”de Minimis”
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun 10 yıllık uygulamadan sonra önemli değişikliklerle yenileniyor. Rekabet Kurumu Başkanı Prof. Dr. Nurettin Kaldırımcı'nın ifadesiyle teknik ve idari yönden bütünüyle gözden geçiriliyor.
Rekabet, piyasa ekonomisinin temel kavramlarından biri. Mal ve hizmet piyasalarında rekabetin kamu otoritelerince düzenlenmesi, korunması fikri de bu kavrama dayanıyor. Anglosakson hukukunda yaklaşık 200 yıllık bir geçmişi var. Türkiye ekonomisine yasası, kurumu ve uzmanlaşmasıyla "hukuk yapılanması" olarak girişinin tarihi ise şunun şurasında 10 yıl.
Karar organı Rekabet Kurulu ile birlikte Rekabet Kurumu'nun 10 yılda aldığı mesafe önemlidir. Çünkü, hukuk yaratmak, hukukun hayata geçirilmesinden sorumlu kamu otoritesi kimliğini "inşa" etmek kolay bir iş olmasa gerek.
Rekabet Kurumu'nun bu anlamda "rüştünü" ispat etmeyi başardığını söyleyebiliriz. Bu başarıda tüm başkanların ve kadroların emeği var. Haklarını teslim etmeliyiz. Şimdi "olgunlaşma" döneminde. Bu süreci 10 yıllık bilgi ve tecrübe birikimiyle daha ileriye taşımak için yasal ve kurumsal bir "yenilemenin" tam zamanı.
Güçlü yapılanmalara kolaylık
Meclis'e sunulan kapsamlı değişiklik tasarısı "yenilemenin" ilk adımı. Tasarıda iki yenilik dikkati çekiyor. Birisi şu: Şirket birleşme ve devralmalarında Rekabet Kurulu izin süresi büyük ölçüde kısaltılıyor.
Mevcut uygulamada 2 yıla kadar uzayabilen bu süre 30 işgününe çekilecek; birleşme veya devralma işlemleri, şayet sorunlar varsa azami dört ayda sonuçlandırılacak.
Bu düzenleme, birleşme ve devralma işlemlerinde taraf şirketlerin "zaman maliyetini" azaltacağı için Türkiye ekonomisinde güçlü şirket yapılanmalarını hızlandırıcı, dolayısıyla teşvik edici bir etken olabilir.
Diğer bir yenilik, Rekabet Kanunu'na dahil edilen bir kavram; "de Minimis" kavramı. Anlaşılacağı gibi ekonomideki "küçükler" ile; yani KOBİ'lerle ilgili bir kavram. Anlamı şu: Ülkelerarası ticareti ve rekabeti hissedilir ölçüde etkilemeyen anlaşmalara rekabet kuralları uygulanmaz.
Avrupa Birliği Komisyonu'nun 2001 yılında uygulamaya koyduğu "de Minimis" kuralına göre, bir ürün pazarında tarafların toplam pazar payları yüzde 10'u aşmıyorsa rakipler arasındaki anlaşmalar rekabet kurallarından bağışık tutulur. Anlaşmanın tarafları rakip değil; toplam pazar payları da yüzde 15'i geçmiyorsa aynı bağışıklıktan yararlandırılır.
Daha açık ifadeyle "de Minimis" kuralı ekonominin gövdesini oluşturan KOBİ dünyası için, kümelenme, birleşme ve devralma gibi yapı güçlendirici girişimlere açılan yeni bir kapıdır. Tabii, kendi ölçüleri içinde ve rekabet denetimi altında olmak kaydıyla…