Cari denge eğilimleri

Geçen senenin Kasım ayı itibariyle 12 aylık ithalat 248, ihracat ise 151 milyar dolar olarak gerçekleşti. Yani dış ticaret açığı 97 milyar dolar, cari açık da 61 milyar dolar oldu. 
Eğilimlere bakıldığında, cari denge 2013 yılında 2012 yılına göre yüksek seyretse de son aylardaki düzelmenin devam ettiği görülüyor. 2011 yılında negatif zirve yaptıktan sonra cari denge 2012 yılında düzelme eğilimine girmişti. Aynı yılın sonundan itibaren ise kötüleşmeye başlamıştı. 2013’ün sonlarında kötüleşmenin yataya döndüğünü görüyoruz.

2012 yılının ilk 11 ayında cari denge 44 milyar dolar olmuşken 2013 yılının aynı döneminde 60 milyar dolar oldu. Buna karşılık son aylardaki düzelmeyle Kasım ayında bu yıl cari açık 3,9 milyar dolar olarak gerçekleşti; geçen sene 4,1 milyar dolardı. Enerji dışı açık geçen sene ilk 11 ayda 4,1 milyar fazla vermişken bu sene 11,3 milyar dolar açık verdi. Kasım ayında ise enerji dışı cari fazla verdik. 

Altın ve enerji hariç dış ticaret daha önemli hale geldi. Ekonominin dış ticaret üzerindeki temel dinamiklerini bu rakamlardan takip etmek daha doğru görünüyor. Bu tanımdaki ihracat son aylarda istikrarlı olarak ve hızını artırarak büyümeye devam ediyor.  2012 yılı içinde ikinci yarıdan itibaren büyüme oranları zayıflayarak yüzde 4’lere gerilemişti. 2013 yılında da devam eden bu eğilim, son aylarda yüzde 7’lere kadar yükseldi. 

Enerji ve altın dışı ithalatın büyümesi de son aylarda yine yükseldi ve yüzde 5 civarında devam ediyor. İthalatın büyümesinde yatay seyir devam ederse aynı tanımlı dış ticaret açığı önümüzdeki aylarda düzelme devam edecek. Nitekim, enerji ve altın hariç dış ticaret açığı 2012 yılında 55 milyar dolara kadar gerilemişken 2013 sonlarında 38 milyar dolara kadar geriledi. 

Sonuç; altın ve enerji harici dış ticarette iyileşme emmareleri görülüyor. Ancak enerji ithalatını yok sayamayacağımıza göre toplam dış ticaret açığında ve cari açıkta düzelme ancak gerekli yapısal değişiklikler sağlandığı zaman gerçekleşecek. O noktaya daha uzun bir yolumuz var.