Davos’ta Trump’ın hayaleti dolaşıyor
Davos’ta dün başlayan Dünya Ekonomik Forumu (WEF) yıllık toplantısını bu yıl uzaktan izliyorum ama günümüzün iletişim olanakları sayesinde oradaki havayı kısmen de olsa teneffüs edebiliyorum. İnternetten yayınlanan Davos oturumlarını canlı izleyerek, WEF’in internet sitesindeki rapor, bilgi ve analiz bombardımanından yararlanarak, ayrıca arada bir göz attığım CNN, Bloomberg ve CNBC gibi TV kanallarında yer alan röportaj ve yorumlara odaklanarak edindiğim bilgiler Davos’taki atmosfer hakkında bir fikir edinmemi sağlıyor.
“Davos’ta Trump’ın hayaleti dolaşıyor” lafını da Davos’ta bulunan CNN International’ın delidolu ekonomi editörü Richard Quest’ten duydum ve doğru bir tespit olduğunu düşündüm. 20 Ocak’ta resmen ABD Başkanı olarak göreve başlayacak olan Trump’ın resmi bir temsilcisi yok Davos’ta ama hemen herkesin kafasında “Trump neler yapacak?”, sorusu var. Çoğu kimse Trump’ın bizzat yaptığı açıklamalara ya da attığı tweetlere odaklanmış durumda. Trump’ın önceki gün Avrupa’nın geleceğiyle ve Almanya başbakanı Merkel ile ilgili olarak yaptığı açıklamalar bir kez daha karıştırdı kafaları. Dünyanın halini ve geleceğini tartışmak için Davos’a gelmiş olanlar için ABD’nin bugün gelinen kritik noktadaki tavrı büyük önem taşıyor ama işin içine Trump faktörü girince herkes birtakım varsayımlarla yetinmek zorunda kalıyor.
1917’nin ve robotların hayaletleri
Gerçeklerle gerçek ötesi algılar ve hayaller arasındaki sınırların iyice belirsizleştiği bir ortamda Davos’ta bulunan küresel elitlerin keyfini kaçıracak başka hayaletler de olabilir diye düşündüm. .Örneğin dünyanın en zengin 8 adamının servetinin, 3.6 milyar dünyalının toplam servetini geçtiği ortamda 1917 Rus devriminin hayaleti de boy gösterebilir
Davos’ta. Kimilerine göre 1917’de başlamış olan “Amerikan yüzyılı”nın giderek kaybolan hayaleti ve iki dünya savaşı arasında Avrupa’yı yangın yerine çeviren faşist liderlerin hayaletleri de popülizmin yükseldiği ortamda kendilerine bir yer bulabilir bu galeride. Davos’ta bütün bunlardan önce karşımıza çıkan hayaletler ise varlıklarını artık çok daha somut biçimde hissettiren akıllı robotlar. Pek çok alanda insanların yerini almaya başlayan akıllı makinelerin yakın bir gelecekte insanların kontrolü dışına çıkıp dünyayı yeni tehditlerle karşı karşıya bırakmasından korkuluyor. Dördüncü Sanayi Devrimi bu yıl da Davos zirvesinin ana konularından biri olacak.
Ekonomide beklentiler daha iyimser
Hayaletleri unutup dünya ekonomisindeki ve piyasalardaki gelişmelere ve IMF’nin dünya ekonomisinin gidişatıyla ilgili değerlendirmelerine baktığımızda geçen yıla göre daha olumlu bir tablo çıkıyor karşımıza bu yıl Davos’ta. Anımsanacağı gibi geçen yılın başında Çin ekonomisiyle ilgili kaygılar artmış, dünya borsaları 2016 yılına hiç de parlak olmayan bir giriş yapmıştı. TİME dergisi ABD’de resesyon olasılığını kapak konusu olarak işlemişti. Davos’ta hayli karamsar bir hava vardı. Bu yıl farklı bir hava var. Piyasaların Trump olayını olumlu algılama çabasının da bunda payı var kuşkusuz.
IMF’nin önceki gün açıkladığı son tahminler de bu olumlu havaya katkıda bulundu. IMF, 2016’da %3.1 büyüyebilen dünya ekonomisinin büyüme hızının 2017’de %3.4’e, 2018’de % 3.6’ya yükseleceğini öngörüyor. 2016’da %1.9 olan dünya ticaret hacminin büyüme hızının da 2017’de %3.8’e yükselmesi ve bu yükselişin 2018’de de sürmesi bekleniyor.
PWC şirketinin sonuçları her yıl Davos’ta açıklanan anketini yanıtlayan küresel şirket CEO’larının da bu yıl geçen yıla göre biraz daha iyimser oldukları görülüyor. 2017’nin şirketleri için iyi bir yıl olacağını belirten CEO’ların oranı geçen yol %35 iken bu yıl %39’a yükselmiş. Dünya ekonomisinin daha hızlı büyüyeceğini düşünen CEO’ların oranı da %27’den %29’a çıkmış.
Ancak Trump balonunun çabuk söneceğini ve piyasalardaki iyimserliğin aldatıcı olduğunu ifade edenler de var Davos’ta.