Çin yurtdışına yatırım yapıyor
Dünyada yaygın olarak Ekonomi ve Ticaret Müşavirliklerimiz bulunuyor. Keza gümrük müşavirlikleri de çeşitli ülkelerde faaliyet gösteriyor. Guangzhou Ticari Ataşeliğimiz bu anlamda güzel bilgiler veriyor. Çin Halk Cumhuriyeti, 2014 yılında bir önceki seneye göre %10 artış ile 120 milyar dolar tutarında yurtdışı doğrudan yatırım gerçekleştirmiş bulunuyor. Çinliler yurtdışı doğrudan yatırımın önemini yıllar önce anladı. Uluslararası pazarlarda daha rekabetçi olmada etkin bir strateji olarak kullanılıyor. Çinli firmalar bunun farkında. Yatırım trendinin önümüzdeki dönemde de devam edeceği anlaşılıyor.
Son yıllarda, Çin, ekonomik büyüme modelinde, niceliksel büyümeden kalite gelişimine yöneldi. Çinli firmalar yeni sektörlere yatırım yapmayı sürdürüyor. Bu yeni sektörlerin başlıcaları yüksek teknoloji, gıda, tarım, emlak ve hizmet sektörleridir.
2014 yılında, Çinli firmaların değer olarak yurtdışında gerçekleşen ilk 10 şirket satın alma ve birleşme işlemlerinde sadece 1 şirket satın alma ve birleşme işlemi, madencilik sektörüne yönelik olurken 5 yıl öncesinde söz konusu şirket satın alma ve birleşmelerinin, 6’sı petrol ve doğalgaz ve 1 tanesi madencilik sektörüne yönelik olmuştur.
2014 yılındaki ilk 10 sektörün değer olarak sıralaması: bilgisayar ve elektronik, madencilik, emlak, altyapı hizmetleri ve enerji, gıda ve içecek, petrol ve doğalgaz, finans, otel ve konaklama ile otomotiv sektörleridir. 2010 yılında ise söz konusu sıralama; petrol ve doğalgaz, madencilik, otomotiv, finans, kimya, altyapı hizmetleri ve enerji, bilgisayar ve elektronik, ulaştırma, sağlık ve inşaat sektörleri şeklindedir. Son yıllarda, Çin’in yurtdışı yatırımlarındaki destinasyonların farklılaşması da göze çarpıyor. Yatırımlar, hammadde zengini gelişmekte olan ülkelerden gelişmiş teknolojiye, markalara ve küresel dağıtım ağlarına erişim sağlamak için gelişmiş ülkelere kayıyor.
2010 yılında değer olarak en büyük 10 şirket satın alma ve birleşmelerinin yarısı gelişmiş ülkelerde gerçekleşirken 2014'te ise en büyük 10 şirket satın alma ve birleşmelerinin 9’u gelişmiş ülkelerde gerçekleşmiş bulunuyor.
2014 yılı için ülkeler; ABD, Peru, İngiltere, Avustralya, Fransa, İtalya, Singapur, Portekiz, Kanada ve Hollanda şeklinde sıralanıyor. 2010 yılında ise sıralama; Brezilya, Kanada, Arjantin, ABD, Avustralya, İsrail, Hollanda, İsveç, Gine ve İngiltere şeklinde idi.
Geçmişte, Çin’in büyük kamu şirketlerinin yurtdışı yatırımları dikkat çekerken son zamanlarda özel sektör firmalarının yurtdışı yatırımlarındaki iddialı yükseliş göze çarpıyor. Değer olarak 2010 yılında, yurtdışında gerçekleşen şirket satınalma ve birleşmelerinde Çinli özel şirketlerin payı %10 iken bu rakam, 2013 yılında %31’e, 2014 yılında ise %41’e yükselmiş bulunuyor. 2010 yılında en büyük 10 şirket satınalma ve birleşmelerinde sadece 1 özel şirket varken bu sayı 2014 yılında 4’e yükselmiştir.
Türkiye’de faaliyet gösteren Çinli şirketlerin sayısı da bir hayli arttı. Kendi aralarında örgütleniyorlar. Sadece Çinli firmaların üye oldukları önemli de bir dernekleri var. Bu derneğin Türk Çin İpek Yolu Ekonomik ve Kültürel İşbirliği Derneği (TÜÇİDER) ile yakın ilişkileri bulunuyor. Girişimcilerimizin bu bilgilerden yararlanacağını umuyorum.