Çok güzel hareketler bunlar...
Merkez Bankası, Para Politikası Kurulu toplantısında sürpriz bir kararla politika faizlerini 50 baz puan düşürerek %16,25'e indirdi. Merkez Bankası'nın faiz kararı piyasalar tarafından olumsuz karşılandı. Politika faizlerindeki düşüşe rağmen orta ve uzun vadeli faizler artmaya devam etti. Döviz kurunda sert bir yükseliş yaşandı.
Enflasyon gerileme eğilimi içine girmeden faizleri düşürmeye başladığı için Merkez Bankası ağır bir dille eleştirildi. Dünya piyasalarının dalgalandığı, Uluslararası Para Fonu ile görüşmelerden sonuç alınmadığı bir konjonktürde faiz indirilmesi "acelecilik" ve "tedbirsizlik" olarak tanımlandı.
Eleştirinin dozunu kaçıran bazı yorumcular faiz indiriminin ardında siyasi nedenlerin olup olmadığını tartışmaya açtı. Merkez Bankası'nın ekonomik durgunluk nedeniyle hükümetin baskısıyla faizleri indirmiş olabileceği yorumları yapıldı.
Faizleri indirdiği için Merkez Bankası'nı sert bir dille eleştiren meslektaşlarımıza katılmıyoruz.. Dünya ekonomisinin durgunluğun eşiğine geldiği, emtia fiyatlarının hızla gerilediği mevcut konjonktürde Merkez Bankası'nın yapabileceği en doğru hamleyi yaptığını düşünüyoruz.
Eylül başındaki yazımızda dünya ekonomisinin yavaşladığı, ve emtia fiyatlarının gerilediği mevcut konjonktürün enflasyonun gerilemesine ve merkez bankalarının faiz indirmesine uygun bir ortam yarattığını savunduk.
Merkez Bankası ise ekonomideki yavaşlamaya rağmen enflasyon konusundaki risklerin sürdüğünü savunarak beklemeyi tercih etti. Küresel piyasalardaki risk alma iştahının azalmasına bağlı olarak Türk Lirası'nda yaşanan değer kaybı Merkez Bankası'nın faizleri yüksek tutmasında etkili bir diğer nedendi.
Geçtiğimiz üç aylık dönemde yaşanan gelişmeler beklediğimizden çok daha kötü geldi. Avrupa ekonomisindeki durgunluk ve mali piyasalardaki daralmadan bunalan Türkiye ekonomisinde sert bir küçülme başladı. Petrol, bakır, demir-çelik gibi emtia fiyatlarında sert düşüşler yaşandı.
Yaşanan gelişmeler Merkez Bankası'nı faizler konusundaki tutumunu sorgulamaya zorladı. İç ve dış talebin durma noktasına geldiği, emtia fiyatlarının hızla gerilediği mevcut konjonktürde enflasyonun hızla gerileyeceğini anlayan Merkez Bankası faiz oranlarını düşürdü.
Türkiye ekonomisinden gelen durgunluk sinyallerinin artmasıyla birlikte önümüzdeki aylarda Merkez Bankası'nın faiz oranlarını düşürmeye devam etmesini bekliyoruz. Orta vadede faizlerdeki düşüşün sürmesinin önündeki en büyük engel döviz kurlarındaki çıkışın sürmesi olabilir.
Ancak bu konuda iyimser olmamızı sağlayan iki temel neden var. (i) Emtia fiyatlarındaki düşüş kurlardaki yükselişin enflasyon üzerindeki etkisini büyük oranda ortadan kaldırıyor. (ii) Ekonominin durgunluğa girdiği dönemlerde şirketler kurlardaki artışı fiyatlarına tam olarak yansıtamıyorlar.
Merkez Bankası'nın faiz indirimlerinin sürmesine imkan sağlayacak bir diğer gelişme AKP hükümetin Uluslararası Para Fonu ile yeni bir standby yapmak üzere masaya oturması. Zamanın daraldığını anlayan AKP hükümetinin akılcı davranarak kısa zamanda Uluslararası Para Fonu ile yeni bir standby anlaşması yapmasını ve 20 milyar dolara yakın kaynak sağlamasını bekliyoruz.