Çin’de reform
Rakamlar yüksek görünse de bundan sonra Çin’in geride bıraktığımız 10 yıl boyunca uygulanan politikalarla yönetilemeyeceği çok açıktı.Durumun farklında olan Komünist (görünümlü kapitalist) Parti yeni reform kararları açıkladı. İlk aşamada tek çocuk politikası öne çıkmış olsa da detaylar çok daha fazla sayıda. Tek çocuk politikası kaçaklar verse de uygulanan bir politika.Ve uzun vadede Çin’e demografik olarak ciddi zarar vermiş olabilir. Http://www.indexmundi.com/china/demographics_profile.html linkte görüldüğü üzere şu anda nüfusun 20%si 55 yaşın üzerinde . Nüfusun büyüme oranı olan 0.48% ise politika uygulanmaya başlamadan önceki dönem olan 1970’lerin sadece 1/5’i seviyesinde.Doğurganlık oranı gelişmiş ülkelerde 1.70 ortalamasındadır, Çin’de 1.55 olduğunu görüyoruz. Şu anda 55 yaş üzeri 269 milyon nüfus 2020 tarihi geldiğinde bu doğurganlık oranı çok daha büyük bir paya ulaşacak. Zira 25-54 grubu 725 milyon kişi barındırıyor ve yaşam süresi de uzuyor.Daha önce bu konu üzerine yazmıştım. Sadece Çin değil, Almanya, Japonya ve Rusya da demografik olarak zor durumda ve bu ekonomilerini de kaçınılmaz bir biçimde etkileyecek. Diğer detayları kabaca vermeye çalışırsam :Çalışma kampları üzerinden “yeniden eğitime” tabii tutulma politikası insan haklarını koruma adına iptal edilecek.İdam cezası kademeli olarak azaltılacak. Çin gerekli regülasyonları oluşturduktan sonra özel sektörün küçük ve orta boy özel bankalar kurmasına izin verecek.Kamu bankaları , 2020 yılına kadar, karlarının 30%sini hükümete iade edecek. Cari oran 0-15% arasında. Fikri mülkiyet haklarının korunması için özel mahkemeler kurulacak. Çiftçiler mülklerinin (özellikle tarım dışı araziler) kullanımı ve satışı üzerine daha fazla hak sahibi olacak. Tarihi kökleri bulunan ve devletin istihdamı yönetmesi ile iç göçü kontrol altında tutmasına olanak veren Hukou sistemi küçük şehirler için kaldırılacak , orta boy şehirler için esnetilecek mega şehirler için ise korunacak. SSK ve sağlık reformu yapılacak. Enerji ve kamu hizmetlerinde fiyat reformu yapılacak. Faizlerin piyasada belirlenmesine yönelik adımlar atılacak. QFII,RQFII kotları (Çin piyasalarında işlem yapabilme yetkisi) arttırılacak. RMB’nin sermaye hesabı konvertibilitesine (1 yıl önce başlatılmış bir reformdu , detayları geçmiştim) yönelik adımlar hızlandırılacak. SOE’ler (KIT) daha yüksek temettü verecek ve vergi oranları marjinal olarak artacak.Yerel hükümetlerin üretimde payı azaltılacak bazı kamu kuruluşlarında payların bir kısmı özel sektöre devredilecek. Tüm bu gelişmeler kısa vadede bir anda Çin ekonomisini değiştirmeyecektir. Ancak orta vadede hisse piyasası için iyi olacağını düşünüyorum. Kısa vadede ise Çin’de çok net bir yavaşlama olasılığı halen çok yüksek.