Dijital dönüşüm out yapay zekâ dönüşümü ın! Sektörler, meslekler ve yazılımcılara neler oluyor?

Pew Research Cen­ter’ın Nisan 2025’te yayımladığı 120 sayfa­lık ‘How the U.S. Public and YZ Experts View Ar­tificial Intelligence’ ra­porunda çarpıcı sonuç­lar var.

Dijital dönüşüm elbet­te şart ve dijitalleşme bir ‘başlangıç seviyesi’. Ger­çek rekabet avantajı ise yapay zekâya stratejik yatırım yapanlarda ola­cak. Artık ‘dijitalleşen’ değil, ‘düşünen sistemle­ri’ yönetenler kazanıyor, sektörler, şirketler, mes­lekler yeniden şekilleni­yor. Geç kalmadan dönü­şümü yapay zekâ ile ye­niden tanımlamalıyız

Sessizce geldi ve silip süpürmeye başladı

Yapay zekâ artık ‘ge­lecek’ değil, kaçınılmaz gerçek ve ‘bu günümüz.' Farkındayız ya da de­ğiliz ama çok yakında e tkilerini daha net göre­ceğiz. Şu anda bile bir­çok mesleği, alışkanlığı, yapıyı, düzeni, sistemle­ri sessizce derinden dö­nüştürüp, değiştirmeye başladı.

Yapay zekâ dönüşümünden en çok hangi meslekler etkilenecek?

Raporun açık verisine göre halkın yüzde 48’i, YZ uzmanlarının da yüz­de 50’si, yazılımcıların önümüzdeki 20 yılda iş­lerini kaybedebileceğini düşünüyor. Oldukça dü­şündürücü, korkutucu, bir yandan da kaçınılmaz bir gerçek önümüzde.

Sadece kod yazarak değil, yönlendiren yazılımcı olma

Yazılım artık sadece ‘dil’ olmaktan çıkmak üzere. Yakın gelecekte yazılımcılardan bekle­nenler: l Sadece kod yazma­sı değil, doğru problemi doğru teknolojiyle çöz­mesi. lYZ araçlarıyla iş birliği yapması, yeni modeller üzerine çalışması. lYZ’nın kararlarını yo­rumlayabilmesi (etik, şeffaflık, güven). l Sektörel uzmanlığa sahip olması (sağlık, fi­nans, hukuk, savunma gibi). lİnsan becerileriyle (iletişim, analiz, takım uyumu) fark yaratması.

Pew raporundaki şu veri ise çok çarpıcı: Yazılım mühendisleri­nin yalnızca yüzde 30’u, YZ’nın kendilerine kişi­sel olarak fayda sağlaya­cağını düşünüyor. YZ uz­manlarının yüzde 76’sı ise YZ’nın kendi kariyer­leri için faydalı olacağı­nı belirtiyor. Bu fark ise bize geleceği okuyanla­rın YZ’yi araç olarak, çe­kinceleri olanların ise tehdit olarak gördüğünü söylüyor.

O zaman yazılımcılar olarak strateji yapma zamanı geldi çattı

YZ çağında hayatta kalmak için bu dönüşü­mü yok saymak oldukça riskli, çekinmek birçok sorun üretebilir, bu du­rumda tek sürdürülebilir yol bu dönüşüme adapte olmak.

O zaman şu yol harita­sı ile gelecek manifesto­sumuzu oluşturalım: lKod yazan değil, prob­lemi çözen olalım. lYZ rakibim değil, bun­dan sonra takım arka­daşım. lDüşük kod (low-code) tehdit değil fırsat. lYeni alanlarımız ‘etik, güvenlik ve açıklanabi­lirlik’ lSürekli öğrenen, de­ğişime açık biri olmaya devam. lSadece teknoloji değil, aynı zamanda sektör ve alan uzmanlığı edinelim. lYalnız çalışan değil, takımda oyun kuran ola­lım.

Yapay zekâ dönüşümünde rolü olan tüm kesimlerin dikkatine

Sadece birey olarak de­ğil, kamu kurumları, üni­versiteler, şirketler, mes­lek birlikleri, STK’lar olarak da kendimizi, sis­temi, altyapıları, eğiti­mi ve birçok şeyi sorgu­lamalı ve bu konulardaki eforumuzu artırmalıyız: lEğitim modelleri­miz, müfredatları­mız YZ’ye hazır olmalı, lGenç mühendisle­ri geleceğe hazırlayan mentorluk sistemleri­ni yeterli hale getirmeli, tecrübe ve birikim oluş­turabilecek alanlar ve ortamlar oluşturmalı, lİş ilanları, ‘NET, JA­VA, PYTHON bilen yazı­lımcı’ arayışından, ‘veri odaklı çözüm geliştiren mühendis’ arayışına yö­nelmeliyiz. İnsan Kay­nakları yapılarını da dö­nüştürmeliyiz.

lYerli yazılım sektörü olarak bu alana olan oda­ğımız artırmalı, üretimi ve ürünleşmeyi daha ni­telikli seviyeye çıkarma­lıyız. Kamunun bu ala­na olan teşvik ve destek programları yeniden ve daha etkili şekilde güç­lendirilmeli.

Önümüzdeki döne­min en önemli mesajı “işsiz kalacak olanlar yazılımcılar değil, es­ki düşünme biçimleri olacak.”

Son Söz : Yazılım mes­leği yok olmuyor, evrili­yor. Bu evrimi iyi okuya­bilen, yönlendirebilen, YZ’yi anlayan yazılım­cılar geleceğin anahtar oyuncuları olmaya devam edecek. Bugünün işini yarına bırakmaya­lım, yarın çok geç olabilir.