Denizciye yeni destekler yolda

Denizcilik sektörüne yönelik destek ve teşvikler artıyor. 2008 global krizinden en fazla etkilenen, dolayısıyla en geç toparlanan sektörlerden biriydi denizcilik. Sektörün her alanında tarihi dipler görüldü. Krizden önce ‘altın çağı’nı yaşayan, özellikle gemi inşada dünya çapında isim yapan denizcilerimiz, eski günlerine dönmek için her fırsatta hükümetten destek talebini dile getirdi. Nihayet hükümet sektörün sesini duymaya başladı. Sektöre yönelik destekler arttı, yeni destekler de gelmeye devam ediyor. 

Son bir yılda verilen en önemli desteklerden biri tersanelerin kira sözleşmelerinin 49 yıla çıkarılması oldu. Ayrıca kiraları da cironun binde biri oranına düşürüldü. Kira sözleşme sürelerinin dolması nedeniyle mevcut tersaneler yeni yatırım yapmaktan, yabancılar ise Türkiye’de bu sektöre girmekten çekiniyordu. Yaklaşık iki hafta önce gemilerin boğazlarda bekleme süresi 48 saatten 168 saate çıkarılmıştı. Denizcilere büyük maliyet avantajı sağlayacak bu gelişmenin ülkeye de yıllık 500 milyon dolar gelir sağlaması bekleniyor.

Şimdi de finansman konusunda da önemli destekler geliyor. Geçtiğimiz günlerde Ekonomi Bakanı Zeybekci, sektörü sevindiren bir haber verdi. Zeybekci, “Gemi ve yat sektörü ihracat, istihdam, yatırım, teknolojik gelişim ve katma değer yaratma gibi pek çok konuda öncü oldu. Dünya ticaret dengeleri ve lojistik altyapısındaki gelişmelere paralel olarak gemicilik sektörünün önemi daha da arttı. Eylül sonuna kadar mevcut desteklerin yanında Eximbank tarafından sektöre yönelik desteklerin çeşitlendirilmesi ve iyileştirilmesi, sektörde yüksek teknolojili üretimin çeşitli araçlarla desteklenmesi gibi önemli adımlar hızlıca atılacak” dedi.

Türk bayrağı daha cazip olacak

Destekler bunlarla da kalmadı. İMEAK Deniz Ticaret Odası Ağustos Ayı Olağan Meclis Toplantısı’nın konuğu olan Deniz Ticareti Genel Müdürü Durmuş Ünüvar da sektöre yönelik verilecek yeni destekleri açıkladı. Geçtiğimiz mart ayında resmi gazetede yayınlanan kararla Türk sahipli yabancı bayraklı gemi ve teknelerin Türk bayrağına geçmesini sağlamak için ÖTV sıfırlanmış, yüzde 18 olan KDV ise yüzde 1’e indirilmişti. Bu kısa sürede 4290 teknenin Türk bayrağına geçtiği bilgisini veren Ünüvar, “Hedefimiz burada 6 bin tekne. Umarım sonbaharda biraz daha artış olacak. Hedefimizi yakalarız diye düşünüyorum. Bu mevcut koşullarda hala yabancı bayrakta kalmak isteyenleri de şiddetli tavsiyemiz Türk bayrağına geçmeleri. Yaptığımız bu düzenlemeden sonraki adımımızda Türk bayraklı teknelerin daha avantajlı olacağı bir düzenleme yapmak. Bu yol haritasına göre Türk bayrağına geçmeyen teknelere yapılacak yeni düzenlemeler de peyderpey bakanlığımız tarafından uygulamaya geçecek” diye konuştu.

Deniz turizmine yeni düzenleme

Bakanlık yetkilileri ile sektör temsilcilerinin geçtiğimiz haftalarda Bodrum’da düzenlediği deniz turizmi konulu çalıştayı hatırlatan Ünüvar, “Deniz turizmi ile ilgili dün ilgili liman başkanlıklarıyla bakanlıkta toplantı gerçekleştirdik. Yine gezinti teknelerine ve gemilerine yönelik yeni düzenlemeler de eylül ayından itibaren bakanlığın gündeminde” dedi.

Bürokrasi azaltılacak

Deniz ticaretiyle ilgili toplantılarda sektörden bürokrasi şikayetleri aldıklarını ifade eden Ünüvar, “Liman başkanlıkları ve Gümrük Bakanlığı yetkilileri ile bürokrasiyi azaltmaya yönelik görüşmelerimiz sürüyor. Tek pencere uygulaması ve çalıştığımız acentelerle tek kart uygulaması gündemimizde” dedi.

İdarenin hedeflerinden birinin de gemi adamı ihraç etmek olduğunu belirten Ünüvar, gemi adamlarına eğitim veren kurumların kalitesini artırmak için de çalışmalar yaptıklarını söyledi.

Armatöründen gemi inşacısına kadar sektör temsilcileri bu desteklerden memnun. Ancak bazılarına göre verilen destekler henüz yeterli değil. Çünkü en büyük rakibimiz Uzakdoğu’da hükümet, başta tersaneciler olmak üzere sektöre çok daha büyük destekler sunuyor. Keza Avrupa’da da bu sektöre verilen destekler artıyor. Bu denenle sektör temsilcileri ‘altın çağ’a (sektör ihracatının 2.6 milyar doları bulduğu günlere) dönmek ve daha iyisini yapmak için öncelikle bu ülkelerle rekabet edebilmek gerektiğini vurguluyor.