Dijital pazarlama trendleri

Geçtiğimiz hafta 11 Eylül’de gerçekleştirilen İnteraktif Pazarlama Zirvesi (İPZ2014), bu yıl “Dijital öldü, yaşasın dijital” başlığını taşıyordu. Marketing Türkiye Dergisi tarafından düzenlenen etkinliğin başlığı esas olarak dijitalde yeni bir aşamaya geçildiğine vurgu yapıyordu. Bu sezonun ilk pazarlama etkinliği olan İPZ2014’te, şimdiye kadar offl ine yani gerçek dünyamızın yanında bir tür tamamlayıcı unsur olarak kabul ettiğimiz online, yani sanal dünyanın nasıl iç içe geçtiği, daha doğrusu online ve offl ine dünyanın nasıl bütünleştiği tartışıldı. Bu köşeyi izleyenlerin pek de yabancı olmadığı bu yeni dijital dünya konsepti üzerine konuşmacıların söylediklerine kısaca bir göz atalım. Ancak atmadan önce, bütün bu gelişmelerin uzun süredir sözü edilen Web 3.0 uygulamalarının hayatımıza daha fazla girmesiyle yaşandığını da belirtelim. Nesnelerin interneti, gerçek zamanlı veri işleme ve benzeri teknolojilerin yalnızca pazarlama yöntemlerimizi değil, üretim ve iş yapma biçimimizi de ciddi olarak değiştirmeye aday olduğunu bir kez daha vurgulayalım.

İPZ’de günün ilk konuşmacısı henüz Türkçeye çevrilmeyen The Silent Intelligence: The Internet of Things (Sessiz Zeka: Nesnelerin İnterneti) kitabının yazarı Daniel Obodovski’ydi. Obodovski, televizyonlar, otomobiller, buzdolapları gibi daha birçok cihazın internete bağlanması ve birbiriyle haberleşir hale gelmesiyle dijital dünyanın artık reel dünyayı izlemeye, etkilemeye ve ölçmeye başladığını söyledi. Bu cihazların etkileşimiyle çevremizde bir ekosistem oluştuğunu dikkat çeken Obodoski, tüketici davranışlarıyla ilgili hiç olmadığı kadar büyük miktarda işlenebilir veri ortaya çıktığını, ancak veri ve özel hayat çelişkisinin de aşılması gerektiğini düşünüyor. Değişim yönetimi danışmanı, yazar ve girişimci Michael Tchong’un dikkat çektiği konu ise dijital ve mobil pazarlamanın ana akım haline dönüşmesi ve dünyayı etkileyen “Übertrendler”di. “Dijital yaşam tarzı”nı makine ile insanın evliliğine benzeten Tchong, makineler arası iletişim ve tüketici davranışlarının izlenmesiyle pazarlamada tüketicinin kısa dönemli davranışlarını tahmin etmenin mümkün olduğunu, eBay gibi şirketlerin bu tahmin yöntemlerini kullanarak stok seviyelerini belirlemeye başladığını anlattı. Tchong’un “übertrend” örnekleri arasında en çarpıcısı ise “zamanın sıkıştırılması”ydı. Rap şarkılarının bile giderek daha hızlı söylendiğini belirten Tchong’a göre Starbucks zaman sıkıştırmasının en iyi örneklerinden biri ve başarısının esas nedeni de bu. Daha az zamana daha fazla şeyi sıkıştırmak, daha çok ekranla yaşamak insanın hızını sürekli artırıyor. Ortalama bir kullanıcı bir web sitesinde 75 saniye geçirirken sayfanın açılması yarım saniye geciktiğinde trafiği yüzde 20 azalıyor. Tchong bu nedenle internet sitelerinde ve tüketiciye hitap eden her yerde mümkün olduğunca sadeleşme ve yenilikçilik öneriyor. İngiltere’de eğlence sektörü için dijital veri işleyen Semetric adlı şirketin kurucusu Jeremy Silver ise pazarlamanın geleceğinde hız, yalınlık ve sahiciliğin önemli olduğunu söylüyor. “Hız” kavramının teknolojinin getirdiği bant genişliği hızı ve sosyal etkileşim hızı olarak iki ayrı boyutta incelenmesi gerektiğini belirten Silver, teknolojik hız sayesinde müzik ve video kalitesinin giderek yükseldiğini, bunun sonucunda da “kendi koleksiyonum olsun” düşüncesi yerine, sürekli erişime sahip olmak gibi köklü bir davranış değişikliği yaşandığını ifade ediyor. 

İnternetteki çok fonksiyonlu ekranlar yerine “uygulama” (Application) fikrinin gelişimiyle mobil alanda tek fonksiyonlu arayüzlerin ortaya çıkmasını da “yalınlık” açısından dikkate değer bir değişim olarak değerlendiriyor Silver. 

Jeremy Silver’ın değindiği ilginç bir başka nokta ise “Otantiklik” veya “sahicilik” olarak değerlendirilebilecek eğilim. Müziğin dijital ortama kaymasıyla müzisyenlerin albümlerden daha az gelir elde ettiğine, buna karşılık canlı performansların hiç olmadığı kadar ilgi gördüğüne değinen Silver, konser ve festivallerin bu kadar popüler olmasını dijitalleşmeye karşı bir tepki olarak görüyor.