Dahilde alınan KDV'deki duraklama, durgunluğu gösteriyor

Geçen hafta sonu Hurşit Güneş'in Milliyet'te "Durgunluk yeni mi başlıyor,yoksa sonuna mı geldik" başlığı altında,altı aylık bütçe gelirlerine dayalı olarak ilginç bir değerlemesi yayınlandı.

Hurşit Güneş, Merkez Bankası ile TÜİK'in ortaklaşa gerçekleştirdikleri tüketici güven endeksleri ile CNBC-e adına yürütülen güven endeksi çalışmaları sonuçlarının durgunluğa işaret ettiğini belirttikten sonra, Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanan vergi gelirleri rakamlarını değerlendiriyor.

Bu yazının altında 2008 yılının ilk yarısında genel bütçe vergi gelirleri tahsilatını toplu olarak gösteren bir tablo bulacaksınız.

2008 yılının tümü için görülen vergi geliri artışı ( 171.2 milyar YTL/152.8 milyar YTL.) yüzde 12.0 oranında iken, yılın ilk yarısında vergi gelirleri toplamında (82.7 milyar YTL/70.5 milyar YTL.) yüzde 17.2 oranında artış gerçekleşmiştir.

Geçen haziran ile bu Haziran ayları arasında TÜFE artışı yüzde 10.61 olduğuna göre, vergi gelirlerinde reel bir artış vardır. Reel artış yüzde 5.9 dolayındadır.

2007 yılında kazanılan gelirlere dayalı vergiler olan Gelir ve Kurumlar Vergileri önemli ölçüde artmıştır.

2008 yılındaki ekonomik faaliyetleri yansıtacak vergiler işalden alınan KDV ile dahildeki işlemlerden alınan KDV ve ÖTV'dir.

Ucuz dövize dayalı işalat patlaması ile petrol fiyatlarındaki artıştan etkilenen işalden alınan KDV ve ÖTV oranlarında dikkat çeken artışlar vardır.

Önemli artış işalden alınan KDV'dedir. Bir bölümü dahildeki işlemlerden alınan ÖTV'de 6 aylık artış oranı TÜFE artışı dolayında yüzde 11.8 oranında gerçekleşmiştir.

Buna karşılık dahil alınan KDV'deki artış geçen haziran ayına gör yüzde 4.7 oranındadır. Demek ki yüzde 10.61 oranındaki TÜFE artışına göre reel olarak dahilde KDV'ye tabi işlemlerde bir yavaşlama ortaya çıkmıştır.

KDV Çok yaygın biçimde tüketim eğilimini yansıtmaktadır. KDV tahsilatındaki bu gelişme.

Piyasadaki duraklamayı sergilemektedir. Piyasadaki duraklamanın yılın ikinci yarışında sona ereceğini beklemek ise fazla iyimserlik olur.

Çünkü ülkede tüketicinin ve üreticinin geleceğe ait bekleyişleri iyimser değildir. Duraklamanın sona ermesi için insanları iyimserliğe itecek önemli gelişmelerin olması gerekir.

  2007  2008  Artış

Vergi gelirleri  Ocak-Haziran   Ocak-Haziran oranı %

(Milyar YTL) Yıllık gerç. Gerçekleşme % Hedef Gerçekleşme % Oca-Haz.

Gelir vergisi 34.4 15.7 45.6 38.1 18.9 49.6 20.5

Kurumlar vergisi 13.7 6.1 44.5 14.5 7.7 53.2 25.9

Banka ve sigorta muameleleri vergisi 3.1 1.5 48.6 3.9 1.7 45.2 17.4

Dahilde alınan katma değer vergisi 16.7 8.0 48.0 17.6 8.4 47.8 4.7

İşalde alınan katma değer vergisi 26.4 12.2 46.3 30.5 15.5 51.1 27.2

Özel tüketim vergisi 39.1 17.6 45.2 44.7 19.7 44.2 11.8

Damga vergisi 3.6 1.7 48.8 4.2 1.9 47.1 11.3

Harçlar 4.7 2.3 48.9 5.4 2.5 47.6 10.9

Diğer 10.7 5.1 47.9 12.1 5.9 49.1 16.5

Genel bütçe vergi gelirleri toplamı 152.8 70.5 46.2 171.2 82.7 48.3 17.2