekabet ortamlarının da masaya yatırılmasında yarar var.