Cazibe Doğu ve Güneydoğu’ya kayıyor
Türkiye Gazeteciler Federasyonu’nun davetlisi olarak gittiğim Batman ve Mardin’de gördüğüm o ki yakın geleceğin yeni cazibe merkezi Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri olacak. Bölge ulaşım açısından çok şanslı. Bursa’dan İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’na 2,5 saatte, Sabiha Gökçen’den Batman Havalimanı’na da 1 saat 45 dakikada ulaşıyorsunuz. Batman finans merkezi İstanbul’a 1 saat 45 dakikalık mesafede. Yine aynı bölgedeki Mardin, Diyarbakır havaalanlarına da ulaşım benzer sürelerde. Ulaşımın bu kadarkolay olduğu bir bölgenin barışın kalıcı hale gelmesiyle yatırım almaması için hiçbir neden yok. Bursa’da sanayi bölgelerinde arazinin metrekaresi 400 doları bulurken, Batman’da devlet, satın aldığı sanayi bölgelerini ücretsiz olarak girişimciye veriyor. Bundan daha büyük teşvik olur mu? Bölgede karayolu ulaşımı da konforlu hale getiriliyor. Bölge illeri ile kentin karayolu bağlantısı duble yollarla sağlanıyor.
Bölgenin hayvancılık gücünü ölçmek için Batman-Mardin karayoluna çıkmanız yeterli. Sayıları on binleri bulan küçükbaş hayvanlarla kilometrelerce aynı karayolunu kullanıyorsunuz. Sulu tarım için 400 milyon liralık yatırım yapılmış. Kentin altyapı yatırımlarına 900 milyon TL bütçe ayrılmış.
Barış süreci adeta bölgenin çehresini değiştirmiş. Kaldığımız 3 gün boyunca ne yol boylarında ne de şehir merkezlerinde polis, jandarma görememek bizleri şaşırttı. Biz de öyle bir Doğu ve Güneydoğu algısı oluşmuş, oluşturulmuş ki bu durumu hayretle karşılıyoruz. Nasıl olur hiç polis yok jandarma yok? Elbette ki var. Ama herkes batı illerinde nasıl normal görevinde ise burada da durum aynı. Yani olağanüstü bir durum yok. Özlenen tablo da bu olsa gerek.
Batman’ın modern kent görünümü bizdeki tabuları yıkıyor. Küçük bir doğu kenti beklerken yaklaşık 4 kilometre uzunluğunda 50 metreyi bulan genişlikteki ana caddesi ve geniş planlı sokakları ile bir Batman buluyorsunuz karşınızda. Batman için petrol geçmiş yıllarda olduğu kadar önemli durmuyor. Tüpraş buradaki tesisini yaptığı modernizasyon ile çevre konusunda ödül alacak kadar üst seviyeye çıkarmış. Ülkenin asfaltta kullanılan petrol ihtiyacının yüzde 20’ini Batman tesisleri karşılıyor. Tüpraş Batman tesislerinde geçmişte 6-7 bini bulan çalışan sayısı 500 seviyesine düşmüş. Kentte 4 özel hastane var. Komşu ülkelerden gelen varlıklı hastalar bu hastanelerde tedavi oluyor. OSB’de tüm parseller satıldığı için yeni sanayi bölgesi oluşturuluyor. Baraj suları altında kalacak olan Hasankeyf kentin turizm gelirlerini artıran önemli bir bölge. En büyük pazar Kuzey Irak. Komşu ülkelerde yaşanan savaşın kent ekonomisine olumsuz etkisi had safhada. Ama bu durumun düzelmesi ile birlikte de kentin gelişiminin çok hızlı olacaktır.
Bir günümüzü geçirdiğimiz Mardin’de de durum farklı değil. Mardin turizm ve üretimde bölgenin parlayan yıldızı. Tarihi dokusu binlerce insanı kente çekiyor. Verimli Mezopotomya toprakları bilinçli tarım politikaları ile bölge insanını ihya edecek düzeyde. Bölgenin asıl sorunu Batı’nın bakışı ve algısı. Bu durum bölgedeki tüm vali ve belediye başkanlarının diline pelesenk olmuş. Durumdan rahatsızlar ve haklılar. Noktayı Mardin Valisi Ahmet Cengiz koyuyor. “Batıda yaşayanların Doğu ve Güneydoğu’ya ait algı ve bilgisi yetersiz. Bölgeyi bilmeden Türk-Kürt sorunu konuşuluyor. Bu açıdan bu tür ziyaretleri önemsiyoruz. Batıdan ne kadar çok misafir gelirse ülke birliğine, bütünlüğüne o kadar katkı yapacağına inanıyorum. Mutlaka empati yapılması gerekiyor.”