Detroit’den Shenzhen’e yeni otomotiv ekosistemi üretim merkezi

Koray ÖZTOPÇU
Koray ÖZTOPÇU Mobilitiye Doğru koray.oztopcu@dunya.com

ABD, küresel ithalatlara gümrük vergi­leri getireceğini duyurdu ve otomotiv endüstrisini başka bir zorlukla karşı karşı­ya bıraktı. Bu, Çin’de yabancı araçlara olan talebin düşmesi, Avrupa pazarlarındaki bü­yüme ve düzenleyici baskıların engellenme­si gibi sektör genelindeki diğer sorunların ardından gelirken, gümrük vergilerinin uy­gulanması, endüstrinin aşması gereken bir başka sorun olarak ortaya çıktı. ABD, dün­yanın ikinci büyük araç pazarı ve artık Çinli olmayan otomobil üreticilerinin büyük ço­ğunluğu için ticaret yapmak her zamankin­den daha zor olacak.

Geçmişten gelen otomotiv üretim merkezi: Detroit

2024 yılında ABD’de satılan 16,1 milyon yeni hafif aracın yaklaşık 6,3 milyonu bü­yük ölçüde Meksika, Kanada, Avrupa Birli­ği, İngiltere, Japonya ve Kore’den ithal edil­di. Bunların hepsi ABD’ye araç ihraç edi­lirken %25 gümrük vergisiyle karşı karşıya kalınacak. Ayrıca 3 Mayıs 2025 tarihinden itibaren bu tedbirlerin yurt dışında üretilen otomotiv parçalarını da kapsayacak şekilde genişletilmesi planlanıyor.

%25’lik tarife yaygın olarak uygulanmış ol­sa da otomobil üreticileri bunun etkisini çe­şitli şekillerde hissedecek. Örneğin, 2024’te Detroit’in büyük üçlü üreticileri ABD’de yak­laşık 1,85 milyon ithal hafif araç satarken bu, toplam küresel satışlarının %13’ünü oluştur­du. Karşılaştırma yapmak gerekirse, en bü­yük üç Japon markası geçen yıl küresel ola­rak 17,9 milyon adet sattı. 1,53 milyonu ithal edilerek ABD pazarında satıldı ve bu da %9’a denk geliyor. Almanya’nın 3 üretici için ithal otomobillerine yönelik ABD talebi, küresel toplamlarının %7’sini oluşturdu.

Yeni ticaret politikasının yerli otomobil üreticilerini desteklemesi amaçlansa da on­lar da bu durumdanolumsuz etkilenecek. Bazı Japon ve Avrupalı rakiplerine kıyasla küresel ölçekte daha küçük bir varlığa sahip olan ABD’li üreticiler, iç pazardaki satışla­ra büyük ölçüde güveniyor. Bu da Meksika, Kanada ve Kore’den ithal edilen otomobille­re uygulanacak gümrük vergilerinin yoğun bir şekilde hissedileceği anlamına geliyor.

Yeni otomotiv üretim merkezi: Shenzhen

Otomotiv ekosisteminde, üretim merkez­leri de değişiyor. Otomotivin seri üretimi­nin doğduğu Detroit’den, Shenzhen modern zamanların Detroit oldu diye bilir miyiz, gö­receğiz.2024 rakamlarına bakarsak, şehir artık kendisini resmen “Çin’in bir numara­lı araba şehri” haline getirirken, Çin’in en çok e-araba ve hibrit veya genel olarak araba üretilen şehri olarak kabul ediliyor.

Detroit’te Ford Model T’nin görkem­li günlerinde, dünyada içten yanmalı mo­torlu araçların bu kadar yoğun bir şekilde seri üretiminin yapıldığı başka bir yer yok­tu. Benzer şekilde, bugün dünyada Shenz­hen’den daha fazla elektrikli araba ve hibri­tin üretildiği başka bir yer yok.

Dünyanın her şehrinde mobilite dönüşü­münde önemli bir sıçrama yaşandığı açık. Elektrikli arabalar ve hibritler giderek daha fazla trafiğe çıkıyor ve benzin istasyonların­dan daha fazla şarj istasyonu var olacak gibi görünüyor.

Yaklaşık üç milyon araç üretildi

2024’ten bu yana Shenzhen, elektrikli arabalar gibi hibrit araçların üretimlerinde de ülkeye öncülük ediyor. Shenzhen’de ge­çen yıl 2,8 milyondan fazla araç üretilirken, 2023’te bu sayı1.8 milyon adetti.

Detroit’in bir zamanlar olduğu gibi Shen­zhen de e-mobilite çağında ülkenin modern ekonomik gücünün sembolü haline geliyor. Geçmişte Ford’a benzer şekilde, şimdi de merkezi Shenzhen’de bulunan en büyük üre­tici şirket, modern üretim süreçleri ve kitle pazarı için uygun fiyatlı otomobilleriyle dün­yadaki diğer tüm üreticileri geride bıraktı.

Dünyanın en büyük elektrikli ve hibrit araç üreticisi olan Çin markası, Çin’in fark­lı şehirlerinde de faaliyet gösteriyor. Ancak, Shenzhen artık “Süper Fabrika” olarak ad­landırılan ve geçen yıl otomobil üretimin­deki keskin artıştan başlıca sorumlu olan en büyük üretim hattına ev sahipliği yapı­yor. En büyük üreticinin araçlarının yak­laşık beşte biri bu şehirde üretiliyor. Shen­zhen ayrıca 2.400 şirketten oluşan bir te­darik zincirinin kurulmasını aktif olarak destekledi. Bu firmalar, bağlantılı ve otoma­tik elektrikli araçlar ve hibritlerin yanı sıra birçok temel bileşeninin araştırma, geliştir­me ve üretiminde yer alıyor.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar