Çelik Hoca’dan ihracatçılara 11 test sorusu

21 Eylül günü yayınlanan “Konfeksiyoncular pazar kaybetmemek için elde bavul seyahatteler” yazımla ilgili olarak Prof. Çelik Kurdoğlu’undan bir e-posta aldım. Çelik Hoca ürün fiyatlaması konusunda yaptığı çalışmanın bir özeti olarak ihracatçıların kendilerine 11 soru yönelterek test yapmalarını öneriyordu.

Çelik Hoca’nın 11 sorusunu ihracatçıların kendilerini değerlendirmeleri için sizlerle paylaşmak istedim:

-İhracat yaptığınız perakende zincirinin iş modelinin neresinde olduğunu düşünüyor musunuz?
-Rakipleriniz hangi ülkelerden geliyor? Size göre avantajları var mı, nedir avantajları? Sizin onlara göre avantajlarınızı değerlendiriyor musunuz?

-Fiyatlarınız ne kadar önemli bir rekabet avantajı, ürettiğiniz malın üstünlükleri var mı?

-Üretiminiz bulunduğunuz endüstrinin hangi aşamasındadır? Kesim dikimle mi uğraşıyorsunuz, kaç yıldır bunu yapıyorsunuz? Kendiniz orijinal model geliştiriyor musunuz? Bunu yaparken hızlı moda akımlarını nasıl izliyorsunuz. Bu konu sizin için sorun oluşturuyor mu?

-Zara (İnditex), H and M, UNIQLO dünya hızlı moda endüstrisinin liderleri; bunların izledikleri stratejileri ve bu stratejiler arasındaki farklılıkları inceliyor musunuz? Benzer stratejileri izlemek için neyiniz eksik?

-Müşterileriniz arasında bu üçlü ne kadar yer tutuyor, diğer müşterileriniz toptancı mı, yoksa kendi markasıyla mı pazarlama yapıyor?

-Zengin ülke pazarlarındaki kaliteli giyim ürünlerinin birçoğu Türkiye’de üretiliyor. Bunların kullandığı malzeme Türkiye’de üretilmiyor. Sanko ve birkaç firma dışında Türkiye’de üretilen daha standart kalite malzeme eksik. Türkiye tasarımda İtalya’nın yerini alamıyor, bunun nedenlerini inceliyor musunuz?

-Şirketinizde lojistik hizmetler hangi sırada önemlidir, lojistik deyince sadece üretilen malın nakliyesini mi anlıyorsunuz? İnditex lojistik modelini incelediniz mi?

-Kalite hedefiniz nedir? Rusya pazarı mı, Ortadoğu pazarı mı, vasat Avrupa pazarı mı? -Yüksek katma değeri içeren, yüksek fiyatlama gücü veren kaliteli üretim hayaliniz, buna yönelik hedef ve hazırlıklarınız var mı?

-Stratejik düşünmenizin önündeki engelleri sıralar mısınız? Finansal, teknik bilgi, tasarım bilgisi, haksız rekabet, lojistik sorunları, başka?

21 Eylül’deki yazımda görüşleri yer alan üretiminin bütüne yakınını ihraç eden firma yöneticisi dostuma bu testi uyguladım, çoğunu yaptıklarını bu nedenle 10-15 yıldır çalışıkları Avrupalı müşterileri olduğunu belirtti. Ülke imajının güven açısından çok önemli olduğunu ve uzakdoğu’da 50-250 dolar işçilikle üretim yapılırken, kendilerinin 600 dolar işçilikle üretim yaptıklarını, buna karşın seri üretim güçleri, rafa çabuk ürün yetiştirme ve küçük parçalı üretime uyma gibi siparişlere yanıt avantajlarıyla öne çıktıklarını söyledi.