Dijitalleşme ile tarım eğitimi her zamankinden daha önemli
10 Ocak, hem tarım eğitiminin yıldönümü hem de ziraat mühendisleri günü. Bu önemli günde, özellikle üniversitelerde tarım yükseköğretimi masaya yatırılır. Çok az rastladığımız somut çözüm önerileri yerine genellikle sorunlar dillendirilir büyük salon toplantılarında.
Tarım potansiyelimizi daha iyi nasıl kullanabileceğimize dair projelerden çok, şikâyetler ve politikasızlık eleştirileri yapılır.
120 bin ziraat mühendisi mezun
Avrasya Tarım Ekonomistleri Derneği Başkanı Prof. Dr. Zeki Bayramoğlu’nun verdiği bazı rakamları sizlerle paylaşmak istiyorum ziraat mühendisliği mesleği ile ilgili olarak: Toplamda 120 bin ziraat mühendisi mezun verilmiş ülkemizde bugüne kadar. Bunun 35 bini kamuda, 40 bini ise özel sektörde istihdam edilirken, kalanlar sektör dışında... Kıbrıs dahil 47 ziraat fakültesi mevcut. Bu fakülteler her yıl yaklaşık 6 bin mezun veriyor.
Sürekli olarak yeniden yapılandırılan eğitim sistemi ve müfredat konularına çok girmeden, dijitalleşme ile eğitim ve kariyerdeki hızlı değişime dikkat çekmek ve bir perspektif ortaya koymak istiyorum.
Dijital tarım, tarım eğitiminde kökten değişimi zorunlu kılıyor
Endüstri 1.0’dan Endüstri 4.0’a gelinen süreçte, insanlar, tarihin en uzun döneminde, tarım toplumunda bedenen çalıştılar. Yüzyıl kadar önce ise sanayi devrimiyle birlikte mekanik üretime geçildi ve kol gücüyle çalışma yaygınlaştı. Sonrasında seri üretim ve otomasyon ile eller ve parmaklar öne çıktı üretim süreçlerinde. Nihayet bugün yapay zekânın ve sanal ağların üretimin her aşamasında hâkim olduğu (Endüstri 4.0) bir döneme giriyoruz.
Akıllı tarım, dijital tarım ve Tarım 4.0 gelişmeleri çerçevesinde eğitim sistemimizin yeniden yapılandırılması ve sürekli değişime açık olması gerekiyor.
Artık tarımsal üretimde, toprağın, suyun, hava şartlarının, zararlı ve hastalıkların anlık takip edilebildiği, karar alma süreçlerinde ise yapay zekânın, insana göre daha az hatayla yönetimi sağlayabildiği üretim süreçlerine şahit oluyoruz. Zararlı yoğunluğuna ve iklim verilerine (sıcaklık ve nem) göre ekonomik zarar eşiğini de dikkate alarak ilaçlama zamanına karar veren ve ekranınıza gerekli bildirimleri gönderen, istediğiniz zaman aralığında yüksek çözünürlükte görüntüleri temin edebileceğiniz dijital istasyonlar ve uygulamalar mevcut.
Tarımsal üretim alanlarına yerleştirilen uydu bağlantılı cihazlar yardımıyla, bir bölgenin ürün desenini, pazar hacmini, lojistik optimizasyonunu mobil cihazlardan görebilmek mümkün olabiliyor. Toprağa gömülen sırık şeklindeki aletlerden anlık olarak toprak altındaki ve üstündeki sıcaklığı, nemi takip edebilmek artık çok kolay. Özellikle de Çukurova gibi don riskinin yüksek olduğu bölgeler için erken uyarı ve donu önleyici çözümler de mevcut.
Diplomadan çok beceriler öne çıkıyor
Diplomanın hızla önemini yitirdiği bir dönemdeyiz. Batı dünyası artık diplomadan çok yeterliklere önem veriyor. Daha geç emeklilik, çalıştığı alanda 3-5 yılda bir kendini yenileme ihtiyacı; değişen hayata uyum sağlayabilmek için sürekli öğrenci olmayı gerektiriyor.
Bilgi artık her yerde… Önemli olan bilgi yönetimini iyi yapabilen gençler yetiştirmek. Robotlara ve yapay zekâya hükmedebilen, onları kodlayabilen, yabancı dile hâkim, yenilikçi fikirler üretebilen, öğrenmeyi öğrenme ve problem çözme becerisine sahip gençler ülkemizin geleceğini inşa edecekler.
Tarımda da giderek fabrikasyon üretime geçme eğilimleri artarak devam edecek. Dikey tarım, kent tarımı, topraksız tarım gibi yaklaşımların temelinde, daha az doğaya bağımlı üretim, daha fazla kontrol edebilme ve tüketim merkezlerine yakın üretim yerlerinin oluşturulması yatar.
Eğitimde kalite süreçlerinin kâğıt üzerinde kaldığı, sadece eğitimcilerin kırtasiye yükünü artırdığı yaklaşımlar yerine, sınıfta, laboratuvarda, atölyede, üretim alanlarında, öğrenim merkezli yöntemlerin icra edilmesi gerekiyor. Önemli olan hocanın anlattığı değil, öğrencinin onu gerçek anlamda öğrenmesi ve iş hayatına uygulayabilmesi.