Deprem nedeniyle yapılan bağış ve yardımların matrahtan düşülmesi

Geçtiğimiz günlerde Van ve çevresinde yaşadığımız deprem, ülkemiz insanlarının zor günlerde sergilediği dayanışmayı bir kere daha gözler önüne serdi.

Başta kamu kurumları, belediyeler ve sivil toplum kuruluşları olmak üzere, çeşitli kurum ve kuruluşlarca başlatılan yardım kampanyalarına oldukça iyi katılım olduğu görülüyor.

Deprem ve benzeri tabi afetlerin vergi mükelleflerini etkileyen sonuçlarını bir başka makaleye bırakarak, bu makalede yapılan bağış ve yardımların vergi matrahından indirimine ilişkin özet açıklamalar yapılacaktır.

Başbakanlık aracılığıyla yapılan bağış ve yardımlar

Bakanlar Kurulu'nca yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığıyla makbuz karşılığı yapılan bağışların tamamı, gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir.

Van ve çevresinde meydana gelen deprem için, bu makalenin yazıldığı tarih itibariyle bir Bakanlar Kurulu kararı yayımlanmamıştır. Böyle bir kararın alınması durumunda, bu kapsamda yapılan bağış ve yardımların tamamı, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince, matrahtan indirilebilecektir.

Kamu idarelerine ve belediyelere yapılan bağış ve yardımlar

Genel ve özel kamu idareleriyle belediyelere yapılan bağış ve yardımlar, beyan edilen gelirin veya kurum kazancının %5'i (kalkınmada öncelikli yörede gerçek kişiler için beyan edilen gelirin %10'u) ile sınırlı olarak vergi matrahından indirilebilmektedir.

Kızılay'a yapılan bağışlar

Türkiye Kızılay Derneği'ne makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı, matrahtan indirilebilmektedir.

Yardım komitelerine yapılan bağış ve yardımlar

Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun'un 45. maddesine göre, afetlerden zarar görenlere yardımda bulunmak üzere kurulan Milli Yardım Komitesi veya Mahalli Yardım Komitelerine makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar, gider kaydedilebilmektedir.

Dernek ve vakıflara yapılan bağış ve yardımlar

Vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan derneklere yapılan bağış ve yardımlar, gerçek kişilerce beyan edilen gelirin veya kurum kazancının % 5'i ile sınırlı olarak gelir veya kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir.

Vergi muafiyeti tanınan vakıfların listesine www.gelirler.gov.tr, kamu yararına çalışan dernekler listesine ise www.dernekler.gov.tr internet adreslerinden ulaşmak mümkündür.

Bağış ve yardımların indiriminde sınır

Yukarıda özetlendiği gibi; bağış ve yardımların beyan edilen gelirden veya kurum kazancından indirilmesi, bazı bağış ve yardımlar için gelirin belli bir oranıyla sınırlanmışken, bazı bağış ve yardımlar için oransal bir sınır öngörülmemiştir.

Oransal bir sınır olmadığı durumda da indirim, bağış ve yardımın yapıldığı yılın geliriyle sınırlıdır. İlgili yılın matrahından indirilemeyen tutar, sonraki yıllara devredilememektedir.

Bağış ve yardımın indirileceği gelir unsurları

Gerçek kişilerce yapılan bağış ve yardımlar, beyan edilen bütün gelirlerden indirilebilir. Gelir unsurları itibariyle bir sınırlama yoktur.

Ayni olarak yapılan bağışların KDV boyutu

Genel ve katma bütçeli idareler, belediyeler, kamu yararına çalışan dernekler, vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve KDV Kanunu'nun 17. Maddesinin birinci fıkrasında sayılan diğer kurum ve kuruluşlara yapılan bedelsiz teslimler KDV'den istisnadır.

Bağışların belgelendirilmesi

Yukarıda özetlenen düzenlemelerin; yapılan bağışın matrahtan indirimini, makbuz karşılığı yapılması koşuluna bağladığına dikkat edilmelidir.

Bu çerçevede, bağış yapılan idareden, dernek veya vakıflardan makbuz alınması önemlidir.

Maliye Bakanlığı geçmişte verdiği özelgelerde; çeşitli kampanyalar kapsamında bağışın banka hesaplarına yatırıldığı durumda, bankadan alınacak dekontta, hesabın kampanyaya ait olduğunun belirtilmesi koşuluyla, banka dekontuna dayanılarak da bağışın matrahtan düşülebileceğini belirtmiştir.