Daha “iyi” bir kapitalizm mümkün

B Corp iş dünyasının gücünü iyilik için kullanan şirketlerden oluşan bir girişim. İyi olma misyonu ile hareket eden130 farklı sektörden 2000’in üzerinde şirket, dünyanın en iyisi olmaktan ziyade, dünya için en iyisi olmak hedefiyle gönüllü olarak bu girişimde yer alıyor.
B Corp hareketi, piyasada başarı kriterlerini yeniden tanımlıyor ve küresel ekonomiyi herkes için değer yaratacak biçimde şekillendirmeyi amaçlayan şirketlerden oluşuyor. Yani aslında bu hareket, daha iyi bir kapitalizm mümkün diyor. Şirketlerin iyi olarak da para kazanmaya devam edebileceklerini söylüyor. Holistik bir yaklaşımla, hem sosyalist, hem de kapitalist olunabilir diyor.

B Corp girişimini dinlemek için BLab Küresel Elçisi ve Social Innovation Exchange CEO’su Marcello Palazzi ve B Corp hareketine Türkiye’de liderlik eden S360 Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Kerem Okumuş ile bir araya geldik. Marcello Palazzi aynı zamanda bu seneki Marka Konferansı’nın da konuşmacıları arasında.

B Corp’un iyilik tanımı, toplumda pozitif etki yaratmaya dayanıyor. Bu etki; iyi üründen, şeffafl ılığa, çevre duyarlılığından, iş dünyasında çeşitliliğe, yönetim kurullarında kadın sayısının artmasından, çalışan mutluluğuna, kadar pozitif etki yaratan tüm alanları kapsıyor.

B Corp ABD’de 10 yıldır, Avrupa’da ise dört yıldır çalışmalarını sürdürüyor. B Corp olabilmek için şirketler 200 farklı kriter üzerinden değerlendiriliyorlar. 200 üzerinden 80 alan şirketler, B Corp olmaya hak kazanıyor. Bu değerlendirme her iki senede bir yineleniyor ve dolayısıyla şirketlerin sürekli olarak iyileşmeye devam etmeleri gerekiyor.

Kapitalizm yeniden tanımlanıyor

Marcello Palazzi, yaşadığımız dünyada iş modellerinin değiştirmek zorunda olduğunu; kapitalizmin yeniden tanımlandığını söylüyor. Çünkü, hızla değişen tüketici davranış ve alışkanlıkları, dijitalleşme, şehirleşme, yoksulluk, şeffaflık gibi küresel trendlerle birlikte bir şirket için başarılı olmanın yolu sadece yüksek finansal getirilere sahip olmakla değil, paydaşlarla fayda temelli bir bağ kurmak ve herkes için değer önerisi oluşturmakla mümkün oluyor.

Bu hedef doğrultusunda B Corp şirketleri, finansal sürdürülebilirliklerini sağlarken, çevresel ve toplumsal sorunların çözümü için iş dünyasının gücünü kullanmayı ve bu yolla başarılı olmayı amaçlıyor.

İyilik, çok sayıda avantaj sağlıyor

Peki şirketler neden B Corp olmak istiyorlar? Bunun yanıtını da yine değişen dünya şartları veriyor. Şirketler artık, hızla değişen piyasa koşullarında gelecekteki varlıklarını ve kararlılıklarını sürdürülebilmek, tüketicinin ve yeteneklerin tercih ettiği marka olmak, risklere karşı dayanıklı bir şekilde faaliyetlerini sürdürebilmek için dünyanın sorunlarını göz ardı etmeyen, hatta o sorunlara çözüm arayan bir sorumluluk geliştirmek zorundalar. Palazzi’nin dediği gibi, şirketler sürdürülebilir olmak zorundalar; toplumun tüm kesimlerini kucaklamak zorundalar; sosyal sorunlara karşı duyarlı olmak ve çözüm üretmek zorundalar ve tabi ki faaliyetlerini etik kurallar doğrultusunda sürdürmeliler.

B Corp sertifikası, bir şirketin, hem tüketici hem de iş dünyasının diğer aktörleri nezdinde faaliyetlerini etik, toplumsal ve çevresel bir sorumlulukla yürüttüğünün uluslararası bir göstergesi.

