Çin’i izlemeyen yanlış karar alır...

Son yıllarda Fed kararlarının ne olabileceğini izleyip tahmin etmek büyük önem taşıyordu. Artık Fed kararlarının yönü belli olduğu için, etkisi kadar önemsenmiyor. Buna karşılık uluslararası analistlerin gözü, Çin’e, Çin’in büyüme performansına, aldığı ve alacağı devalüasyon kararlarına, bunun dünya emtia fiyatlarındaki etkisine, emtia üreticisi ülkeler ve tüketicisi ülkelere bunun etkisinin neler olabileceğine çevrildi. Analistler yuanın düşmesi ile emtia fiyatlarının gerilemesi arasında bir korelasyon olduğunu, 2016 yılında Çin Yuanı'nın zayıflamasının süreceğinu bunun da emtia fiyatlarının baskıda tutmaya devam edeceğini ele alan yorumlar yapıyorlar. 

Son bir yıl içerisinde bir yandan emtia fiyatlarında  gerileme sürerken Çin Yuanı'nın gerilemesi de sürüyor. Yuandaki yüzde 1’lik düşüşün emtia fiyatlarında yüzde 0.6 düşüşe neden olduğu, Bank of Amerika uzmanlarınca bilgi notu olarak müşterilerine iletildi. Banka emtia fiyatlarının dolar-yuan paritesine karşı ters orantılı hareket ettiğinin altını çiziyor.

Yuanın değer kaybetmesi ile Çin’in tüketicisi olduğu emtiayı daha az tüketmeye yönelmesine, daha az ithal yapmasına yol açarken, kendi gelir dengesi açısından ihracatçısı olduğu emtiayı daha çok üretmesini beraberinde getiriyor. Bu da emtia fiyat dengelerini dünyada altüst eden sonuçlar doğuruyor.

Son bir yılın emtia fiyatlarındaki düşüşlere baktığımızda petrol fiyatının yüzde 39.7, bakır fiyatının yüzde 19.7, çinko fiyatının 14.6, alimünyum fiyatının yüzde 16 ve nikel fiyatının yüzde 49.5 gerilediği bir tablo ile karşılaşıyoruz.

Emtia fiyatlarındaki gerileme petrol üreten ülke ekonomileri ve metal  ihracatçısı  ülkelerin ekonomilerinde sarsıntılara ve olumsuzluğa yol açarken, ülkesinden son yılda 170 milyar dolar sıcak para kaçan Çin’in emtia fiyatlarında düşüşe bağlı tasarrufunun 460 milyar dolar olduğunu Goldman Sachs eski Başkan Yardımcısı Kenneteh Courist, hesaplayarak ortaya koyuyor. Bunun yaklaşık yüzde 70’inin petrol fiyatlarındaki düşüşten kaynaklandığı diğer bölümünün kömür, metal, tarımsal ürün ve enerji fiyatlarında gerilemeden elde edildiğini belirtiyor.

Bütün bunlar Çini izlemeyenlerin, doğru karar almalarının mümkün olmayacağı  gerçeğini ortaya koyuyor.

Diğer gelişmekte olan ülkeler gibi emtia fiyatlarındaki gerilemeler bizim de bundan yararlandığımızı gösteriyor. Ancak bu iyi yanına karşılık, petrol ve emtia üreticisi ülkelere ihracatımızın azalaçağını/zorlaşacağını ve oralardan gelecek turizm gelirlerimizin düşeceği sonucunu da beraberinde getiriyor.

Buna bağlı olarak bir yandan Çin'i yakından izleyip dünya ekonomisinde esen rüzgarı iyi takip etmeliyiz. Bir yandan da ihracatımızı ve turizm gelirlerimizi artıracak yeni projeler geliştirmeliyiz.