Çin Büyüme Verisi: En kötü nerede kaldı?
Önce ticaret savaşı ardından içine girdiği yavaşlama ve hükümetin buna karşı aldığı önlemler ile piyasaları meşgul eden Çin Çarşamba günü 1. çeyrek büyüme rakamlarını açıkladı. Yüzde 6.3 olarak beklenen ilk çeyrek büyüme yüzde yüzde 6.4 olarak gerçekleşmiş.
Tarım yüzde 2.7, imalat/madencilik vb yüzde 6.1 ve hizmet sektörü yüzde 7 büyümüş. Bu hizmet sektörü için son zamanların en zayıf büyümesi ve büyümeyi yukarıda tutan kalem büyük ölçüde imalat tarafı. Çarpıcı olan rakam da Mart ayında YoY yüzde 5.9 artması beklenen endüstriyel üretimin yüzde 8.5 artmış olması. Bu gelişme ile beraber yıl başından bu yana değişim YoY yüzde 6.5 oluyor ki beklenti yüzde 5.6’nın çok üzerinde bir seviye. Gıda, ilaç ve biraz da telekom dışında tüm endüstrilerde ciddi artışlar söz konusu. Ancak burada bir tutarsızlık var. Endüstriyel üretimin yılbaşında bu yana seyrini ve şubat ayı itibarı ile endüstri şirketlerinin karlarını karşılaştırdığımızda büyük bir uyumsuzluk söz konusu ve Mart hareketinin aşırılığı hemen göze çarpıyor. Benzer bir uyumsuzluk yüzde 6.4 büyümeye karşın yüzde 1 azalan elektrik tüketiminde de mevcut. Elbette daha verimli bir yapıya geçilmesi söz konusu olabilir ancak yine de bu kadar net bir ayrışma pek mantıklı görünmüyor. Öte yandan sabit yatırımlara baktığımızda farklı bir resim var.
Mart itibarı ile yılbaşından bu yan YoY artış yüzde 6.3 ile beklentileri karşılıyor olsa da artış yüzde 6.7 ile kamu kaynaklı, özel yüzde 6.4 ile gerileme göstermiş. İmalat dâhil raporlanan tüm sektörlerde yatırımlar yavaşlıyor ve hatta otomotivde daralma söz konusu. Nitekim Perşembe günü hükümetin otomotiv sektörü için bir destek paketi açıklayacağı haberi ajanslara düştü. Bu durumda endüstriyel üretim ve yatırım kalemlerini bir araya getirerek yorumlarsak Çinli şirketler cari kapasiteyi kullanmayı tercih ederek yatırımdan uzak duruyor. Yine Perşembe günü açıklanan Almanya imalat pmi verisinin alt kalemi olan yeni siparişler çok az bir toparlanma ile 40.5 seviyesinde açıklandı. Yani 4 aydır daralıyor ve Çin’in de bunda rolü büyük. Almanya-Türkiye ekonomik bağlarının kuvveti düşünüldüğünde her iki ülkenin de bir birini negatif etkilediği söylenebilir.
Çin verilerine geri dönersek; Perakende satışlarda ise Mart YoY yüzde 8.7 ile beklenti yüzde 8.4’ün üstünde ve YTD artış beklentiye paralel yüzde 8.3 (trend ise yavaşlıyor 2018’de yüzde 9.8'di). Önceki tespit ile birleştirdiğimizde, ithalat verisinin işaret ettiğinin aksine, büyüme ağırlıklı olarak (kamu) yatırımları ve iç tüketim ile desteklenmiş. Bu noktada ilginç bir detay var. Tarım bakanlığı hastalık nedeni ile domuz eti fiyatlarında 2. yarıda arzın azalacağını fiyatların ise yüzde 70 artabileceğini açıkladı. Manşet enflasyon ve et fiyatları arasındaki ilişki kuvvetlidir. Şayet bu tespit doğru ise 2. yarıda manşet enflasyonda büyük bir zıplama olacak ve tüketiciyi de vuracak demektir. Toparlarsak 1. çeyrekte GDP’nin yüzde 9'sine yakın bir kredi paylaması yaşayan Çin şimdilik yavaşlamanın önüne geçmiş görünüyor. Ancak sorun yavaşlamadan ziyade kredi bazlı büyüme olduğu için orta vadede bu gelişmeyi olumlu olarak değerlendirmek çok zor. Yavaşlama devam edecek ve büyüme yüzde 3-4 seviyelerine kadar düşecek.