Cari açıkta tahmin de ıskalanacak

Cari açıkta 2012 hedefi 65.4 milyar dolardı. Ancak ekonomide işler umulduğu gibi gitmedi. Yüzde 4 olarak öngörülen büyümenin yüzde 3.2'de kalacağı anlaşıldı. İhracatın öngörüleni 1 milyar dolar aşarak 149.5 milyar dolar düzeyinde gerçekleşeceği tahmin edilirken, ithalatın hedefin çok altında kalacağı zaten ta baştan belliydi. Nitekim 248.7 milyar dolar olarak öngörülen ithalat, 239.5 milyar dolara revize edildi.

Dış ticaret açığı başlangıçta 100.2 milyar dolar olarak öngörülmüştü. İhracat tahmininin 1 milyar dolar yukarı, ithalat tahmininin 9.2 milyar dolar aşağı çekilmesiyle dış ticaret açığı öngörüsü 90 milyar dolara indirildi.

Dış ticaret açığında ortaya çıkacak bu daralmanın cari açığı etkilememesi beklenemezdi kuşkusuz. Cari açığa ilişkin 65.4 milyar dolarlık tahmin de 58.7 milyar dolara düşürüldü.

Ağustos açığı 2 milyar mı?

OVP çerçevesinde öngörülen rakamlara yeniden döneceğiz. Önce bugüne, ağustos rakamlarının ne olabileceğine bakalım.

Ağustos ayının cari açığını bugün öğreneceğiz. Ağustosta 5 milyar 862 milyar dolar gibi çok düşük bir dış ticaret açığı verdiğimiz dikkate alınırsa ve ağustos aylarındaki cari açık/ticaret açığı dengesi göz önünde bulundurulursa, en geniş aralıkta bizi 1.9 milyar dolar ile 2.1 milyar dolar arasında bir açığın beklediğini söyleyebiliriz. Bu iki rakamın orta noktası da 2 milyar 20 milyon dolar gibi görünüyor.

Bu yılın ağustosunda 2 milyarlık açık verirsek, geçen yıl ağustostaki açık 4 milyar olduğuna göre, yıllık açık 2 milyar dolar daha küçülecek demektir. Buna göre de, ağustos sonundaki yıllık cari açık 59.4 milyar dolara inecektir. Bu rakamı söylerken, geçmiş ay rakamlarında yapılması olası revizyonları dikkate almadığımızı belirtelim.

Cari açıktaki azalma nasıl duracak?

Cari açık, temmuz sonu itibariyle yıllık bazda 61.4 milyar dolar düzeyinde. Yıllık açık, 2011 sonunda 77.1 milyar dolardı. Yani yıllıklandırılmış cari açıkta yedi ayda yüzde 20 oranında 15.7 milyar dolarlık azalma oldu.

2013-2015 dönemi orta vadeli programında, bu yılki cari açığın 58.7 milyar dolar olarak tahmin edildiğini belirttik. Bugün açıklanacak ağustos açığı 2 milyar dolayında geldiği takdirde, yıllık rakamın 59.4 milyara ineceğini de... Yani bu durumda yılın son dört ayında cari açıkta beklenen azalma yalnızca 700 milyon dolar.

Bir başka ifadeyle yedi ayda 15.7 milyar dolarlık azalıştan, dört ayda 700 milyon dolarlık azalışa... Sizce bu rakamlar gerçekçi görünüyor mu?

Bu yıl ilk yedi ayda verilen cari açık 34.5 milyar dolar. Bugün açıklanacak rakam 2 milyar dolayında geldiği takdirde sekiz aylık açık edecek 36.5 milyar dolar.

Cari işlemler dengesinde geçen yılın son dört ayında 22.9 milyar dolar açık verilmişti. Bu yıl son dört ayda geçen yıldan 700 milyon dolar daha az açık öngörülmekte olduğuna göre, bu yılın eylül-aralık döneminde beklenmekte olan açık 22.2 milyar dolar.

Eğer ilk sekiz aydaki toplam açık 36.5 milyar dolar olursa, buna son dört ayda 22.2 milyar daha eklenecek ve böylece yıllık açık 58.7 milyar dolara ulaşacak.

Açık 55 milyara kadar inebilir

Bugün öğreneceğimiz yıllık bazdaki açık 59.4 milyar dolar olduğu takdirde, yılın sonu için ifade edilen 58.7 milyar dolarlık tahminin geçerliliği kalır mı? Oysa görünen, cari açığın 55 milyara kadar gerileyebileceği. Hem zaten tüm piyasa oyuncuları hesaplarını bu düzeyde bir açığa göre yapıyor.

Cari açık bu yıl neden öngörülen düzeyin altında kalıyor, belli. Ekonominin büyüme ayağı böyle bir sonuca yol açtı. Kısaca; büyüyemedik ve az açık verdik, veriyoruz; hepsi bu.

Ekonomi yılbaşından beri istenilen ölçüde büyüyememişken ve OVP'deki büyüme öngörüsü aşağı çekilerek bu durum kabul edilmişken; şimdi, son dört ayda geçen yılkine yakın bir büyüme performansı mı yakalayacağız, geçen yılkine yakın bir ithalat mı yapacağız ve böylece 2011'dekiyle neredeyse aynı düzeyde cari açık mı vereceğiz?

Tuhaf değil mi; şunun şurasında yılın bitimine dört ay kalmış ve biz cari açıkta hedeften sonra daha önceki gün açıklanmış tahmini de ıskalamak üzereyiz.