Değerini ve enflasyonu artırırken, elde kalmak!

AYRINTI / Ferit B.PARLAK [email protected] Ekonomi yönetimini ve Türkiye'de yatırım düşünen işadamlarını dinlemek amacıyla Avusturya'dayız. Enerji ve gıda fiyatlarındaki yükseliş ile gelen enflasyon artışı, Avusturya ekonomi yönetiminin de öncelikli gündemi. Ancak, 2006 yılındaki yüzde 1.5'luk enflasyon oranının 2007 yılında yüzde 2.1'e yükselmesine ve 2008'de yüzde 3'lük artış beklentisine rağmen, ekonominin aktörleri rahat. Türkiye'de ise TÜFE Nisan'da yüzde 1.68 arttı. Enerji ve gıda fiyatlarındaki artış haricinde, konuttaki rekor fiyat artışı dikkat çekici. Yüzde 50 arsa payı, yüzde 6 çimento, yüzde 5 demir, yüzde 5 inşaat malzemesi, yüzde 9 işçilik ve yüzde 25 kâr ve genel giderlerden oluşan maliyete sahip konut fiyatlarında, temel iktisat kuralları bütününde ne oldu da yüzde 15.2'lik bir artış gerçekleşti? Talep artışı mı? Arz azalışı mı? Tam tersine konuttaki arz artışını ve talepteki düşüşü, çevremize baktığımızda görebiliyoruz. Sahibinin elindeyken fiyatı 10 birim olan konutun, el değiştiremediğini, el değiştirirken de en az 9 birime düştüğünü biliyoruz. Tek neden: Plansızlık. 1 birim konut üretmeye yetecek çimento kapasitesine sahipken, 2 birim konut üretmeye kalkarsan çimento fiyatının artması doğaldır. 1 birim konut üretmeye yetecek demir kapasitesine sahipken, 2 birim konut üretmeye kalkarsan demir fiyatının artması doğaldır. 1 birim konut üretmeye yetecek arsa kapasitesine sahipken, 2 birim konut üretmeye kalkarsan arsa fiyatının artması doğaldır. Bu plansızlığın faturasını ise uzun dönemde hep birlikte ödeyeceğiz. Devlet, maliye ve para politikası aracılığıyla enflasyonu kontrol altına almak isteyecek, bu nedenle ekonomik faaliyetler belli ölçüde daralacak, yatırımlar ve kâr oranları düşecek, işsizlik artacaktır. Yazının girişinde Avusturya'nın rahat olduğunu söylemiştim. Avusturya'da ekonomi yönetimi ve iş dünyası, dünya ve ülke ihtiyaçlarını belirlemiş ve o doğrultuda üretim planı yapmış. Bu plan çerçevesinde, Ar-Ge'ye ayrılan bütçeyi en fazla artıran AB ülkesi olmuş. Teknoloji gelişimi ve üretim artışı sayesinde kaydedilen yüksek oranlı ihracat artışı büyümenin itici gücünü oluşturmuş. 2004 yılında 28.8 bin Euro olan kişi başı gelir, bu planla 2007 yılında 31.5 bin Euro'ya çıkmış. Yine o plan sayesinde 2008 yılına bile, güvenle bakabiliyor Avusturya.