Cep telefonu hangi ülkeden almalı?
Hayatımızın bir parçası olan akıllı telefonlar artık elimizden düşürmüyoruz. Sürekli olarak gelen mailleri mesajları sosyal medya da paylaşılan resimleri takip ediyoruz. Adeta bir uyuşturucu gibi hepimizde bağımlılık yapıyor. İngiltere’de ortalama bir günde akıllı telefonlara bakma sayısı 106 olarak tespit edilmiş bulunmakta. Son günlerin en önemli konularından biri akıllı telefonların bataryalarında yüksek ısınmadan dolayı patlamalar olması ve yangın çıkması. Birçok hava yolu bazı cep telefonlarının uçuş güvenliğini tehdit ettiği için yolcuların yanında taşımasına izin vermiyor.
Geçen hafta içinde ABD bir yolcu gizli olarak telefonu uçağa aldığı için 180 bin dolar ceza ve 10 yıl hapis cezası alması için mahkemeye çıkarılmış. Bende bu hafta ülkelere göre Big Mac hamburger fiyat endeksi gibi iphone cep telefonu endeksi yaparak, asgari ücretle bu telefonu almak için kaç saat çalışılması gerektiğini hesaplıyorum.
Cep telefonu alırken yüksek miktarda vergi, yetmiyor ve her konuşmamızda %25 ilave özel iletişim vergisi ödüyoruz.100 TL fatura ödemesi içinde 15 TL si özel iletişim vergisi. İletişim vergisi çıplak ücret üzerine ekleniyor. Ülkelere göre en pahalı cep telefonu üzerinden konuşan ülkelerden biriyiz ve ayrıca kişi başına düşen dakika’da Avrupa ülkelerinde lider ülkeyiz. Sanki yedi gün yirmi dört saat iş bağlantıları yapıyoruz. Ne kadar boş ama çok konuştuğumuzun farkında değiliz. Sokaklarda bazıları hava atmak için telefon’la olmayan aramalara karşı konuşma yaptığımızı da bir kenara ekleyelim. Çok şaşırmıştım yolda yürürken yanımdan geçen birinin telefonla konuşuyor gibiydi, o esnada kulağına götürmüş olduğu telefondan arama sesi geldiğini duyunca çok şaşırmıştım.
BTK'nın raporuna göre 2015 yılında ayda ortalama Türkiye 399 dakika ile Avrupa ülkeleri arasında cep telefonu ile konuşma süresi bakımından birinciliğini kaptırmıyor. Avrupa'da Türkiye'den sonra en çok cep telefonu ile konuşanlar 321 dakika ile Fransızlar, 297 dakika ile İsveçliler oldu. Avrupa'da en az konuşanlar ise 125 dakika ile Almanlar ve 112 dakika ile İsviçreliler oldu. Gelişmemiş ülkelerdeki hastalık olan pahalı harcama yaparak kendimizi bir üst gelir grubunda gösterme yarışında olduğumuzu da eklemeliyiz.
Hatta bir operatör yurt dışında şu kadar ülkede telefon hizmeti veriyoruz. Yurt dışından bizim operatörümüzü kullanırsanız daha ucuza kullanabileceğimizi dakikalarını orada bile kullanabileceğinin reklamını yapıyordu. Sanki sözüm ona baksanız 78 milyon her zaman seyahat ediyordu. Ortalama kişi başına 2015 yılında 400 TL telefon parası ödediğimizi de not edelim.
Tabloda görüldüğü gibi AB ülkelerinde telefon fiyatı 850 dolar aralığında, bu ülkelerde ortalama asgari ücret 9.5 dolar civarında ortalama olarak 90 saatlik bir çalışma süresi sonunda telefon alım gücüne ulaşabiliyorsunuz.
Türkiye telefon satın alma fiyatı en yüksek ülke olmasına rağmen asgari ücretin Rusya ve Meksika’dan yüksek olması sebebiyle kazandığınız asgari ücret gelirini hiçbir kuruşunu harcamadan 2.5 ay çalışmanız gerekiyor. Gelişmiş ekonomiler ortalama 2 haftalık çalışma süresi sonunda yeni çıkan telefonu alabiliyorsunuz.
Son not olarak ekleyeyim yurt dışından aldığınız telefonlar için AB ülkelerinden çıkarken gümrükte ürün fiyatı üzerinden %12 ile %13 arasında vergi iadesi alabiliyorsunuz.