Darüşşafaka 155 yıldır eğitimle yaşamları değiştiriyor

“30 Mart 1863 günü, yaşları 24 ile 38 arasında değişen 5 Osmanlı aydını, bu topraklara 'iyiliğin', 'karşılıksız vermenin', 'paylaşmanın' tohumlarını serpti. O tohumlar yeşerdi, kök saldı, bir eğitim çınarına dönüştü. O çınar ki nitelikli eğitim almayan tek çocuk kalmayana kadar yeşermeye devam edecek…”

Bu sözler tam 155 yıldır, “Darüşşafaka’yı kazanırsan okursun, büyük adam olursun” diyen annelerin; “Darüşşafaka şanssız başlayan hayatıma büyülü bir dokunuş oldu” diyen çocukların değişen yaşamlarını anlatıyor.

1863 yılından bu yana babası veya annesi hayatta olmayan, maddi olanakları sınırlı, yetenekli çocukların çağdaş bir eğitimle; düşünen, kendine güvenen, aydın, topluma karşı sorumlu bireyler olarak yetişmelerine olanak sağlayan Darüşşafaka Cemiyeti’nin hedefi, eğitimle fırsat eşitliği yaratarak daha fazla çocuğun hayatını değiştirmek.

2007’den bu yana Darüşşafaka Cemiyeti yönetiminde görev alan, 2013’te ise Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı üstlenen Talha Çamaş’ın dediği gibi, “Darüşşafaka bitmeyen bir hikâye yazıyor” ve Türkiye’nin dört bir köşesinden sınavla seçilen 1.000’e yakın öğrenci, Darüşşafaka Eğitim Kurumları’nda yardımlaşma, dayanışma, paylaşım ve dürüstlük temeli üzerine kurulu olan Darüşşafaka ruhuyla büyüyor.

Darüşşafaka’nın benzeri olmayan hikayesini, kurulduğu ilk günden bu yana değişmeyen hedefi doğrultusundaki çalışmalarını Talha Çamaş’tan dinledik;

Eğitimde fırsat eşitliği

Cemiyet ilk başta babaları savaşta hayatını kaybeden çocukların ve Kapalıçarşı’daki esnaf gençlerin eğitimlerine kaynak sağlamak amacıyla kuruluyor. Beyazıt’taki eski Valide Mektebi’ni onartan Cemiyet, burada dönemin bir çok aydınının gönüllü eğitim vermesini sağlıyor. 1868’de okullaşmanın önemi görülüyor ve Sultan Abdülaziz’in yaptığı bağışla Fatih’teki ilk kampüs binası satın alınıyor. Kız ve erkek öğrencilerin aynı çatı altında eğitim görmelerine fırsat veren okul, 1873 yılında “Darüşşafakat’ül İslamiye” adı ile kapılarını parasız, yatılı ve özel statülü olarak açıyor.

O dönemde özellikle kız öğrenciler için “ev ekonomisi” dersinin veriliyor olması da dikkate değer. Fatih’teki bina daha sonraları Ziraat Bankası’na satılıyor, sonrasında ise Milli Eğitim Bakanlığı’na geçiyor.

Bugün İstanbul Maslak’ta bulunan Darüşşafaka Eğitim Kurumları’nda 958 öğrenci ortaokul birinci sınıftan lise son sınıfa kadar dokuz yıl süreyle tam burslu, yatılı kolej eğitimi görüyor.

Cemiyet, tüm öğrencilerini 11. ve 12. sınıfl arda üniversiteye hazırlık için dershaneye gönderiyor. Üniversiteyi kazanan mezunlarına ise burs desteğini sürdürüyor. Darüşşafaka mezunlarının üniversite kazanma oranı yüzde 100; ilk tercihlerine girenlerin oranı ise yüzde 70’lerde.

Anadolu’dan gelenlerin oranı yüzde 70’in üzerinde

Darüşşafaka Eğitim Kurumları, her yıl ülke çapında sınav düzenliyor ve koşullara uyan her bir çocuğun bu olanaktan yararlanabilmesi için çaba sarfediliyor. Eğitimde bölgeler arasında görülen farklılıkları dikkate alarak 2008’de sınav sistemini değiştiren Darüşşafaka, öğrencileri zihinsel ve yaratıcı düşünme yeteneklerini ölçen bir sınavla alıyor.

Talha Çamaş, 2008 yılında Türkiye İş Bankası ile hayata geçirdikleri “81 İlden 81 Öğrenci” projesi ile sınav düzenlenen illerin sayısının arttığını; ve son yıllarda sınavı kazanan öğrenciler arasında Anadolu’dan gelenlerin oranının yüzde 70’i aştığını söylüyor.