B Corp’lar böylece kendi sektörlerindeki şirketler başta olmak üzere uluslararası bir topluluğun parçası olarak itibar ve güven sağlamış oluyorlar; uluslararası pazarlara daha kolay erişebiliyorlar ve belki de hepsinden önemlisi, geleceğin liderleri olmaya hazırlanan yeni nesil tarafından en çok tercih edilen şirket olma özelliğini kazanıyorlar.

G20 Zirvesi’ne davet edildi

Çalışan haklarını ve kapsayıcılığı gözeten, B Corp’lar dünya için bir şeyler yapmak ve sorumlu iş dünyasının bir parçası olmak isteyen genç yeteneklerin çalışmak istedikleri şirketler arasında yer alıyor. Yatırımcılar da, değer yaratan, yüksek etkili ve etik değerlerinden kopmadan büyüyen şirketlere yatırım yapmayı tercih ediyorlar.

Palazzi, “Dünyanın daha dürüst bir sisteme ihtiyacı var. Bunun yanı sıra, kamu politikaları toplumun tüm sorunlarını çözebilecek kadar büyük bir güce sahip değil. Bu nedenle iş dünyasının da kendi sahip olduğu günü bu amaçla kullanması, kamundan bazı sorumlulukları alması gerekiyor” diyor.

Nitekim B Corp, önümüzdeki yıl düzenlenecek olan G20 Zirvesi’ne davet edilmiş. Çünkü dünya liderleri de artık tek yolun “iyilik” olduğunu anlamış durumdalar…

İyilik, şirketlerin iş modellerine entegre edilmeli

S360, iki yıldır B Corp hareketine Türkiye’de liderlik ediyor. Türkiye’de şirketlerin daha iyi seçimler yaparak topluma faydalı iş modelleri geliştirmelerini sağlayan S360, aynı zamanda çevresel ve sosyal inovasyon tarafında da yeni ürün ve hizmet tasarımları gerçekleştiriyor. S360 Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Kerem Okumuş, şu anda Türkiye’de üç B Corp olduğunu söylüyor. 125 şirket ise değerlendirme aşamasında. Okumuş, “Şirketlerin sosyal sorumluluk bütçeleri toplumsal sorunları sürdürülebilir bir şekilde çözüme ulaştırmak için yeterli değil. İyiliğin şirketin iş yapış modellerine entegre edilmesi gerekiyor. Ancak bu şekilde gerçek çözüm yaratmak mümkün olacak” diyor. Okumuş’un dikkat çektiği bir diğer konu da, Türkiye’de çok fazla sosyal problemin olduğu. Dolayısıyla, iyi olmak isteyen şirketlerin önünde kendilerine ispatlamaları için çok önemli fırsatlar bulunuyor. Bu süreçte çok önemli bir diğer unsur da, Türkiye’de sosyal girişimciliğin desteklenmesi. Sosyal girişimcilik 21. yüzyılın iş modeli olarak değerlendiriliyor. Bunun nedeni geleceğin çözümlerini, girişimcilik ve sosyal farkındalık birlikteliğinin üretecek olması.

Sosyal inovasyon platformu: "İmece"

Marcello Palazzi aynı zamanda Türkiye’de sosyal inovasyon platformu ‘imece’nin Yönetim Kurulu Üyesi. Disiplinlerötesi inovasyon platformu Atölye ve Zorlu Holding’in kurucu ortaklığı, S360’ın stratejik partnerliği ile hayata geçirilen sosyal inovasyon platformu ‘imece’de, sosyal meselelere projeleri ile çözüm üretecek takımlar destekleniyor. Platform, her geçen gün daha da karmaşık ve çok boyutlu hâle gelen toplumsal meselelere, farklı yetkinliklerden birey ve kurumların bir araya gelerek yenilikçi ve sürdürülebilir çözümler üretmesinin önünü açmayı amaçlıyor. Sosyal girişimleri ile çözüm üretebilecek takımlara, eğitim, mentorluk, ağ ve hibe gibi çeşitli kaynaklar sağlayan platform, sosyal dönüşüm yaratmak isteyen tüm girişimcilere açık.