Dengeler ve ilk adım…
Ekonomideki sorunları sıralarsak ilk sırayı hangisi alır? Anlaşıldığı kadarıyla reel sektör ilk sıraya ‘finansmana erişim’i koyuyor. Bunu, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun genel kurul konuşmasından anlıyoruz.
Artık seçimleri geride bırakmak gerektiğini ve daha huzurlu, mutlu ve müreffeh bir Türkiye için her birlikte çalışmak ve dengeleri yerine oturtmak gerektiğine dikkat çeken Hisarcıklıoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hitaben ülkeyi daha ileriye taşımaya hazır olduklarını söyleyerek, "Bunu mümkün kılmak için başta finansmana erişim olmak üzere karşımıza çıkan zorlukları sizinle paylaşmak istiyoruz.
Sizin çözüm odaklı yaklaşımınızın iş dünyamıza büyük moral vereceğine inanıyoruz. Bunun için de yine sizin liderliğinizde ve uygun göreceğiniz bir tarihte, yaşadığımız sıkıntıları aktarabileceğimiz TOBB Ekonomi Şurası'nın düzenlemesini takdirlerinize arz ederiz.
Bizler, oda ve borsa başkanlarım, sadece günü kurtarmak, mevcutla yetinmek gibi bir anlayışta asla olmadık. Hep daha fazla üretim, yatırım, istihdam ve ihracat için çalıştık, çalışmaya devam ediyoruz. Her alanda yeni ve çok daha büyük hedeflere ulaşmak için gayret gösteriyoruz.
Sorunlar ve tespitlerle birlikte çözüm önerilerini hazırlıyor, sizinle ve bakanlarımızla istişare ediyoruz" dedi. Ekonomi Şurası 2000’lerin başından itibaren oluşturulan bir platform.
Şuralara 81 il, 150’den fazla ilçeden bölgelerin kanaat önderleri olan oda ve borsa başkanları ile kadın ve genç girişimciler de katılıyor. Hükümetler ile TOBB bünyesindeki işadamlarının katılımıyla gerçekleştirilen en büyük istişare platformunda sektörler olarak da sorunlar tespit ediliyor, çözüm önerileri ile birlikte karşılıklı bir ortamda hükümet üyelerine sunuluyor.
Ayrıca bölgesel sorunlar da dile getiriliyor. TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, Şurayı beklemeden dile getirdiği finansmana erişim sorununu geçtiğimiz yıldan bu yana gündemde tutuyor.
Nitekim geçen yıl ağustos başında Hisarcıklıoğlu, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun da katıldığı TOBB Sektör Meclisleri İstişare Toplantısı'nda işletme sermayesi kredisi ihtiyacının maliyetlerdeki yükselişlerle arttığını fakat bazı bankaların kredi vermeyi durduğunu belirtmişti.
Hisarcıklıoğlu, en büyük sıkıntıyı en fazla gözetilmesi gereken KOBİ’lerin yaşadığını, kredi faizlerindeki artışın yanı sıra kredi limitlerinin reel olarak daraltıldığını ifade ederek; “Merkez Bankası fonlama faizi yüzde 14, mevduata verilen ortalama faizler yüzde 20 civarındayken, bazı bankaların ticari kredilere yüzde 30 ila 50 arasında faiz uyguladıkları görülmektedir.
Bazıları da hiç kredi vermemektedir. Diğer bir sorun; kredi vadeleridir. Yatırımlar için gerekli olan uzun vadeli ve sabit faizli kredi bulmak da, giderek daha güç hale gelmektedir.” demiş, aynı zamanda ihracatçılar için çok önemli bir imkân olan Merkez Bankası reeskont kredi kullandırımlarının azaldığını da dile getirmişti.
Hisarcıklıoğlu, kısa zaman sonra bu kez kamu bankaları genel müdürleri ile bir araya gelindiği Finansmana Erişim İstişare Toplantısı’nda aynı sorunları dile getirerek, kamu bankalarından finansmana erişim konusunda destek istemiş “Yaşanan yüksek enflasyon ve maliyet artışlarından dolayı yatırım ve işletme sermayesi için firmaların kredi ihtiyacı geçmiş dönemlere göre daha çok arttı.
Firmalar bankalardan talep ettiği krediyi alamıyor, alabilenler ise yüksek faiz oranlarıyla karşılaşıyor” demişti. Geçtiğimiz ağustostan bu yana aylar geçti. Çözülmediği gibi, sorun bugün de yakıcılığını koruyor.
Hisarcıklıoğlu’nun ifade ettiği ‘dengelerin yerine oturtulması için öncelikli adım’ olarak görülen finansmana erişim sorununun, ekonomi yönetiminin bilinçli tercihinden kaynaklandığını, bir yandan dolarizasyonunun önlenmesi istenirken diğer yandan genel kredi politikasında dikte edilmek istenen sistemik değişikliğin bankacılık sistemine ve reel sektöre benimsetilmeye çalışıldığını da eklemek gerekli.