Dışardan aldığımız ve dışarıya yaptığımız doğrudan yatırım ne söylüyor

Dışarıdan doğrudan yatırım almak da dışarıya doğrudan yatırım yapmak da ekonomimizin olumluluk açısından önemli göstergedir. İş dünyamızın temsilcileri yurtdışına yatırımlarını da ülkeye doğrudan yabancı sermaye girişini de “sevindirici haberler” olarak değerlendirirler.

Türkiye uzun yıllar, yurtdışına önemli tutarları olan yatırımlar yapmazken, 2000’li yılların başına kadar doğrudan yabancı sermaye olarak yıllık 1 milyar dolarlar seviyesinde giriş sağlardı. Son yıllarda hem bizim iş dünyamızın yurtdışı yatırımlarında önemli artış oldu ve milyar dolarlar seviyesine yükseldi hem de ülkemize gelen doğrudan yabancı sermaye yıllık 10 milyar dolarlar seviyesine yükseldi.

Arkadaşımız Hüseyin Gökçe’nin haberinden 2014 yılında iş dünyamızın yurtdışı yatırımlarının 1 milyar 198 milyon dolar artışla 5 milyar 234 milyon dolara yükseldiği bilgisini alıyoruz.

Bu haberi okurken, son yıllarda bizim dışarıya yaptığımız, dışarıdan bize yapılan doğrudan sermaye hareketlerindeki gelişmeye bakmaya karar verdim. 2010 yılında ülkemize 6 milyar 256 milyon dolar yabancı sermaye girerken, işadamlarımız dışarda 1 milyar 823 milyon liralık yatırım yapmışlar. Bir başka söyleyişle gelen doğrudan sermayenin yüzde 29.1’i kadar biz de dışarıya yatırım yapmışız.

En fazla doğrudan yabancı sermaye çektiğimiz yıl olan 2011’de 16 milyar 137 milyon dolar olurken, iş dünyamız bunun yüzde 10.8’i kadar 2 milyar 542 milyon dolar dışarda yatırım yapmışlar.

2014 yılına baktığımızda ise 8 milyar 699 milyon dolar doğrudan yabancı sermaye çekmemize karşılık, işadamlarımızın 5 milyar 234 milyon dolarla bunun yüzde 61’i oranında dışarıya yatırım yaptığını görüyoruz. "Bu tablodan çıkarmamız gereken ders nedir" sorusuna cevap aradığımızda dışarıya yatırım yapanların belirttiği şu sonuçlar ortaya çıkıyor.

• Türkiye’de yatırım şartları hem finansal açıdan hem bürokratik zorluklardan hem de yatırım yapılan belde belediyelerinin çıkardığı zorluklardan caydırıcı olabiliyor. Oysa bazı ülkeler yatırım için bizlere çok daha iyi ve kolaylaştırıcı imkanlar sunuyorlar.

• Yatırım yaptığımız ülkelerde aynı zamanda pazar imkanı elde etmemiz de söz konusu olabiliyor.

• AB ülkelerine yaptığımız yatırımlarda firmamız AB firması olarak AB pazarında avantaj sağlamanın yanı sıra, AB’nin STA yaptığı ülkeler pazarlarına da rahatlıkla ihracat yapabiliyoruz.

Doğrudan yatırımlar da yurtdışına iş dünyamızın yaptığı yatırımlar da sevindirici. 2014 yılında olduğu gibi dışarıya bizim işadamlarımızın yatırımlarının ülkemize gelen doğrudan yabancı sermayenin yüzde 61’leri seviyesine yükselmiş olması, üzerinde düşünmemiz gereken bir konu olarak değerlendirilmeli...