“Çiftçinin kara gün dostu” TMO’dan tarım fındık ve depoculuk değerlendirmesi

Ankara Sohbeti'ne konuk olan TMO Genel Müdürü İsmail Kemaloğlu, arkadaşlarımıza tarımsal üretimde verim, fındık ve depoculuk konusunda bilgiler verirken. “Tarımda kuraklık yok. Üretimde geçen yılı yakalarız. İyi bir bakımla fındık üretimi 600 bin tondan 1 milyon tona çıkar. 1.5 milyar liralık yatırımla 2019’da lisanslı depoculukta depo kapasitesi 4.2 milyon tona çıkacak” bilgilerini veriyor.

Ankara’ya girerken TMO'nun silolarının üzerinde “Çiftçinin kara gün dostu” yazardı. Bu benim ilk gençliğimde kafama nakşedilmişti. Sonra çeşitli dönemlerde TMO’dan çeşitli şikayetlerin dile getirildiğine tanık oldum.

Arkadaşımız Hüseyin Gökçe’nin Ahkara Sohbeti haberinde TMO Genel Müdürü İsmail Kemaloğlu’nun çeşitli tarımsal konulardaki değerlendirmelerini öğrenirken, “Çiftçinin kara gün dostu” söylemini hatırladım.

Önce Kemaloğlu’nun bu yılki tarımsal ürün tahminini aktaralım:

- Geniş bir ekiple takibimizi yapıyoruz. Bu sene ‘Meteorolojik kuraklık var’ deniliyor, ama nisan ve mayıs aylarında yeterli yağış alırsak, ekim alanlarının yüzde 5 azalmasına karşın, geçen yılki kadar üretim bekliyoruz. Çünkü verimlilik daha yüksek.

Fındık konusuyla ilgili bilgi ve değerlendirmeler:

- TMO üç ayda gibi kısa sürede 675 bin tonluk fındık üzeriminin 140 bin tonunu yüzde 22.3’ünü aldı. Alış fiyatının üzerine yüzde 20 kar koyup sattı. Bu alımın ardından piyasada fiyat yükselirken ihracat fiyatı da 1.5 lira arttı. Fındığın yüzde 45’ini bir yabancı firma satın alıyor. Zaten uluslararası piyasada da yüzde 70’ini 4 firma satın alıp tüketiyor. Bundan endişe duyabiliriz. Ama rakibi eleştirmek yerine kendimize bakmalıyız. Verimlilik adına yapılması gerkenleri kimse konuşmuyor. Fındık üreticisinin üçte ikisi şehirlerde yaşıyor bahçe ile irtibatsız. Bahçeyle ilgilenenler 200-300 kilo alabilirken, ilgilenmeyenler 90 kilo ürün alabiliyor. Çok basit bir hesapla iyi bakımla ortalama verim 200 kiloya çıksa, üretim miktarı 1 milyon tonu aşar. Ve anında müşterisi bulunur. Tartışmaktan ziyade buna odaklanmalıyız.

Lisanslı depoculuk konusundaki değerlendirme:

- İlk etapta 3.5 milyon tonluk lisanslı depoculuk hamlesi başlatmıştık. Sonradan buna 670 bin ton ekleyerek 4.2 milyon tona çıkardık. Şu anda 1.8 milyon tona ulaştık, yıl sonu hedefimiz 2.5 milyon ton, 2019’da tamamı devreye girmiş olacak. TMO’nun depo kapasitesi yüksek görülüyor. Ama halen ürünün yarısını toprakta depoluyoruz. Dönüşümle birlikte bütün ürünleri modern depolara alacağız.

TMO Genel Müdürü İsmail Kemaloğlu’nun arkadaşlarımıza verdiği bilgiler içersinde bunlar yer alıyor. Kemaloğlu’nun fındık ve depoculuk konusundaki önerileri hayat geçerse, daha çok ürün ve daha sağlıklı depolama gündeme gelecektir.

Haluk Hoca’yı rahmetle anıyorum:

Haluk Ülman Hoca ile Günaydın ve Dünya gazetesinde uzun yıllar birlikte çalıştık. Ondan Türk dış politikası ve Kıbrıs konusunda çok şey öğrendim. Yeditepe Üniversitesi İletişim Fakültesi dekanıyken de çağrısıyla mastır öğrencilerine ders verdim. Hoca, net anlatımı ve net yazımı ile bizim dış politika konularını anlamamıza yardımcı oldu. Tevazu içersinde bize ağabeylik yaptı. 87 yaşında aramızdan ayrıldığını öğrendim. Kendisini rahmetle anıyor, yakınlarına ve dostlarına başsağlığı diliyorum.