COP28 arifesinde savaşlar ve iklim finansmanı

Burak Tayiz
Burak Tayiz Yeşil Odak

İklim değişikliğiyle mücadeledeki ilerlemeyi değerlendirmek, iklim eylemi planlarını güncellemek için düzenlenen ve gezegeni koruma misyonu taşıyan COP28 arifesinde Dünya’nın önde gelen ekonomileri, 2022 yılında finansman miktarının büyük bir çoğunluğunu iklim finansmanı yerine 2,3 trilyon dolar gibi rekor bir miktarla askeri harcamalara ayırdı.

Bugün askeri emisyonlar, küresel emisyonların yüzde 5,5’ini oluşturuyor. COP Zirvesi’nin 28’incisi 30 Kasım-12 Aralık 2023 tarihleri arasında Dubai Expo City’de düzenlenecek. Birleşmiş Milletler tarafından her yıl düzenlenen uluslararası iklim konferansı COP, Dünya’yı daha iyi bir yer haline getirme misyonu taşıyor.

Ancak zirveyi temsil eden lider ülkeler, 2022 yılında iklim değişikliğiyle mücadele için ayrılması gereken kaynakları, askeri harcamalara yönlendirerek küresel sürdürülebilirlik hedefleri açısından sıra dışı bir karar imza attılar. Böylelikle 2022 yılı, küresel askeri harcamaların 2,3 trilyon dolar gibi rekor seviyeye ulaştığı bir yıl olarak kayıtlara geçti.

İsrail-Filistin krizinin COP28’in gündeminde olması bekleniyor

 İklim finansmanı bütçelerinin askeri finansman bütçelerine kaydırıldığı bir yılda Hamas saldırılarıyla başlayıp İsrail-Filistin savaşına dönen tablonun, COP28’in gündeminde yer alması bekleniyor. Çünkü 2022’den bu yana arka arkaya yaşanan savaşlar, iklim değişikliği ve küresel sürdürülebilirlik hedefleri adına giderek karanlık bir tablo sunuyor.

Askeri emisyonlar, küresel emisyonların yüzde 5,5’ini oluşturuyor. Savaşların en savunmasız kurbanları arasında çocuklar ve kadınlardan hemen sonra çevre geliyor. Çünkü ordular, yüksek miktarda sera gazı emisyonu salıyorlar. Günümüzde askeri emisyonlar, küresel emisyonların yüzde 5,5’ini oluşturuyor.

İklim finansmanı yerine askeri finansman

Rusya’nın 2022’deki Ukrayna işgalinin ardından Birleşik Krallık hükümeti, Ukrayna’ya yönelik 1 milyar sterlinlik (1,2 milyar dolar) askeri destek paketini finanse etmek için, mevcut açığı iklim finansmanı bütçesinden temin edeceğini duyurmuştu.

ABD ve Çin gibi büyük güçler arasındaki gerilimin artması da iklim finansmanını, askeri finansmana kaydırmalarına neden olmuştu. 2022’de Dünya’nın önde gelen ekonomileri, finansman miktarının büyük bir çoğunluğunu iklim finansmanı yerine 2,3 trilyon dolar gibi rekor bir miktarla askeri harcamalara ayırdı. Tüm bu gelişmeler yaşanırken NATO, mevcut üyelerinin GSYH’lerinin en az yüzde 2’sini orduya harcamaları gerektiğini bildirmişti.

Küresel askeri finansman küresel iklim finansmanından 118 bin kat fazla

 Yapılan araştırmalara göre küresel askeri finansman, 2028 yılında toplamda 11,8 trilyon doları bulacak. Bu rakam, gelişmiş ülkelerin geçmiş yıllarda vaat ettikleri ancak henüz gerçekleştiremedikleri yıllık 100 milyar dolarlık iklim finansmanını, 118 yıl boyunca karşılayabilecek büyüklükte. Sonuç olarak, savaşlar ve iklim finansmanı arasındaki bağlantı, dünya için önemli bir uyarı niteliğinde.

Sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak için daha samimi bir yol izlemek, iklim değişikliği ile mücadelede daha fazla kaynak ayırmayı, iklim finansmanının önemini daha derinden kavramayı gerektiriyor. COP28 Zirvesi gibi uluslararası platformlar, finansman miktarları arasındaki dengeyi iyileştirmek, hepimiz için daha sürdürülebilir bir geleceği mümkün kılmak için önemli bir fırsat.

 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar