Çin'in internete bakışı ve çıkarılması gereken dersler

Çin Devlet Radyosu'nun haberini Turquie Diplamatique dilimize aktardı. Dünya İnternet Konferansı, bir ay önce 16 Aralık 2015 günü, Çin' in Zhejiang Eyaleti'nin Wuzhen kasabasında başladı. Çin'deki üst düzey yöneticiler konferansa katıldı; Başkan Xi Jinping de görüşlerini açıkladı.

Çok sayıda uluslararası gözlemci, “Çin' in başarısının ardında, gelecek inşa etme iddiası olan  yöneticilerin geçmişteki başarılara, yaratılan değerlerlere abanma yerine, geleceği yaratacak konular üzerinde kitlelerle düşüncelerini  paylaşma  kararlılığı var” diyor.

“Her şeyin interneti” günlük yaşamın önemli parçası, giderek de yaşam biçimizi  ve yaşam tarzlarımızı derinden etkilemeye aday. Gelecek 10 yılda, içinde yapay zeka barındırmayan, bir yazılım içermeyen ve bir internet bağlantısı olmayan herhangi bir ürünü satabilmemiz imkansız hale geleceğe benziyor. İnternet konusunda düşünce paylaşmayan ülke yöneticilerinin gelecek inşa etme iddiası olduğunu söyleyebilmemiz bir hayli güç.

Çin yöneticilerinin önerileri

Başkan Xi Jinping, internet yönetişimi sisteminde ciddi reformlar yapılmasını öneriyor: Başkan önerilerini, “İnternete erişim hakkına saygılı olma”, “Barış ve güvenliği koruma”, “Dışa açık iş birliklerini güçlendirme” ve “İşlerliğine dayalı sağlıklı bir düzen oluşturma” ilkelerine dayandırıyor.

Çin'i yönetenlerin internet gibi çağımızın altyapısını oluşturan bir alanda söyledikleri önemli. Başlıklar halinde özetlersek:

1. Çin yöneticileri, kapsamlı bağlantı, ortak paylaşım ve yönetimi konusunda sanal dünyada  “ortak değer topluluğu” oluşturmayı öneriyor.

2. Çin yöneticileri, 2016-2020 yıllarını kapsayan 13. Beş Yıllık Ulusal Kalkınma Planı döneminde  güçlü bir internet ülkesi olma yolunda ilerleyeceklerini iddia ediyor.

3. Çin yöneticileri, “büyük veri stratejisi” geliştirerek, milli ekonominin internetten yararlanma sürecini hızlandıracaklarını söylüyor.

4. Çin yöneticileri, aktif bir internet kültürü oluşmasının önündeki engelleri kaldırarak, kültürün yayılmasını sağlayacaklarını belirtiyor.

5. Çin yöneticileri, internetle toplumsal ve ekonomik gelişme arasındaki kaynaşmayı yaygınlaştıracaklarını ve yoğunlaştıracaklarını ileri sürüyor.

Çin'de 670 milyon internet kullanıcısı var. İnternet sitesi ise 4 milyon 130 bini bulmuş durumda.

Çin yöneticilerine göre “İnternet alanında gelişme dengesizliği, kural yetersizliği, düzenin rasyonel olmayışı” aşamasındayız. Bugün, kişisel bilgiler ihlal ediliyor ve fikri mülkiyet hakları çiğneniyor. İnternetle ilgili “geçiş dönemi” yaşanıyor; “interneti geliştirme.” “İnterneti yönetme”, “internet kamu politikası” ve “küresel internet yönetimi” konusunda ilke, kural ve standartların belirlenmesi gerekiyor.

Neler yapmalıyız?

Dünya ekonomisinin çok temel ve güçlü eğilimlerinden biri de, “Ekonomideki güç odağının kaymasıdır.” Değişen güç odağının merkezinde yer alacak ülkelerden biri de Çin'dir. Geleceğimizi biçimlendirecek olan ekonomideki yeni güç odağının önemli üyesi olan Çin'in önerileri üzerinde iyice düşünmeliyiz: Birincisi, küresel internet altyapısını hızla geliştirerek, karşılıklı bağlantı ve iletişimin güçlendirilmesi çalışmalarına istekle katılmalıyız. İkincisi, internet üzerinden kültürel değişim ve paylaşım platformu oluşturulmasına katkı sağlamalıyız. Üçüncüsü, internet aracılığıyla ekonomik gelişme ve inovasyon ilerletilerek ortak refahı artırmanın aracı haline getirmeliyiz. Dördüncüsü, internet güvenliğinin sağlanarak refah artışını hızlandırması için ortak önlemler almalıyız. Beşincisi de, internet düzenleme sisteminin  ortak değerlerini  ortaya koymalıyız.

Dijital teknolojinin etkileri giderek siyasal bir netilik kazanıyor. İnternet yönetiminin ilke ve kurallarını belirlemek için uluslararası bir antlaşma çağrıları daha çok taraftar topluyor. Hükümetler, fiziksel alanlar gibi siber uzayda da egemenlik için açık ve gizli çabalarını sürdürüyor. 

Aktarmaya  çalıştığım konular ülkemiz insanın önemli bir kesiminin gündeminden uzak, popüler olmayan konular. Oysa gelecek on yıl sonunda hepimizi derinden etkileyecek olan dijital teknolojinin yarattığı yeni üretim ve bölüşüm sistemi.

Atalarımız, “Görünen köy kılavuz istemez!” der. İnternet eksenli gelişmeler ivedi sorunlarımızdan biri değil mi? Ne dersiniz?