Connect gidecek yerine, Ford ‘insan’ taşıyacak

FordOtosan geçtiğimiz Cuma günü Kamuoyunu Aydınlatma Platformu’na (KAP) gönderdiği bir açıklama ile 368 milyon liralık yeni bir yatırım teşvik belgesi aldığınu ve bu yatırımın yeni/üçüncü bir ticari araç için kullanılacağını duyurdu. Bu karar beklenen ancak kriz nedeniyle soğutmaya alınan bir ürünün yeniden doğuş müjdesini veriyor.

Beklenen yorumunu yapma sebebim yaklaşık 2.5 yıl önce 2008 yılının temmuz ayında bu konu hakkında yine bir yazı yazmış ve Gölcük’te üretilen Transit’in 2012 model yılı olarak ABD’de Ohio’da, Transit Connect’in ise Kentucky’de üretilmesinin planlandığını vurgulamıştım.

Daha o tarihte Transit’in yeni bir versiyonun da Gölcük’te bantlara ineceğini belirtmiştim. Romanya’da başlayan Connect üretiminin de giderek artmasına paralel, Gölcük Connect üretimini bırakacaktı.

Bu yazdıklarım hakkında bugüne kadar net bir yalanlama gelmedi. Zaman zaman yaptığımız görüşmelerde, “Herşey mümkün. Zamanı geldiğinde paylaşırız” açıklamalarıyla karşılaştım. Sanıyorum artık zamanı gelmiş olacak ki FordOtosan’dan KAP’a açıklama yapıldı. Hoş bu açıklama her ne kadar üstü kapalı olsa da yeni stratejinin hayata geçmesi konusunda düğmeye basıldığını kanıtlıyor.

Peki başlıktaki, “insan taşıyacak” tanımı ne oluyor?

Ford’un yeni ticari olarak tanımladığı modelin DNA’sını insan taşımak oluşturuyor. Tüm dünyada hafif ticari araç segmenti, “people mover-goods moverinsan taşıyan-yük taşıyan” olmak üzere ikiye ayrılıyor.

Aslında bu ayrım çok net bir çizgi ile yapılmıyor. Hatta bazen ayrım olduğu bile söyleniyor. Lakin, araç karakteristik yapısı söz konusu ayrımı ortaya koyuyor. Bir örnek vermek gerekirse, Ford’un ticarideki amiral gemisi Transit daha ağırlıklı olarak yük taşıyan bir araç olarak algılanırken, Volkswagen ya da Mercedes’in ürünleri insan taşımada tercih ediliyor. Fakat bu durum biri model diğerini taşıyamaz anlamına gelmese de sadece Türkiye’de değil tüm Avrupa’da tüketici ve dolayısıyla üretici nezdinde böyle bir algı mevcut. Örnekleri çoğaltırsak en konforlu ticari derken Transit isminin ilk sıraya yazılması çok ender bir durum. Fakat işe uygunluk anlamında Transit rakiplerinden çok önce akla geliyor. Benzer bir durum Connect, Doblo, Caddy segmenti içinde geçerli. Yük taşımada Connect ön plana çıkarken, konfor, bineğe yakın kullanım dendiğinde ise diğer modellerin borusu ötüyor. Hatta, hemen bir parantez açalım, Doblo o kadar binek konforunu taşıyor ki Fiat’ın binek araç segmentindeki açığını bile kapatıyor.

İşte FordOtosan’ın aldığı bu yatırım teşviği, markanın insani boyutlarını ön plana çıkartmayı hedefliyor. Şirketin Genel Müdürü Nuri Otay’ın geçmişte yaptığı “Otosan Transit üzerine yoğunlaşacak” açıklaması da kesin bir onay olmamakla birlikte yazdıklarımı doğrular nitelikteydi.

Peki Ford neden böyle bir karar aldı?

Öncelikle hafif ticari araçta tüm firmalar birbirleriyle işbirliği yapıyor. Renault-Opel ile PSA Fiat ile, VW ise Mercedes ile ortak (birbirinin aynı) araçları üretiyor. Ford ise yoluna tek tabanca devam edenlerden. Fakat buna rağmen İngiltere ve Türkiye’deki güçlü konumu sayesinde Transit bir başarı öyküsü olmayı başardı. Ancak, Pazar dinamikleri nedeniyle Ford’un önümüzdeki dönemde daha küçük ve konforlu bir araca ihtiyacı doğdu. Bu araç VW’nin LT(Crafter) –Transporter ikilisinde konfora daha doğrusu insana yönelik olan Transporter’ın rolünü oynayacak.

Malum Transit’in hemen hemen tüm rakiplerinde, özellikle de Transporter’da farklı amaçlı kullanıma yönelik, türev modeller bulunuyor. Fakat, Transit bu yapısıyla türev modeller açısından çok uygun değil. Örneğin kimse ya da birkaç kişi dışında Transit’ten bir VIP araç yapmayı düşünmüyor. İşte Ford bu noktada rotasını daha fazla insana çevirme ve bu sayede pazardaki konumunu güçlendirme (mevcutta deyim yerindeye tekelleşme, düşük olduğu yerlerde artırma) amacını güdüyor. Transit’in mevcut modelinde başlayan insan odaklı konforlu araç üretimi, yeni gelecek modelin DNA’sını oluşturacak. Söz konusu modelin, yeni Transit’in üretimine başlanmasının ardından bantlara inmesi bekleniyor. Hatta geçmişte bu modele ilişkin isimler (büyük model Jumbo, küçük Transit gibi)

bile ön plana atılmıştı. Fakat o konu hakkında henüz net bir bilgi yok.

Connect ile ABD’de başarılı olan, Transit ile hafif ticari pazarını kasıp kavuran Ford’un yeni ticarisinin başarılı olup olmayacağını bize zaman gösterecek. Ancak, Ford’un Connect’ten boşalacak (önümüzdeki dönemde) kapasiteyi doldurmak için yeni bir model vermesi de Otosan’ın önemli bir başarısı olarak algılanabilir.