Bugün Darüşşafaka’da sınıfl ar en fazla 24 öğrenciden oluşuyor; öğrenciler İngilizce’nin yanı sıra ikinci yabancı dil olarak Fransızca veya Almanca öğreniyorlar. Darüşşafaka’da akademik gelişim kadar, sosyal ve kültürel gelişime de büyük önem veriliyor. Öğrencilerin 636’sı lisanslı sporcu, 568’i ise enstrüman çalabiliyor.

Bu arada Darüşşafaka Spor Kulübü de, Darüşşafaka’nın tarihi misyonu olan fırsat eşitliğini spor alanına taşıyor.

2017’de 72 milyon TL bağış

Darüşşafaka’ya her yıl sınavla 120 çocuk alınıyor. Bir öğrencinin yıllık gideri ise 40 bin TL. Cemiyetin kaynaklarını ilk kurulduğu günden bu yana kişi, kurum ve kuruluşlardan alınan gayrimenkul bağışları, nakti ve ayni bağışlar oluşturuyor.

Talha Çamaş 2007’de 5 milyon TL olan bağış miktarının, 2017’de 72 milyon TL’ye ulaştığını söylüyor. 2007 yılında 2 bin 500 olan kişisel bağışçı sayısı ise, 2017’de 47 bin kişiye ulaşmış.
Bu arada 4 binin üzerinde kişi her ay düzenli olarak kredi kartından Darüşşafaka’ya bağışta bulunuyor.

Banka Kartları Merkezi ile işbirliği, Tarkan gibi ünlü sanatçıların katıldığı konserler gibi bağış toplama modellerindeki yenilikçi yaklaşımlar ve düzenli bağışlar olduğu kadar, Darüşşafaka Cemiyeti’nin tüm toplumun inandığı ve güvendiği bir kuruluş olması da, bağışların son 10 sene içinde ciddi bir oranda artmasında vazgeçilmez bir rol üstleniyor. Nitekim Talha Çamaş, Darüşşafaka’nın şeff afl ık, hesap verebilirlik ve sürdürülebilirlik yaklaşımını ölçen Bağımsız Kurumsal Derecelendirme notunun 10 üzerinden 9.48 olduğuna dikkat çekiyor.

155 yıllık hikaye çok sayıda hayatı değiştirdi

- 1863 yılında ”Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye” adı ile kurulan Dernek, Türkiye tarihinin eğitim alanındaki ilk sivil örgütlenme örneğini oluşturdu.
- 1918-1919 yıllarında lise bölümü öğrencileri askere alınıp Çanakkale Savaşına katılarak şehit düştükleri için bu yıllarda mezun verilemedi.
- 1921’de Ulu Önder Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım, Darüşşafaka’ya 20 bin kuruşluk (bugünkü değeriyle 2 milyon lira) bağışta bulundu.
- 1931 yılına kadar okulun sadece fen sınıfı vardı. 1931’de edebiyat sınıfı açıldı. X1939’da Erzincan’da deprem felaketine uğrayan ailelerden 83 çocuk okula alındı. Türkiye İş Bankası bu çocukların eğitim ve öğretim masraflarını ödemeyi taahhüt etti.
- Kıbrıs Barış Harekatı’nda şehit olan askerlerin çocukları, sınavsız olarak okula kabul edildi.
- 17 Ağustos depremzedesi 41 öğrenci okula sınavsız alındı.
- Mardin Bilge Köyü’nde yaşanan bir katliam sonrasında, Darüşşafaka beş çocuğa kapılarını açtı. Bugün o düğünden kurtulan 3 kız öğrenci eğitimine devam ediyor.

Rezidanslar ile hem eğitime destek hem de “ikinci bahar”

Darüşşafaka 1997 yılında, hem yeni bir bağış kanalı yaratmak hem de bağışçıların ileri yaşlarını güvenli, sağlıklı ve konforlu bir ortamda geçirmelerini sağlamak amacıyla Yakacık Rezidans’ını hayata geçirdi. Yakacık’a, Maltepe, Şenesenevler ve Urla Rezidansları da eklendi. Darüşşafaka Rezidansları, ömür boyu sağlık güvencesi, kişiye özel tasarlanmış odaları, sağlık ve güvenlik birimleri, spor salonları, fizik tedavi üniteleri gibi hizmetler sunuyor.

Talha Çamaş, bugün rezidanslarda 459 kişinin yaşadığını söylerken, “Türkiye’de benzeri olmayan ve bir seferlik toplu bağışla üye kabulü yapılan rezidans sistemiyle, bağışçılarımız hem çocuklarımızın eğitimine katkı sağlıyor, hem de yeni dostlarıyla güven ve huzur içinde yaşıyor” diye ekliyor.