Devlet yönetiminin karnesi hızla kötüleşiyor
Dünya Bankası her yıl bir Dünya Yönetişim Göstergeleri raporu hazırlıyor. 214 ülkeyi kapsayan bu rapor, devletlerin 6 temel noktada yönetişim kalitesini ölçen notlara dayanıyor. Notlar hesaplanırken 31 bağımsız kaynaktan alınan yüzlerce veri değerlendirmeye katılıyor.
Değerlendirme 100 puan üzerinden yapılıyor.
Sayfadaki tablo ve grafiklerden de görüldüğü gibi Türkiye’nin devlet yönetimi karnesi son yıllarda her alanda ciddi şekilde kötüleşiyor. Hükümete karşı söz hakkı ve hükümetin hesap verebilirliği hızla aşınırken, hukukun üstünlüğü notu son yıllarda belirgin şekilde düşüyor. Bunlara mevzuat kalitesindeki bozulma eğilimi eşlik ediyor. Tüm bunlara paralel olarak kamu yönetiminin etkinliği azalırken, yolsuzluğun kontrolü de zayıflıyor, yani yolsuzlukların önü açılıyor. Ve zaten düşük olan siyasi istikrar notu iyice dibe vuruyor.
Dünya Bankası’nın yüzlerce veriyle hesapladığı notlara göre Türkiye’nin durumu ve dünyadaki yeri şöyle:
* Söz hakkı ve hesap verebilirlik: İfade özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü, basın özgürlüğü ve seçme hakkı gibi parametrelere dayanıyor. Türkiye’nin notu son 2 yılda 6.90 puanlık ciddi bir düşüşle 29.56’ya indi. Türkiye’nin 204 ülke arasındaki yeri iki yılda içinde 14 sıra birden gerileyerek 144’üncülüğe düştü. Türkiye’nin sırası Bangladeş, Zambiya, Kenya ve Mali gibi ülkelerin altında.
* Hukukun üstünlüğü: Türkiye’nin notu 2 yılda 8.65 puan düşerek 2016’da 48.56’ya indi. Türkiye 2014’ten 2016’ya 18 sıra gerileyerek 209 ülke içinde 108. sıraya düştü. Türkiye’nin notu Ermenistan, Sırbistan, Karadağ, Güney Afrika, Gana ve Ruanda’nın altında.
* Mevzuat kalitesi: Türkiye’nin bu alandaki notu 2014’ten 2016’ya 5.29 puan gerileyerek 61.06’ya indi. Türkiye’nin 209 ülke içinde yeri de 2 yılda 11 sıra birden düşerek 82 oldu.
* Kamu yönetiminin etkinliği: Kamu hizmetlerinin kalitesi ve politik baskılardan bağımsız olmasını yanıtıyor. Türkiye, 12.98 puan ile en yüksek not kaybını burada kaydederek 54.81 puana düştü. Türkiye 209 ülke arasında da 27 sıra birden düşerek 95. sıraya indi. Türkiye bu notuyla Yunanistan, Bulgaristan, Karadağ, Meksika, Güney Afrika ve Botsvana gibi ülkelerin altında.
* Yolsuzluğun kontrolü/önlenmesi: Türkiye’nin notu bu alanda da 2.40 puan gerileyerek 50.48 düzeyine indi. Türkiye’nin yolsuzlukla mücadele notu Bulgaristan, Yunanistan, Romanya, Filistin-Gazze, Güney Afrika, Gana ve Senagal’in altında.
* Siyasi istikrar ve şiddetin/terörün yokluğu: Türkiye’nin siyasi istikrar notu 2 yılda 6.19 puan daha düşerek 5.71 puan ile dibe vurdu. 211 ülke içinde Türkiye’nin yeri 2 yılda 13 sıra daha düşerek 199. sıraya indi. Dünyada siyasi istikrar notu Türkiye’den düşük sadece 12 ülke var. Bunlar da Suriye Irak, Yemen, Afganistan, Pakistan, Libya, Somali, Sudan, Filistin-Gazze, Kongo ve Burindi gibi ülkeler.
Dünya çapında yapılan bu araştırmada Türkiye’nin aldığı bu notlar, ekonomik gelişmenin ve yatırımların önündeki en büyük engel haline gelmiş durumda. Bu notlarla bir ülkenin içeride yatırımları canlandırması da, dışarıdan yatırım çekmesi de çok zor. Bu da hem ekonomik kırılganlığı artırıyor, hem de geleceğe dair karamsarlığı artırıyor.
